ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 16.03.2024
Просмотров: 48
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Сабақтың барысы
| Сабақтыңкезеңі/ уақыт | Педагогтің әрекеті | Оқушының әрекеті | Бағалау | Ресурстар | ||||
| Сабақтың басы | . Ұйымдастыру кезеңі: 1) Оқушылармен сәлемдесу, түгелдеу. «Сәлем» жаттығуы арқылы психологиялық ахуал орнату. 2) Миға шабуыл.  Суретпен жұмыс: Жағдаятты талдау. 1. Жұмысты кейінге неге қалдырамыз? 2. Ол жалқаулыққа жата ма? Оқушыларды сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстыру | Оқушы өз ойларын ортаға салады. Оқушы жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу Оқушы өз болжамдарын айтып, талқылау жүргізеді | ҚБ «Мадақтау сэндвичі» . | Тақырыптық суреттер сілтемеде суреттер 1.Өзін-өзі тану оқулығы.2.Халық ауыз әдебиетінен алынған аңыз топтамалары.Қазақ әндерінің жинағы | ||||
| Сабақтың ортасы |  Психологияда прокрастинация дейтін термин бар. Мағынасы – істі кейінге қалдыра салу әдеті, содан туған психологиялық шаршау. Адамның психикасы нәпсіге ауыр кез келген нәрседен қашуға бейім. Сондықтан ауыр істің бәрін кейінге қалдыруға тырысады. Әйтеуір сылтау табуға дайын тұратынымыз содан. Осыны прокрастинация дейді. Бірақ прокрастинацияның асқынғаны түрі кәдімгідей психологиялық дертке әкеледі. Оған шалдыққандарды прокрастинатор дейді. Прокрастинатордың ерекшелігі сонда – еріншек күшін үнемдеуге тырысып, артық жұмыстан қашса, прокрастинатор болса энергия үнемдеудің не екенін білмейді. Қазір істелуі тиіс істі уақытында орындамай, басқа нәрсемен айналысып жүре береді. Яғни, тыным жоқ, мазасыз келеді. Істі істеудің орнына әлеуметтік желіні шарлап, ғаламтор ақтарып кетуі мүмкін. Егер прокрастинация күнде болып, бірнеше сағат уақыт босқа кетсе, бұл адамның әлеуметтік жағдайына да, психологиялық жай-күйіне де зиянын тигізеді. Зерттеуге сүйенсек, мұндай адамның жалақысы аз, уайымнан денсаулығы нашар болады екен. ЕБҚ оқушылар маңызды тірек сөздерді жазып алады;
ЕББ оқушыға суреттер/иллюстрациялар ұсынылады; Прокрастинацияның себептері Мұның себептері қарапайым. Созылмалы дертке айналмаса, себебін табу оңай. Келесідей себептері болуы мүмкін: - Шешім қабылдай алмау; - Ішкі мотивацияның болмауы; - Жоспарлай алмау; - Қорқыныш пен үрей; - Перфекционизм; - Соңында істей саламын деген жалған сенім. Кейде адамның арман-мақсаты болмауы мүмкін. Өмірлік мақсаты жоқ адамның бір нәрсені істеуге де ішкі сенімі жетпейді. Фобия жетістігі мен жеңісін тұмшалап тастауы мүмкін. Ал перфекционист адам істі үтір-нүктесіне дейін идеал орындауға тырысады. Сол себепті бастап кетуге батпай немесе жібі түзу жолды іздеп, біраз жүріп қалуы мүмкін. Негізі бұл да адамды күйзеліске әкеледі. Арылу жолдары Психологтардың айтуынша, ересек адамның 20 пайызы прокрастинациядан жапа шегеді екен. Егер істі тындыруға уақыт жетпей, мазасыз ситуацияға тап болсаңыз, жұмысты бітірудің басқа жолдарын табуға тырысу қажет. | Оқушы ақпараттық мәтінмен жұмыс жасайды Оқушы өз жұмыстарының қорытындыларын сынып алдында қорғайды. Оқушы бір-біріне қосымша сұрақтар, қойып, бір-бірін толықтырады. Дескриптор: өзгерістерін жіктейді | ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады ҚБ «Мадақтау сэндвичі» ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады ҚБ «Өзін-өзі бағалау» | Ақпараттық мәтін Үлестірмелі қағаздар Суреттер Тірек-сызбалар Кесте ҚБ парағы | ||||
| Сабақ тың соңы | Сабақты қорытындылау |
1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 16
Ақырын жүріп, анық бас
Адамның істі кейінгі ысыруының бірден-бір себебі – тапсырманың ауырлығы. Сондықтан оқжетпеске қол созбай, шағын, қарапайым деңгейден бастау керек. Істер іс жай, жеңіл болса, оны істеу де оңай.
