, М₀-жер массасы.

Жердің орташа тығыздығын ескерсек, M₀=ρ₀∙V; V – жер көлемі

, , ,

ал R/2 тереңдіктегі ауырлық күші , қатынасын алсақ, .

Демек, , яғни екі есе аз.

Жауабы: 18Н

8. 
   Су ішінде кесек шыны а=4,9 м/с² үдеумен батады. Егер судың тығыздығы 10³ кг/м³ болса, шынының тығыздығы қандай болады? Үйкеліс есепке алынбайды.
   

Ньютонның II заңы .

демек

денеге әсер ететін барлық күштердің ОУ өсіне проекциясы:

-mg+F_A=-ma; -mg+ρ_cgV=-ma

осыдан ρ_cgV=m(g-a) ρ_cgV=ρ_шV(g-a)

=2∙10³кг/м³.

Жауабы: 2∙10³ кг/м³
1 9. Горизонталь бетте бір-біріне жіппен байланған бірдей екі білеуше жатыр. Олардың әрқайсысының массасы 4кг. Білеушелер мен беттің арасындағы үйкеліс коэффициенті 0,2. Бір білеушені F=12Н күшпен ілгері тартады. Жіптің керілу күшін анықтау керек.

Ньютонның II заңынан

F=T+F_үйк ; T=F-µ∙mg; T=12-0.2∙4∙10=4Н
Жауабы: 4Н

20. 
    Көлемі V=10^-3 м³ тасты h=10м тереңдіктен су түбінен көтеріп шығарған. Судың тығыздығы 1г/см³. Тастың тығыздығы 5г/см³. Тасты көтеру кезінде атқарылған жұмысты анықтац керек. (g=10м/с²)
    

---

Жұмысты A=F∙h формуласынан анықтаймыз,

мұндағы F-тасты көтерген кездегі адамға түскен күш.

F=mg-F_A=ρ_TVg-ρ_cgV= gV(ρ_T-ρ_c),

демек: A=gV∙h(ρ_T-ρ_c); А=400Дж.

Жауабы: 400Дж

20. 
    Шыны түтікшенің төменгі ұшы пластинамен жабылып, h=0,68м тереңдікте су түбіне батырылған. түтікшенің ішіне қандай h₁ биіктікте сынап құйылса, пластина төмен түсіп қалады? (Судың тығыздығы– 10³ кг/м³).
    

Судың пластинаға түсіретін қысымы P_cу=ρ_су∙gh, ал сынаптың сол пластинаға түсіретін қысымы P_cын=ρ_сын∙gh, пластина үзіліп түсу үшін сынаптың түсірер қысымы P_cын P_cу, тең болған жағдайын қарастырсақ

P_cын =P_cу, десек, ρ_су∙gh_су=ρ_сын∙gh_сын ; h_сын=0,05м.

Жауабы: 0,05м

22. Поездың жылдамдығын екі есе кемітіп, үйкеліс күшін екі есе арттырса, тежелу жолы неше есе кемиді?
Тежеуішті басқаннан толық тоқтағанға дейін поезға, горизонталь бағытта, тек қана үйкеліс күші әсер етеді. Ньютонның II заңы бұл жағдайда F_үйк=ma.

; ; ;

---

Жауабы: тежелу жолы 8есе кемиді
23. Автомат бір минутта 100 оқ атады. Бір оқтың массасы 9г, оның жылдамдығы 10³ м/с. Адамның иығына адамның түсіретін орташа күшін анықтаңыз.
Күш импульсі дене импульсінің өзгерісіне тең F∆t=∆P және 1мин=60с екенін ескерсек, F∆t=N(mυ-mυ₀); (υ₀=0), демек =15Н

Жауабы: 15Н

24. 
    Жылдамдығы 400м/с массасы 25г оқ бөгетке тиді және тоқтағанға дейін 0,5м-ге өтті. Оқтың қозғалысына бөгеттің кедергі күші.
    

Оқтың бастапқы жылдамдығы нольге тең, ол үдей қозғалып,

бөгетке тиген. Оның энергиясы .

Оққа қарсы қабырға әсер еткен. Қабырғаның жұмысы A=F∙d.

Энергияның сақталу заңы бойынша, E_к=A→ =4кН

Жауабы: 4кН

24. 
    Оқушы горизонталь жазықтықта жіпке ілінген массасы 0,1кг шарды бір қалыпты радиусы 0,5м шеңбер бойымен айналдырады. Шар 60с-та 30 рет айналса, оған әсер етуші қорытқы күштің модулі қандай?
    

Ньютонның II заңы: . Мұндағы ; айналу периоды: ; демек , , F=0,5Н.

Жауабы: 0,5Н

24. 
    Массасы 60кг цирк әртісі 1м биіктітен серпімді торға құлайды. Тор 1м-ге созылса, әртіске әсер ететін күш қандай?
    

Цирк әртісінде бастапқыда потенциалдың энергиясы болған .

ол тордың потенциалдық энергиясына айналады .

Энергияның сақталу заңы: .

осыдан =4,8∙10³ Н.

Жауабы: 4,8∙10³ Н

24. 
    Салмағы 1000Н жүкті 1,4м биіктікке көтеру үшін, ұзындығы 5м тақтай қолданылады. Тақтай жазықтығына параллель 680Н күш түсіру керек. Үйкеліс күші 400Н-ға тең. Осы қарапайым механизмнің ПӘК-і қандай?
    

