Файл: азастанресей нуо казахстанско медициналы российский медицинский университеті меббм университет.docx

---

Макропрепараттар

Өт тастары: өт қабының мөлшері ұлғайған, оның қуысы кеңейген, оның ішінде бірнеше немесе қырлы, бір-біріне қара қоңыр, сұр немесе сары түсті тастар бар.	Тостағанша және түбекшелердегі тастар: бүйрек үлкейген. Тостағанша беті кедірбұдыр, сұр-ақ түсті тығыз, сопақ тәрізді тастар анықталады.

Бастапқы деңгейді анықтауға арналған тесттер:

1. 
   Нуклеопротеидтерді құрайтын заттарды атаңыз:
   

а) белок, нуклеин қышқылдары;

б) белок, май қышқылдары;

в) белок, полисахаридтер;

г) минералдар, белок;

д) аминқышқылдары, көмірсулар.

2. 
   Нуклеопротеидтер алмасуының бұзылуының түрлерін атаңыз:
   

а) гемосидероз;

б) подагра;

в) гемохроматоз;

г) Гоше ауруы;

д) Вильсон – Коновалов ауруы.

3. 
   Подагра конустарының пайда болуына қандай өзгерістер әкеледі:
   

а) зәр қышқылы тұздарының жоғалуы;

б) липидті шөгінділер;

в) гликозаминогликандар жиналуы;

г) амилоид шөгінділері;

д) гиалиноз.

4. 
   Зәр қышқылы тұздарының жоғалуына жауап ретінде тіндерде қандай өзгерістер болады: а) гиалиноз;
   

б) қаназдық;

в) некроз, қабыну:

г) гипертрофия, гиперплазия;

д) гиперемия.

5. 
   Кальций алмасуын реттеуге қатысатын мүшелерді атаңыз:
   

а) паратироид бездері:

б) өкпе;

в) бауыр;

г) көкбауыр;

д) жүрек.

6. 
   Даму механизміне байланысты тіндердің кальцийленуінің түрі: а) дистрофиялық;
   

б) некротикалық;

в) атрофиялық;

---

г) жалпы;

д) жергілікті.

7. 
   Метастаздық кальцийлеудің негізінде қандай механизм жатыр: а) матаны сілтілеу;
   

б) гиперкальциемия;

в) гипокальциемия;

г) буферлік қан жүйелерінің бұзылуы;

д) тіндердің кальцийге сезімталдығын арттыру.

8. 
   Метастаздық кальцийлеу кезінде кальций жиі жиналатын мүшелерді атаңыз:
   

а) бүйрек, жүрек;

б) өкпе, ми;

в) бауыр, ішек;

г) асқазан, тері;

д) ұйқы безі.

9. 
   Дистрофиялық кальцийленуге дейінгі мүшелер мен тіндердің өзгеруін атаңыз:
   

а) дистрофия, некроз;

б) гиалиноз, плазмалық сіңдіру;

в) липидоз;

г) гемосидероз;

д) меланоз.

10. 
    Мыс алмасуының бұзылуына негізделген ауруды атаңыз: а) Гаучер ауруы;
    

б) гемохроматоз;

в) Коновалов - Уилсон ауруы;

г) меланоз;

д) гирке ауруы.

Соңғы деңгейді анықтауға арналған тесттер:

1. 
   Пурин алмасуының бұзылуына сипаттама беріңіз: а) алмасу бұзылыстарының түрі: 1)..., 2) ..., 3) ...; б) олардың даму механизмі; в) морфологиялық макро-микроскопиялық белгілері: 1) ..., 2) ..., 3) ..., 4) ..., 5) ...; г) метаболикалық бұзылулардың барлық түрлерінде қандай орган зардап шегеді.
   
2. 
   Тіндердің кальцийленуіне сипаттама беріңіз: а) даму механизмі бойынша кальцийлеу түрлері: 1)..., 2) ..., 3) ..., б) кальцийленудің қандай түрінің негізі гиперкальциемия болып табылады: в) гиперкальциемия кезінде кальцийлену қай органдарда дамиды: 1)..., 2) ..., 3) ..., 4) ..., 5) ...; г) миелома ауруында кальцийленудің қандай түрі дамиды: д) қандай жасуша ультрақұрылымдары кальцийленудің матрицасы болып табылады: 1)..., 2) .…
   
3. 
   Пайда болған тастарды атаңыз: а) зәр шығару жолында: 1)..., 2)..., 3)...; б) өт жолдарында: 1)..., 2)..., 3) ..., 4) ....
   