Мәселен, кешке ағылшын тілін оқу керек болса, бүгін ағылшын тілді кітаптың 1-2 бетін оқимын деп жоспар қойыңыз. Оны орындау жеңіл шығар.
Рефлексия:
"Серпілген сауал" әдісі арқылы төмендегі берілген сұрақтар оқушылардың орындығының артына сұрақ жабыстырып қоямын. Оқушылар бір мезетте артына бұрылып өарап, орындықтағы сұрақты алып, сынып бойынша талқыға салып жауабын шешеді.
Үй тапсырмасы: «менің бір күнім» эссе
Отбасылық бюджетті сақтаудың қол жетімді жолдары оның ұйымының түрлерінен тұрады. Мысалы, кейбір отбасыларда әйелі ақша транзакцияларының толыққанды көшбасшысы болып табылады, ол жалақы карточкалары және оның қолындағы жинақ карталары бар. Мұндай отбасы «монополия» болып табылады, егер ер адам өзіне сенімді емес және оның әйелі ақшадан жақсы басқаратын болса деп санайды. Отбасылық жиынтық бюджет басқа түрлермен ұсынылуы мүмкін:
Жалпы . Жалпы отбасылық бюджетпен негізгі және қосымша кірістер бір мөлшерде жиналады. Біріншіден, коммуналдық қызметтер төленеді, ақша тасымалдау үшін сақталады, мектептегі балаларға арналған тамақ. Көтерме заттар негізгі қажеттіліктерді (жуғыш заттар, гигиена өнімдері) және өнімдерді (ет, жарма, май, қант) сатып алады. Кейінгі шығындардың орындылығы әдетте отбасылық кеңесте талқыланады. Отбасының ересек мүшелері жалпы отбасылық шошқа банкінің қай жерде және неге қаражат қалдырғаны туралы үнемі біледі.
Бөлек . Ақшаның жеке қалдықтары жас жұбайлар үшін елеулі сынақ болып табылады. Мысалы, әйел өнім сатып алады, бірақ ер адам балаларға арналған киім-кешекпен қамтамасыз етіп, тамақ өнімдерін төлейді. Отбасындағы жеке бюджет отбасылық келіспеушіліктің негізгі себебі болып табылады. Егер бір жұбайымның ақшасы бар екені туралы үндемесе, ал екіншісі - оларға қажет болса, онда ол отбасылық жанжалға жақын емес.
Аралас . Отбасылық бюджетті басқарудың барынша ақылға қонымды нысаны араласады. Негізгі қалдықтар отбасылық бюджет сияқты. Бірақ қосымша табыс (мысалы, күйеу құрылыс алаңында жұмыс іздейді, әйелі тоқылған нәрселерді сатады және сатады) онымен бірге қалады. Отбасылық бюджетті қалыптастырудың бұл түрі бір-біріне сенімсіздік туғызбайды.
Отбасындағы бюджет қалай қалыптасады?
Ерлі-зайыптылар кәсіпорындарда, мектепке дейінгі және мектеп мекемелерінде, ауруханада, әлеуметтік құрылымдарда жұмыс істейтін болса, ай сайынғы жалақы алады. Отбасылық бизнес жүргізілгенде, отбасылық шошқа банкіне ақша қаражатын апта сайын немесе күн сайын алуға болады. Қарт адамдар жұмыс істемейді, бірақ зейнетақы алады. Осы сомалардың негізгі отбасылық табысы қалыптасады.
Шығармашылық, қызықты, белсенді табиғаты бұл жерде тоқтамайды. Олар бірдеңе ойлап тапты, өздерін және басқаларын сынған жабдықты жөндеуге, әдемі заттарды тоқуға, тапсырыс беруге дәмді торттарды пісіруге, жақсы мақалалар жазу. Ресми жұмыс орнына қарағанда пайда әкелетін қосымша табыс болашақта табыстың негізгі түріне айналуы мүмкін. Бұл сценарийде отбасы бюджетінің нәтижесі қандай? Жауап қарапайым: қаражаттың барлық көздерінен.
Отбасылық бюджетті қалай басқаруға болады?
