Файл: 1. таырып Кіріспе. Іс ааздарын жргізу пні.docx

_{мекеменің (министрлік, кәсіпорын, ұйым) атауы;}
_{құжаттың авторы;}
_{ЖАРҒЫ – құжаты атауының түрі;}
_дата;
_{индексі (нөмірі);}
_{басылған жері (қала);}
_{бекітілген грифі (егер кәсіпорын жеке меншік болса, кім тіркегені көрсетілуі тиіс);}
_мәтін,
_{кәсіпорын басшысының қолы.}

_{Жарғының негізгі деректемесі – мәтін – ол саны мен рет тәртібі қатаң белгіленбеген бөлімдерден тұрады. Мәтіннің құрылымы төмендегідей тәртіппен жасалады:}

_{жалпы ережелер;}
_{негізгі міндеттер;}
_{атқаратын қызметі;}
1 2 3 4 5 6 7 8

_{құқықтары мен міндеттері;}

_{басшылық;}

_{қарым-қатынас, байланыс;}

_{өндірістік – шаруашылық қызмет;}

_{мүлік және құралдар;}

_{Қызметті бақылау, тексеру, жүргізу;}

_{Қайта құру және жою.}

_{Жарғы міндетті түрде нотариалдық куәландырылуы тиіс. Онсыз ол (жарғы) заңды деп танылмайды.}

_{Заң құжаттары – жарғы, ереже, тұжырымдама, кодекс, шарт құрылымы, қажетті реквизиттері, қолданылатын тілдік құралдары жағынан бір-біріне ұқсас келеді.}

Тәжірибелік жұмыс:

А.жарғы түрі, оқушылардың алдарындағы жарғымен жұмыс істеу барысында 8 тұрақты жағдаймен, интервалдармен, реквизиттердің орналасу тәртіптерін анықтау
Б. 1 тапсырма. Ұйым Жарғысын құрастыру
В. Колледж жарғысын құрастырыңыз
Жұмысты тексеру : Оқушылардың орындаған жұмыстарын тексеру
Түзету жұмыстары: Құжаттарға қойылатын талаптар бойынша тексеру
Үйге тапсырма беру:А4 форматта колледжге байланысты жарғы құрастыр

№ 13Тәжірибелік жұмыс
Тақырыбы: Лауазымдық нұсқаулық
Жұмыс мақсаты: Лауазымдық нұсқаулық және оның қандай жағдайларда жазылатындығына түсінік беру, реквизиттер құрамы туралы түсінік беру, лауазымдық нұсқаулық құрғызып үйрету
Материалдық қамтамасыздандыру: дайын үлгілері, оқушылардың папкалары, әдебиеттер: А . А Адельгужинов, К. Е. Ермекбаев, Тұрпатты ережелер, Астана – 2003,Скала В. И., Скала Б В., Скала Н.В, Қазақстан Республикасында іс қағаздарын жүргізу,Алматы – 2007,М. Қасымбеков., Қ.Әлімқұлов., Екі тілде іс жүргізу , Алматы - 2004,Делопроизводство Адильбек Жақып, Астана – 2000, А. Алдашева, Ресми іс қағаздары, Алматы -2001
Әдістемелік нұсқаулар:
_{ЛАУАЗЫМДЫҚ НҰСҚАУЛЫҚ}

_{Лауазымдық нұсқаулық – бұл ұзақ және қалыпты уақытта пайдаланылатын (жаңа жобасы ұсынылғанға дейін), сондай-ақ, ұйымның ғылыми-техникалық, технологиялық, қаржы және басқа бөлімдері мен қызметкерлерінің қызметін анықтап көрсететін құжат.}

_{Барлық нұсқауларды негізгі екі топқа бөлуге болады:}

_{нұсқаулар, қандай да бір процестің белгілі бір тәртіппен орындалуына қызметкерлер мен бөлімшелерінің қатысуымен жүзеге асырылуы.}
_{лауазымдық нұсқаулар, анықтаушы функциялар, құқық, қызметкерлердің міндеттері мен жауапкершіліктері.}

_{Нұсқау әрқайсысы құжаттың аяқталған бөлігі болып табылатын бірнеше бөлімдерден тұрады.}

_{«Жалпы ережелер» бөлімі – біліктілік (квалификациялық) талап, бағыну, қызметке тағайындау және одан босату сияқты қызмет облыстарын анықтайды.}

_{«Лауазымдық міндеттемелер» бөлімі – қызметкерлердің орындайтын жұмысының түрлерін анықтайды.}

