Файл: араанды мемлекеттік медицина академиясы а. Т. Медешова фармацевтік гомеопатиялы препараттар технологиясы (Оу дістемелік рал).doc

Келесідегідей ескертулер бар

НҚ бойынша дайындайды:

• 
  0,5% хлорэтон ЖМ;
  
• 
  1% цинобарис ЖМ, графит;
  
• 
  2% бензол, карбол қышқыл ЖМ;
  
• 
  3% апис ЖМ, салицил қышқылы ЖМ.
  

Сұйық оподельдоки – Масса бойынша 1: 10 қатынаста гомеопатиялық затттар негіздермен қоспасы, гомогенді дисперсті жүйе, сыртқа қолдануға арналған жұмсақ дәрілік түр.

Оподельдок этанолды линимент болып табылады.

Линимент негізі: сабынды спирттің 2 массалық бөлігі (Этил спиртінде калий сабынының ерітіндісі), тазаланған судың 1 массалық бөлігі, 93,9% этанолдың бір бөлігі (2 : 1: 1). Сабынды спирттің құрамы: калий сабыны (жасыл) – 63,953 г ; 86% этил спирті - 27,836 г; тазаланған су – 8,5 г; лаванда эфирінің майы - 0,096 г.

4.12. Гомеопатиялық суппозиториялар

Гомеопатиялық суппозиториялар – бөлме температурасында қатты, ал дене температурасында еритін дозаланған дәрілік түр. Олар негізінде біркелкі тараған гомеопатиялық дәрілік заттардан тұрады.

Бір суппозитория массасы болуы керек:

Балалар үшін – 1,0 г жуық.

Үлкендер үшін – 2,0 жуық.

Суппозиториялар дайындау үшін негіз ретінде какао майы, гидрогенизирленген майлар («А» және «Б» түріндегі қатты майлар, «Суппорин - М», «Массупол» негіздері) қолданылады. Барлық қолданатын негіздер гомеопатияда қолдану үшін рұқсат етілген болуы керек.

Балаларға арналған суппозитория дайындау үшін ережедегідей негізде: какао майы және қатты майлар «А түрі».

Ереже бойынша гомеопатиялық суппозиторияға тұрақтандырғыштар енгізбейді. Сусыз ланолин, декстрин, целлюлоза, бал қосуға болдады. Суппозиторияларды қолмен формалау, формаға құю, престеу тәсілдерімен дайындау мүмкін.

Гомеопатиялық дәрханаларда әзірше қолмен формалау тәсілі жиі қолданады. Тинктуралар (бастапқы тұндырма), ерітінділер, сұйылтуларына сай тритурациялар суппозитория массасына 1:10 қатынаста енеді.

5. 
   Гомеопатиялық препараттардың сапасын бағалау
   

Гомеопатиялық препараттардың кез- келген дәрілік түрінің сапасы бағаланады:

• 
  жеке мақала талаптарына сай қосымша заттармен әсер етуші заттар мөлшері және өзі екендігі;
  
• 
  егер жеке мақалада басқа нұсқау болмаса D1, D2 үшін жіберілетін әсер етуші заттардың концентрациясы ауытқуы + 5%, D3 үшін +10 %. D4 тритурация, сұйылтуы сондайақ құрамында улы және күшті әсер ететін заттар (сынап, мышьяк, күміс нитраты, калий бихроматы, аконит, чилибуха, строфанта тұндырмасы) жеке мақалада келтірілген әдістеме бойынша тексереді;
  
• 
  Орауыш құрамының массасы мен көлемі.
  

---

Жіберілетін ауытқу:

1. 
   Түйіршіктермен тритурацияларды бөлшектеу кезінде (тритурация, бір орауыштағы түйіршік массасы ):
   

• 
  + 5 % (1 г-ға дейін);
  
• 
  + 3 % (1г -100 г -тритурация үшін немесе 1,0 - 10,0 –ға дейін 0,01 г дәлдікпен өлшенген түйіршіктер үшін).
  

2. 
   Сұйық оподельдоки бөлшектеу кезінде (линименттер):
   

• 
  + 5% (5,0г дейін)
  
• 
  + 4% (5,0г жоғары 50,0 г дейін);
  
• 
  + 2,5 % (50, 0 г жоғары 100,0 г дейін);
  
• 
  + 1% (100,0 г жоғары 200,0 дейін).
  

Барлық дәрілік препараттар микробиологиялық тазалық нормасына сай болуы керек.