Ақшаны алу және олардың шығындары қағазға жақсы жазылады. Мұндай ақпарат есте сақтау қиын. Отбасылық бюджет ақшаны сақтайтын кассалық аппарат болып табылады және олардың қалдықтары басқа ақшаларға қанша «ақысыз» ақша қалғаны туралы ақпаратты нақтылау үшін есептеледі. Оларды ескеру үшін жалпы жазу кітапшасын жасай аласыз және оған екі кесте салуға болады:
___________________________________________
(білім беру ұйымының атауы)
Қысқа мерзімді (сабақ) жоспары-14
| Бөлім: | Медиасауаттылық және қаржылық сауаттылық |
| Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда) | |
| Күні: | |
| Сынып:8 | Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: |
| Сабақтың тақырыбы | Отбасылық табыс |
| Сабақтың мақсаты | Оқушылар отбасының маңыздылығын дәлелдеуге, отбасы мүшелерінің функционалдық рөлін талдауға үйренеді. |
| Құндылықтарды дарыту | Оқушылар отбасының қоғам өміріндегі маңызын дәлелдеуге, отбасы мүшелерінің функционалдық рөлін талдауға үйренеді. Отбасы бюджетінің негізгі кіріс-шығыстарын талдайды. |
Сабақтың барысы
| Сабақтыңкезеңі/ уақыт | Педагогтің әрекеті | Оқушының әрекеті | Бағалау | Ресурстар | ||||||
| Сабақтың басы | . Ұйымдастыру кезеңі: 1) Оқушылармен сәлемдесу, түгелдеу. Психологиялық ахуал қалыптастыру. Мынау менің жүрегім, Бәрі осыдан басталған. Мынау басым ақылды, Бәрін осы басқарған. Мынау менің оң қолым Мынау менің сол қолым, Барлық істі атқарған. «Жалаулар» арқылы топқа бөлінеді. Оқушыларды қалаған жалауларын алып, 1,2,3 топтарға бөлініп отырады. 1-топ «Бақыт жалаулары» 2-топ «Арман жалаулары» 3-топ «Қуаныш жалаулары»  Отбасының қоғам өміріндегі маңызы
Күтілетін нәтижені анықтау Ширату тапсырмасы. «Бюджет»- сөзі ақша салатын әмиян деп аударылады екен.Біз әр күнімізді,мерекені,жұмыстың бәрін жоспарлаймыз.Сол секілді ақшаны да санап,жоспарлы жұмсаған дұрыс. Отбасылық бюджет дегеніміз үйге кіретін барлық табыстарды және шығындарды тиімді құрастырып,есептеп отыру. - Бюджет қалай тиімді болады? - Ол үшін отбасылық кірістерді және шығыстарды дұрыс құрастыру қажет. Кірістер дегеніміз – отбасына кіретін барлық ақшаларыңыз. Шығыстар дегеніміз- отбасы мүшелеріне және қажеттіліктеріне жаратылып жатқан ақша. Кірістерге шәкіртақы,зейнетақы,айлық жалақы,құнды қағаздар,жәрдемақы.т.б жатады. Шығыстарға –салық,азық –түлікке жұмсалатын қаржы,киім- Тапсырманы орындаған оқушыны мадақтау,толықтыру жасау, тиімді кері байланыс орнату. Белсенді оқу тапсырмалары. | Оқушы өз ойларын ортаға салады. Оқушы жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу Оқушы өз болжамдарын айтып, талқылау жүргізеді | ҚБ «Мадақтау сэндвичі» . | Тақырыптық суреттер сілтемеде суреттер 1.Өзін-өзі тану оқулығы.2.Халық ауыз әдебиетінен алынған аңыз топтамалары.Қазақ әндерінің жинағы | ||||||
| Сабақтың ортасы | БІЗДІҢ ОТБАСЫЛЫҚ БЮДЖЕТІМІЗ  Ақшаны сыйласаң ол да сені жақсы көреді»немесе «Тиыннан сом құралады» деген мақалдар біздің бүгінгі сабағымызға қатысты айтылғандай. Оқу мақсатын таныстыру 1.Отбасы бюджетінің негізгі кіріс-шығыстарын талдау 2.отбасы бюджетін оңтайландыру жолдарын ұсыну 3.отбасылық кірістер мен шығыстардың есебін жасай алады Отбасы бюджеті дегеніміз – бұл әдетте кесте түрінде бір айға жасалатын отбасылық кірістер мен шығыстардың есебі, отбасылық баланс. ЕБҚ оқушылар маңызды тірек сөздерді жазып алады; - Қалай ойлайсыздар, отбасы бюджеті де болуы мүмкін бе? - Отбасы бюджетін кімдер құрайды? - Қалай құрайды? - Бұл отбасына келіп жатқан кірістер болып саналады. - Отбасы бюджеті қалай жұмсалады? Қайда жұмсаймыз? Бұл отбасынан кетіп жатқан шығыстар. Бір сөзбен айтқанда, отбасы бюджеті кіріс пен шығыстан құралады. Қызығушылықты ояту Топпен жұмыс «Отбасылық бюджетті есептеп үйренейік» 1-2 топ тапсырмасы:(Тұрақты кіріс-ауыспалы кіріспен жоспарлы шығыс-жоспарсыз шығысты есептейді) Қандай жоспарланған бюджет екендерін айтады