_{«Құқық» бөлімі – жұмыскердің құқығын қорғайды, оны жұмысын жақсы атқаруға жігерлендіреді.}

_{«Жауапкершілік» жұмыскердің неге жауапты екендігін нақты көрсетеді.}

_{Нұсқау бөлімдерінің басқаша да аталуы мүмкін.}

_{Лауазымдық нұсқауларды құрылымды бөлімдердің жетекшілері жасайды: кадрлар бөлімі немесе қызметкерлермен жұмыс жасаушы мамандар. Мәтін заң қызметкерімен, еңбек және ақы төлеу бөлімдерімен келісіліп жасалады.}

_{Лауазымдық нұсқаулар ұйым жетекшісі немесе бұйрық актісінің көмегімен бекітіледі.}

_{Лауазымдық нұсқауға мекеме басшысы өзінің бұйрығымен немесе бұйрық актісінің көмегімен өзгерту енгізе алады.}

Тәжірибелік жұмыс:

А.лауазымдық нұсқаулық түрі, Оқушылардың алдарындағы лауазымдық нұсқаулықпен жұмыс істеу барысында 8 тұрақты жағдаймен, интервалдармен, реквизиттердің орналасу тәртіптерін анықтау
Б. 1 тапсырма. Лауазымдық нұсқаулық құрастыру
В. 2 тапсырма Өз мамандығына байланысты лауазымдық нұсқаулық құрастыр
Жұмысты тексеру : Оқушылардың орындаған жұмыстарын тексеру
Түзету жұмыстары: Құжаттарға қойылатын талаптар бойынша тексеру
Үйге тапсырма беру:А4 форматта өз мамандықтарына байланысты лауазымдық нұсқаулық құрастыру

№ 14Тәжірибелік жұмыс
Тақырыбы: Хаттама
Жұмыс мақсаты: Хаттама және оның қандай жағдайларда жазылатындығына түсінік беру, түрлерін ажырату, реквизиттер құрамы туралы түсінік беру, толық хаттама түрін толтырып үйрету
Материалдық қамтамасыздандыру: дайын үлгілері, оқушылардың папкалары, әдебиеттер: А . А Адельгужинов, К. Е. Ермекбаев, Тұрпатты ережелер, Астана – 2003,Скала В. И., Скала Б В., Скала Н.В, Қазақстан Республикасында іс қағаздарын жүргізу,Алматы – 2007,М. Қасымбеков., Қ.Әлімқұлов., Екі тілде іс жүргізу , Алматы - 2004,Делопроизводство Адильбек Жақып, Астана – 2000, А. Алдашева, Ресми іс қағаздары, Алматы -2001

Әдістемелік нұсқаулар:
_{ХАТТАМА}
_{Хаттама – мекеменің, ұйымның, кәсіпорынның жиналыстары мен мәжілістерінде, кеңестерде, конференцияларда мәселені талқылау мен шешім қабылдаудың барысы туралы мәлімет беретін ұйымдастырушы-өкімшіл ресми құжат.}

_{Хаттамалар – құжаттың аты жазулы баспаханадан басылған парақта немесе кәдімгі А4 қағаз беттеріне толтырылады.}

_{Толтыру тәсілі мен көлемі жағынан хаттамалар стенография, фонография, конспект түрінде және сөйлеген сөздердің мазмұны жазылмаған ықшамды түрде болып келуі мүмкін.}

_{Қысқа хаттамаларда (оның мәтінінде) күн тәртібі, сөйлеушілердің аты-жөні, сөйлеген сөздерінің тақырыбы және қабылдаған шешімдер көрсетіледі. Сөйлеген сөздерінің мәтіні келтірілмейді.}

_{Толық хаттамаларда сөздердің барлығы көрсетіледі.}

_{Хаттаманың толықтық дәрежесін жиналыстың өзі айқындайды. Бұл жағдайда құжаттың заңдылық жағын қамтамасыз ету қажет. Құжаттың заңдылық жарамдылығы барлық қажетті деректермен, олардың дұрыс толтырылуымен және хаттамадағы мәліметтердің шындыққа сәйкестігімен анықталады.}

_{Хаттаманың мәтіні екі: кіріспе және негізгі бөліктен тұрады.}

_{Кіріспе бөлігі ағымдағы және үздікті ақпаратты қамтиды. Ағымдағы ақпарат – «Бастығы», «Хатшы», «Қатысты» терминдерінің қолданылуы барысында беріледі. Бұл сөздерді сол жолдан бастап үлкен әріптермен жазады.}