Тритурациялардың сапасын бағалау сыртқы түрін, түсін, біртектілігін (тритурация ұнтақтылығы және араластырылуы бойынша біртекті болуы керек), бөлшектердің өлшемі (дайын тритурацияның негізгі массасы 25 мкм және одан төмен бөлшек өлшемдерінен тұрады, бөлшек өлшемдері 50 мкм ден жоғары болмау керек.) бойынша бағаланады.

Бөлшек өлшемдері окулярлы микрометрі бар микроскоп (15х8) немесе сыртқы беткейінің керілуі (МУ 64-012-89) көмегімен анықталады.

Түйіршік сапасы бағаланады:

1. 
   Бояудың, өлшемінің, формасының шар тәрізділігі, түсі біртектілігі. Түйіршік қоңыр немесе сары оттенктері бар ақ болуы керек. Түйіршік түрі қарусыз көзбен қарау арқылы анықталады. Олардың мөлшері өлшегенде 0,01 г дәлікте болуы керек.
   
2. 
   Ыдырағыштығы. 10,0 түйіршікті 100 мл – лік колбаға салады, 50 мл тазартылған су құяды (37 ⁰ + 2 ⁰ С). Колбаны баяу секундына 1-2 рет шайқайды. Үш рет тен кем емес анықтау жүргізеді. Түйіршік толық 5 минутта ыдырауы керек.
   

ЖМ мен оподельдоки анықталады:

• 
  сыртқы түрі, түсі, иісі;
  
• 
  тығыздығы және құрғақ қалдық;
  
• 
  гидрофильді негіздегі ЖМ –ң рН мәні (потенцирлі әдіс);
  
• 
  қышқылдық санытотығу немесе тотықсыздану саны;
  
• 
  біртектілігі;
  
• 
  бөлшек өлшемдері (микроскопты әдіспен);
  
• 
  қосымша заттардың өзі екендігі (НҚ – қа сай);
  
• 
  бір орауыш құрамының массасы.
  

Құрғақ қалдық келесі түрде анықталады: 2,0 г – ға жуық сұйық оподельдоки (дәл салмақпен) алдын –ала 100 ⁰ - 105⁰ C –та тұрақты масаға айналғанға дейін кептірілген тигельге салынады. Соңғы екі өлшем масса айырмасы 0,002 г -нан аспау қажет.

Гомеопатиялық суппозитория анықталады:

• 
  сыртқы түрі, түсі, біртектілігі;
  
• 
  орташа массасы және орташа массадан жеке суппозитория массасының ауытқуы (+ 10 % аспау қажет);
  
• 
  балқу температурасы;
  
• 
  толық деформациялану уақыты.
  

Гомеопатиялық бастапқы тұндырмалар төмендегі көрсеткіштер бойынша бағаланады:

---

• 
  бастапқы өсімдік шикізат ылғалдылығы;
  
• 
  кептіру кезінде массаның жоғалуы;
  
• 
  өсімдік шикізат сөлі құрамы;
  
• 
  мөлдірлігі;
  
• 
  түсі мен иісі;
  
• 
  номинальды көлемі;
  
• 
  өзі екендігі;
  
• 
  экстрактивті зат және ауыр маталдар, этанол құрамы;
  
• 
  тығыздығы;
  
• 
  жеке мақалаға сай әсер етуші заттардың құрамы.
  

Ферменттелінген бастапқы тұндырма сапасын бағалайды:

• 
  сыртқы түрі, түсі, иісі;
  
• 
  сығынды заттардың құрам мөлшері (НҚ –қа сай), және өзі екендігі;
  
• 
  салыстырмалы тығызжығы, құрғақ қалдық (5,0г препаратта), рН мәні;
  
• 
  ауыр метал құрамы;
  
• 
  ферменттелінген бастапқы тұндырма дайындау үшін сүт сарысуының лайлылық дәрежесі және боялуы.
  

Тұнба мен қайнатпа сапасы сыртқы түрі, түсі, иісі, өзі екендігі бойынша анықталады. Басқа сапа көрсеткіштер НҚ – қа сай анықталады.

Сұйылтпалар сапасын бағалау кезінде D1,D2,D3 сұйылтулары бақыланады. Сыртқы түрі, өзі екендігі, иісі, тығыздығы, этанол құрамы, номинальды көлемі тексеріледі.