3-топ тапсырмасы (Отбасылық бюджетті қалай үнемдеуге болады?) «Ақша.Отбасы бюджетін қалай үнемдеу керек» (бейнеролик)көру  ЕББ оқушыға суреттер/иллюстрациялар ұсынылады; Еңбекақы, театрға бару, шәкіртақы, зейнетақы, ойыншық, әлеуметтік көмек,жалақы,киім-кешек,азық-түлік,дәрі,т.б. -Балалар, бізде қазір экономикамызда қандай өзгерістер болып жатыр? -Доллор, рубль өсіп жатыр. Сондықтан, азық-түлік, киім, оқу құралдары қымбаттады. Отбасында да шығындар көбейеді. Сол үшін үйге келген кірісті үнемдеу керек. | Оқушы ақпараттық мәтінмен жұмыс жасайды Оқушы өз жұмыстарының қорытындыларын сынып алдында қорғайды. Оқушы бір-біріне қосымша сұрақтар, қойып, бір-бірін толықтырады. өзгерістерін жіктейді | ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады ҚБ «Мадақтау сэндвичі» ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады ҚБ «Өзін-өзі бағалау» | Ақпараттық мәтін Үлестірмелі қағаздар Суреттер Тірек-сызбалар Кесте ҚБ парағы https://melimde.com/saba-tairibi-bizdi-otbasili-byudjetimiz.html | ||||||
| Сабақ тың соңы | Сабақты қорытындылау Рефлексия: •Алдымен біз былай деп ойладық..... •Одан кейін біз мына проблемаға тап болдық............. •Проблеманы шешу үшін......жасадық. •Бұдан біз..................көрдік. •Демек, бұл мынаны білдіреді................. Үй тапсырмасы: Өз отбасыңның бір айлық отбасылық бюджетін есептеп келесіздер. | Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады | Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды | А4, конспект |
Отбасы шығындарының анықтамасы. : Қажетті тең немесе салтанат осындай есебінен ерлі-зайыптылар заңды жауапты қабылдау жарғылар -used ма пайдаланылатын немесе отбасы пайдалану үшін сақталады кез келген үшін жұмсалған шығындар.
Тұрғындар да сұрайды, үй шаруашылығының шығындарына не кіреді?
Үй шаруашылығының шығындары үйді ұстауға кететін шығындарды білдіреді. Оған азық-түлік, ипотека төлеу немесе сол үйде тұратын адамдар үшін жалға алу және коммуналдық төлемдер сияқты шығындар кіреді . Сондай-ақ бұл шығыстар үй шаруашылығының басшысы үшін салықтық есеп беру мәртебесін анықтау үшін пайдаланылуы мүмкін .
Сонымен қатар, шығындардың 4 түрі қандай? Осы жиынтықтағы шарттар (4)
Өзгермелі шығындар. Ай сайын өзгеретін шығындар (электр жарығы, газ, азық-түлік, киім-кешек).
Тұрақты шығындар. Айдан айға өзгеріссіз қалатын шығындар (жалға алу, кабельдік төлем, көлік төлемі)
Мерзімдік шығындар.
Дискрециялық (маңызды емес) шығындар.
Сәйкесінше, ай сайынғы шығындардың мысалдары қандай?
Сізде ай сайынғы шығындар көп болуы мүмкін:
Ипотека немесе жалға беру.
Утилиталар.
Денсаулықты сақтандыру.
Зейнетақы шотындағы жарналар.
Спортзал мүшелігі.
Көңілді заттар, мысалы, сыртта тамақтану.
Шығындардың 3 түрі қандай?
Барлығымыз төлейтін шығындардың үш негізгі түрі бар: тұрақты, айнымалы және мерзімді.
32 Қатысты сұрақ жауаптары табылды
Жеке шығындар дегеніміз не?
Жеке шығыстар - Оператор қызметкерлерінің іссапар және басқа ақылға қонымды өтелетін шығыстары . 78 құжаттардың негізінде 78. Жеке шығындарды білдіреді саяхат және уақытша тұруына шығындарды өтеледі.
Ең көп таралған шығындар қандай?
20 жалпы айлық шығыстар
Тұрғын үй. Сіздің шығындарыңыз тұратын жеріңізге байланысты айтарлықтай өзгереді.
Тасымалдау.
Тамақ?
Коммуналдық төлемдер.
Ұялы телефон.
Бала күтімі мен мектеп шығындары.
Үй жануарларына арналған тағам.
Үй жануарларын сақтандыру.
Үй шаруашылығының негізгі шоттары қандай?
Тұрмыстық есепшоттар
Кеңес салығы.
Коммуналдық төлемдер (жарық, газ және су)
Телекоммуникациялар (телефон, интернет және теледидар)
теледидар лицензиясы.
Сақтандыру.