_{Үздікті ақпаратқа – басшылардың, хатшылардың, қатысушылардың аты-жөні, қызметі жатады. Оларды табулятордың екінші жолынан бастап жазады.}

_{Коллегиялық орган мүшелерінің фамилиясы алфавиттік тәртіппен сызыңқы үтір арқылы жазылады. Сызықтарды 1 интервал бөледі. Егер, коллегия мүшелері 15 адамнан көп болса, онда олардың жалпы саны көрсетіліп, қосымша тіркеу парғы қосылады.}

_{Шақырылғандардың фамилиясының қасына лауазымы, қандай мекемеде жұмыс істейтіні жазылады. Оларды тіркеу тәртібі, коллегия мүшелерін тіркеу тәртібіндей.}

_{Кіріспе бөлім күн тәртібімен аяқталады. «Күн тәртібі» тіркесі сол сызықтың басынан басталып жазылады. Қызыл сызықтан күн тәртібінің пункттері басталып жазылады. Оларды араб таңбаларымен нөмірлейді. Қажетті сұрақтар күрделілік дәрежесіне қарай қаралады. Сұрақтар нақты болуы тиіс, «Әртүрлі мәселелер» пункті қарауға жіберілмейді.}

_{Негізгі бөлім мынадай түрде жасалады: тыңдалды – баяндама жасап, сөз сөйленді – қаулы (шешім) қабылдады, әрбір сұраққа жеке-жеке тоқталу.}

_{ТЫҢДАЛДЫ – БАЯНДАМА ЖАСАДЫ – ҚАУЛЫ сөздері сызықтың сол жақ басынан үлкен әріптермен жазылады.}

_{Егер бірнеше сұрақтар талқыланса, ТЫҢДАЛДЫ сөзінің алдынан реттік нөмірлер қойылады.}

_{Қызыл жолақтан баяндамашының аты-жөні, қызметі (атау септігінде) басталып жазылады.}

_{Сызықша қойылып үлкен әріппен басталып баяндаманың қысқаша мазмұны жазылады. Егер, баяндаманың мәтінін баяндамашы оқыса онда қысқаша мазмұнның орнына «Баяндама тыңдалды» сөйлемі жазылады. «Баяндама жасалынды» сөзінен кейін қызыл жолақтан басталып атау септігінде сөз сөйлеушінің аты-жөні жазылады (жақшада қызметін көрсетуге болады), сызықшадан кейін үлкен әріппен қысқаша мазмұны жазылады.}

_{Сұрақтар мен жауаптар БАЯНДАМА ЖАСАЛЫНДЫ бөлімінде тіркеледі. Сөздерін – сұрақтарды және жауаптарды жазбайды. Сөз сөйлеушінің аты-жөнінен кейін сызықша қойылып сұрақтың немесе жауаптың қысқаша мазмұны жазылады.}

_{ХАТТАМА үлгі-формулярының деректемелері:}

_{мекеменің (ұйым, кәсіпорын) атауы – құжаттың авторы;}
_{құжаттың атауы - ХАТТАМА;}
_{мәжілістің өткен күні;}
_{индексі (нөмірі);}
_{жиналыс (мәжіліс) өткен орын;}
_{бекіту грифі (егер қажет болса);}
_{тақырыбы (жиналыстың, алқалық органның атауы);}
_{қатысқандар туралы мәлімет (саны, аты-жөні, лауазымы);}
_{күн тәртібі;}
_{негізгі және кіріспе бөлімнің мәтіні;}
_қолы;
_{келісім мөрі (қажет болса);}
_{құжаттың орындалуын және іске асырылуы туралы мәлімет.}

_{Мәтіннің кіріспе бөлігінде қатысушылардың құрамы, күн тәртібі; негізгі бөлігінде тыңдалған мәселе, сөйленген сөздер және қабылданған қаулы көрсетіледі. Құжаттың соңында төраға мен хатшының қолы қойылады.}

Тәжірибелік жұмыс:

А.Хаттаманың толық түрімен және қысқа нысанымен танысу. Оқушылардың алдарындағы хаттама жұмыс істеу барысында 8 тұрақты жағдаймен, интервалдармен, реквизиттердің орналасу тәртіптерін анықтау
Б. 1 тапсырма. Толық хаттама нысанын құрастырыңыз
В. 2 тапсырма. Жиналыс ашып хаттама құрастырып көріңіз
Жұмысты тексеру