Көз тамшылары МФ талаптарына сай болуы керек. Тамшыларда сыртқы түрі, өзі екендігі, түстілігі, тамшының мөлдірлігі, рН мәні (потенцирлік әдіс), стерилділігі, механикалық қоспалардың болмауы тексеріледі. Басқа көрсеткіштер жеке НҚ – қа сай болу керек.

5.1. Орамдау. Сақтау. Босатуға безендіру

Гомеопатиялық дәрілік заттарды барлық басқа заттар сияқты физика-химиялық қасиеттеріне, массасына немесе дәрілік түрдің көлеміне байланысты орамдайды. Ерітінділер орауыштарына капельница құтысымен және түйіршіктерді дозалау үшін дозатор құрылғысымен салынады.

Этикеткаларда дайындалған дәрі, дәрілік заттың құрамы латын тілінде, сақтау мерзімі және жағдайы, препараттың қолдану тәртібі, дәріхананың реквизиті көрсетіледі. Қорапта «Гомеопатиялық дәрілік заттар» деген таңба болуы керек.

Гомеопатиялық дәрілерді құрғақ, қараңғы, иіссіз жерде сақтайды. Дәрілердің сақтау мерзімі әртүрлі болады: минералды олар мерзімсіз, ал өсімдік заттардың сақталу мерзімі бірнеше айдан аспайды.
Гомеопатиялық дәрілік түрлерді есептеу және дайындау технологиясы бойынша рецепт жазылым тапсырмалары:

Сұйылту мен ерітінді дайындау және есептелуі.

1. Мысалы:

Digitalis D3 200,0

(ДІД тамшы)

Негізгі компонент – D2 түкті оймақгүл эссенциясының екінші ондық сұйылтпасы

---

Есептеуі:

D2 дигиталис сұйылтпа массасы: 200,0:10 ═ 20,0г

43% - тік этанол массасы: 200,0 – 20,0 ═ 180,0г

Дайындалуы: флаконға D2 дигиталис сұйылтпасынан 20,0г алып, 180,0г 43%- тік этанолды құяды. Жоғарыдан төменге қарай 10 рет шайқайды.
Мерзімі _________ БЖҚ 1.

Digitalis D2 20,0

Spiritus aethylici 43% - 180,0

_____________________________

М – 200,0;

Қолы:
Тритурация дайындау және есептелуі.

2. Мысалы:

Tritur. Borax C3 400,0

(ДІД)

Негізгі компонент – натрий тетрабораты

Есептеуі:

Бір бөлік негізгі зат және 9 бөлік сүт қанты – D1;

0,1бөлік негізгі зат және 9,9 бөлік сүт қанты – С1

С2 боракс массасы: 400,0: 100,0 ═ 4,0 г

Сүт қантының массасы: 400,0 – 4 ═ 396,0г

Дайындалуы: Фарфор келіде негізгі затты сүт қантымен мұқият 1 сағат ысқылайды. Келі қабырғаларынан мұқият жинақтайды.

Сүт қантының үлесін үш бөлікке бөледі. Сүт қантының бір бөлігімен келі саңлауларын бекітеді, сосын натрий тетраборатының С2 сұйылтпасын қосып 6 минут ысқылап, 4 минут жинақтайды. Тағы да 6 минут ысқылап және 4 минут жинақтайды. Сүт қантының екінші бөлігін қосып, тағы да сол ысқылау және жинақтау операцияларын екі рет қайталағаннан кейін сүт қантының соңғы үшінші бөлігін қосып, екі рет ысқылау және жинақтау операцияларын жүргізеді. Барлығы: 1 сағат. Келесі сұйылтулар да алдынғы сұйылтпалардан осылай дайындалады.

Мерзімі _________ БЖҚ 2.

Borax C2 4,0

Saccharum lacticum 396,0

_____________________________

М – 400,0;

Қолы:
Түйіршік дайындау және есептеуі.

3. Мысалы:

Tabacum C12 10,0

Da. Signa. Күніне 8 түйіршіктен 3 рет
Негізгі компонент – темекі жапырағының тұндырмасының С12 сұйылпасы

Есептеуі: Қант түйіршіктері 10,0г. С12 табакум массасы: 10,0:100 ═ 0,1г

62% этанол (масса бойынша)массасы: 10,0: 100 ═ 0,1г

Дайындалуы: сыйымдылығы 30,0г болатын құтыға 10,0г қант түйіршігін салып, табакум С12 сұйылтпасынан 4 тамшы және 62% этанолдан 4 тамшы қосылады. Құтыны пергамент қағазымен қапталынған тығынмен жауып, 10 минут бойы шайқайды. Сосын түйіршіктерді пергамент қағазға төгіп, бөлме температурасында кептіреді. Кептірілген түйіршіктер қорапқа салынады.