4. 
   Тастарға сипаттама беріңіз: а) ең көп таралған локализация: 1) ..., 2) ...;
   

б)тастардың пайда болуына ықпал ететін факторлар; а) Жалпы. Б) Жергілікті: 1)..., 2) ..., 3) ...; в) тастардың пайда болу механизмдері: 1)..., 2) ...; г) бүйрек тастарының пайда болу салдары: 1) ..., 2) ....

5. 
   Дистрофиялық әктену сипаттамасын беріңіз: а) әктеу сипаты: а) процестің таралуы бойынша әктеу сипаты; б) тіндерде қандай өзгерістер әктену алдында болады: 1)..., 2) ..., 3) ...; в) туберкулез кезінде қандай ошақтар дистрофиялық әктелуге ұшырайды: г) артерия қабырғасында қандай түзілімдер атеросклероз кезінде әктелуге ұшырайды; д) дистрофиялық әктелу кезінде қанның кальций деңгейі.
   

---

---

Ситуациялық есептер

Есеп №1. Қол мен аяқтың буындарында пароксизмальды ауырсынумен ауыратын науқаста тексеру кезінде гиперурикемия және гиаперурикурия анықталды. Буынға биопсия жасалды.

1. 
   Науқас қандай аурудан зардап шегеді?
   
2. 
   Бірлескен биоптаттағы күтілетін морфологиялық өзгерістер?
   
3. 
   Бұл аурумен тағы қандай орган жиі зардап шегеді?
   

Есеп №2. Қалұаншамаңы бездерінің ісігінен зардап шеккен науқаста айқын гиперкальциемия, сүйектердегі деструктивті өзгерістер байқалды. Өлім пневмониядан болды. Гистологиялық зерттеу кезінде миокард пен бүйректе көптеген кальцийлену ошақтары табылды.

1. 
   Бұл жағдайда кальцийленудің қандай түрі бар?
   
2. 
   Жүректің бұлшықет жасушалары мен нефроциттердің қандай органеллалары кальцийлену матрицасы болып табылады?
   
3. 
   Тағы қандай органдарда ізбестену шөгінділерін күтуге болады?
   

Есеп №3. Бұрын туберкулезбен ауырған науқаста өкпені рентгенологиялық зерттеу кезінде оң жақтағы төменгі бөлікте петрификация учаскесі табылды. Өлім миокард инфарктісінен болды. Өкпені макро-микроскопиялық зерттеу кезінде капсуламен қоршалған кальцийлену ошағы анықталды.

1. 
   Бұл жағдайда кальцийленудің қандай түрі бар?
   
2. 
   Әкті тұндырудан бұрын өкпенің қандай өзгерістері болды?
   
3. 
   Кальцийленудің бұл түрінің дамуының себебі неде?
   

Есеп №4. Өттас ауруымен ауыратын науқаста оң жақ қабырға астында ауырсыну пайда болды, сарғаю дамыды.

1. 
   Тастың қандай орналасуы туралы ойлауға болады?
   
2. 
   Науқаста сарғаюдың қандай түрі дамыды?
   
3. 
   Өт жолдарында қандай химиялық тастар пайда болуы мүмкін?
   

Есеп №5. Пурин алмасуының бұзылуынан зардап шегетін науқаста бел аймағында ауырсыну ұстамалары байқалады. Тексеру кезінде оң бүйректің күрт ұлғаюы және оның ауырсынуы анықталды; рентгенологиялық зерттеу барысында бүйрек тостағаншасында тас анықталды. Нефрэктомия операциясы жасалды.

1. 
   Ауруды атаңыз.
   
2. 
   Конкременттің химиялық құрамы? 3. Конкременттен туындауы мүмкін асқынуларды атаңыз.
   

Сабақ хронометражы

Сабақ ұзақтығы 150 минут, 10 минуттық үзілісімен

№	Этаптар			Уақыты (мин)
1	Кіріспе. Студенттерді тізі бойынша түгендеу			10
2	Тесттік тапсырма арқылы бастапқы білімді анықтау			20
3	Тақырып бойынша теориялық материалдарды ауызша сұрау арқылы білімді қалыптастыру			50
4		Мұғалімнің макро және микропрепараттарды көрсете отырып, сабақтың мақсаты мен міндеттерін түсіндіруі		30
5	Тақырып бойынша чек парақтарды толтыра отырып, практикалық дағдыларды қалыптастыру			30
6	Сабақты қорытындылау (альбомдарды тексеру, келесі сабақ туралы ақпарат)			10

---