Пайдалы әсер коэффициенті пайдалы жұмыстың толық жұмысқа қатынасы екендігін ескерсек, .

Пайдалы жұмыс, жүкті h биіктікке көтеру жұмысына тең: .

Толық жұмыс түсірілген күш пен жүріп өткен жол арқылы өрнектеледі А_т=F∙S.

Демек:

=41%.

Жауабы: 41%

Молекулалық физика

1. 
   Егер газдың молекулаларының шоғыры 3 есе артып, ал оның молекулаларының орташа жылдамдығы 3есе кемісе, онда оның қысымы қалай өзгереді?
   

Газдың молекула-кинетикалық теориясының негізгі теңдеуінен ,

қысым молекулалардың шоғырына тура пропорционал P

n (молекулалар шоғыры деп бірлік көлемдегі молекула санын

---

айтады), ал молекулалардың орташа жылдамдығы 3 есе кемігенде, қысым оның квадраты есе, яғни 9 есе кемиді. Демек, газдың қысымы 3 есе кеміген.
Жауабы: 3 есе кеміген

2. 
   Алмастың тығыздығы 3500кг/м³. Осы заттың 10²² атомы қандай көлем алып тұрады?
   

Д.И.Менделеев кестесінен 1 моль көміртегі массасы 12г=0,012кг тең.

Ал, 1 моль зат мөлшерінде 6,02∙10²³ бөлшек бар. Зат мөлшері .

ν=0,0166 моль. Демек, m=ν∙M_c=0,0166 моль∙0,012кг/моль=1,99∙10^-4 кг.

Сәйкесінше мұндай массаның алып тұрған көлемі:



Жауабы: 5,69∙10^-8 м³

3. 
   Атмосфералық қысымда қайнап жатқан су бетіне қарай көтеріліп келе жатқан көпіршіктердегі будың тығыздығы (100ºС температурадағы қаныққан су буының қысымы 101,3 кПа) қандай?
   

Күй теңдеуінің (Менделеев-Клапейрон) , теңдеудің екі жағын да көлемге бөлсек , осыдан массаның көлемге қатынасы тығыздыққа тең, демек: . Мұндағы М-судың молярлық массасы М=18∙10^-3 кг/моль. T=t+273=373К. Тығыздық =0,59кг/м³

Жауабы: 0,59кг/м³

4. 
   Жабық ыдыстағы газды 1К қыздырғанда оның қысымы алғашқы қысымының 0,4 пайызға артты. Газдың температурасын анықтау керек.
   

Күй теңдеуінен , есептің шарты бойынша газдың көлемі мен массасы өзгеріссіз, демек: , яғни қысым P₁- ден P₂-ге өзгерсе, онда температура да Т₁ ден Т₂-ге дейін өзгереді, онда төмендегідей қатынас дұрыс:

---

. (1)

Есептің шартынан P₂= P₁(1+0,04), ал T₂=T₁+1.

Бұл шамаларды (1) теңдеуге қойсақ . Теңдеудің екі жағын да P₁-ге бөліп, T₁-ді анықтасақ T₁+1=T₁(1+0.04). T₁=250К.

Жауабы: 250К

5. 
   Газдың 800 молін 500К-ге изобаралық қыздырғанда оған 9,4МДж жылу мөлшері берілді. Ішкі энергиясының өсімін анықтау керек.
   

Газдың жұмысы үшін термодинамиканың бірінші заңы

Q=A΄+∆U, мұндағы А΄-газдың жұмысы.

Осыдан ішкі энергияның өсімшесі ∆U=Q-A΄ (1)

Термодинамикадағы газдың жұмысы A΄=P∆V (2)

Күй теңдеуінен P∆V= R∆T; P∆V=νR∆T(3)

(1); (2) және (3) теңдеулерден ∆U=Q-νR∆T=9,4∙10⁶-800∙8,31∙500=6,1 МДж
Жауабы: 6,1 МДж.

6. 
   Бір ұшынан ілінген болат сым ауырлық күші әсерінен үзіліп кету үшін оның ұзындығы ең аз дегенде қандай болуы тиіс. Болаттың беріктік шегі 3,2∙10⁸ Па, тығыздығы 7800 кг/м³.
   

Затта пайда болатын механикалық кернеу: . Болат сымның жоғарғы ұшына түскен күш, сымның бүкіл салмағына тең, яғни: F=ρgV; мұндағы ρ-болаттың тығыздығы, ал көлем , демек .

Сымдағы механикалық кернеу болаттың беріктік шегінен асқанда үзіледі,

яғни ≈4,18∙10³ м

Жауабы:4,18∙10³ м

7. 
   Идеал жылу машинасы қыздырғыштан Q₁ жылу мөлшерін алады және оның 20% суытқышқа береді. Жылу машинасының ПӘК-ін анықтаңыз.
   

Идеал жылу машинасының пайдалы әсер коэффициенті: .

Q_п=Q₁-Q₂; Q_т=Q₁;

---

Смотрите также файлы

• Сборник задач по дисциплинам Сопротивление материалов иТехническая механика.pdf

• Государственное регулирование труда и занятости в России.docx

• Академическое исследование.docx

• Крнекілігі отбасылы суреттер, Мені шежірем атты тірек сызба Барысы Малім Шежіре.docx

• Сабатаы тиімді діс тсілдер.docx