Мерзімі _________ БЖҚ 2.

Granula sacchari l0,0

Saccharum lacticum 396,0

Spiritus aethylicus 62% 0,1 seu gtts IV

Tabacum C12 0,1 seu gtts IV

М – 10,0;

Қолы:
Жағар майды дайындау және есептеуі

4. Мысалы:

Ung. Graphitum 50,0

Da. Signa. Теріге жағуға арналған

Негізгі компоненті – арнайы өңделген, табиғи графит. Қара өте ластағыш ұнтақ.

Есептеуі: НҚ талаптарын сәйкес вазелинді негіздегі 1% жағар май дайындалады. Графит массасы – 0,5г. Вазелин массасы – 49,5г.

---

Дайындалуы: Арнайы графит өлшеуге арналған таразы, келі және келсап пайдаланылады. Келіге графитті бірнеше тамшы вазелин майымен мұқият ұнтақталынады, аздап бөлшектеп отырып вазелин қосылады. Масса біртекті болғанға дейін араластырылады.

Мерзімі _________ БЖҚ 2.

Graphitum 0,5

Ol. Vaselinum gtts III - IV

Vaselinum 49,5

_________________________

М – 50,0;

Қолы:
Дәрілік түрлердің сапасын бағалау, мөрлеу, сақтау мерзімдері мен жағдайлары НҚ –тарда көрсетілген.

Өзіндік орындауға арналған рецепт жазылымдары

1. 
   Magnesium phosphoricum C3.
   

Trit. 30,0

Da. Signa. Күніне қалақшамен 3 – 4 рет

2. 
   Calcium iodatum D2
   

Trit. 50,0

(ДІД)

3. 
   Carbo vegetabilis D3
   

Trit. 20.0

Da. Signa. Күніне қалақшамен 3 – 4 рет

4. 
   Aurum metallicum C3
   

Trit. 20,0

Da. Signa. Күніне қалақшамен 3 рет

5. 
   Graphites D2
   

Trit. 50,0

(ДІД)

6. 
   Chamomilla D2
   

Gran. 100,0

(ДІД)

7. 
   Cina D3
   

Gran. 10,0

Da. Signa. Күніне 8 түйіршіктен 3 рет

8. 
   Cocculus C3
   

Gran. 50,0

(ДІД)

9. 
   China C3
   

Gran. 10,0

Da. Signa. Күніне 8 түйіршіктен 3 рет

10. 
    Apis C6
    

Dil. 20,0

Күніне 8 тамшыдан 4 рет

11. 
    Argentum nitricum C12
    

Dil. 10,0

Күніне 8 тамшыдан 3 рет

12. 
    Zincum metallicum C6
    

Dil. 20,0

Күніне 8 тамшыдан 4 рет

13. 
    Iris D3
    

Dil. 20,0

Күніне 8 тамшыдан 3 рет

14. 
    Ung. Aconiti 10,0
    

Da. Signa. Аяққа жағуға арналған

15. 
    Ung. Brionia 15,0
    

Da. Signa. Қолға жағуға арналған
Гомеопатиялық дәрілік түрлердің технологиясы бойынша тесттік тапсырмалар:

1. Гомеопатияның негізгі қағидаларына жатады:

A). ұқсасты ұқсаспен емдеу

B). концентрленген тұңдырмалар қолдану

C). дәрілік заттардың үлкен дозаларымен емдеу

D). тек өсімдік тектес препараттар қолдану

E). гомеопатиялық дәрілік заттарды тек зертханалық жануарларда зерттеу
2. Сұйық гомеопатиялық препараттар алу технологиясындағы потенцирлеу:

A). соңғы сұйылтуды 1 сағат бойы шайқау

B). әр кезекті сұйылтудан кейін қыздыру

C). 10 рет араластыру және әр сұйылтудан кейін қыздыру

D). әр кезекті сұйылтудан кейін 10-30 рет шайқау

E). дайындау процесінде дәрілік түрге емдік әсерді төмендететін заттарды қосу
3. Қатты дозаланған гомеопатиялық дәрілік түрлерге жатады:

A). гранулалар, таблеткалар, тритурациялар

B). гранулалар, капсулалар, таблеткалар,

C). гранулалар, капсулалар, опельдоктар

---