Файл: Кейс 1 Орта мектепте химияны оытуды масаттары, оушылара химиялы орта білім беруді міндеттері.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 12.04.2024

Просмотров: 47

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
а) Не байқадыңдар?

ә) Физикалық құбылыс деген не?

б) Химиялық құбылыс деген не?

в) Физикалық және химиялық құбылыстардың бір-бірінен басты айырмашылығы неде?

Кесте толтыру.

Жай заттар

Күрделі заттар

 Атауы, формула

 Физикалық қасиеттері

 Атауы, формула

 Физикалық қасиеттері

 

 

 

 

 

 

Қорытынды.

  1. Бензол мен фенолдың қоспасына бромды су қосқанда, 4,97 г трибромфенол алынады. Қоспады неше грамм фенол болғаны?

C6H5OH+3Br2=C6H2OHBr3+3HBr

n(C6H2OHBr3)=m/Mr =4.97/331=0.015 моль

m(C6H5OH)=n*Mr =0.015*94=1.41 г
Кейс 9

  1. «Қышқылдар» тақырыбын түсіндірудің қысқаша сабақ жоспарын құрастырыңыз

Тақырыбы: Қышқылдар: құрамы, номенклатурасы, жіктелуі, қасиеттері, алынуы.

Индикаторлар, бейтараптану реакциялары, қышқыл жаңбыр туралы түсіні

Күні:

Мұғалім:

Сынып: 8

Қатысқан. Қатыспағандар.

Сабақта меңгерілетін оқу мақсаттары

Оқушыларды бейорганикалық қосылыстардың бірі болып келетін қышқылдар класымен, олардың жіктелуі мен номенклатурасымен таныстыру. Зерттеу әдісі арқылы қышқылдардың қасиеттерін анықтау және индикаторлар туралы түсінік беру, қышқылдармен жұмыс істеу ережелерімен таныстыру.

Табыс критерийлері

Барлық оқушылар білуге тиісті Оқушылар қышқылдар туралы толық мағлұмат жинақтап, біледі;

Оқушылардың көпшілігі  Қышқылдардың жіктелуіне, құрылысына, алыну жолдарына талдау жасайды;





Кейбір оқушылар Қышқылдардың қасиеттерін тәжірибе жүзінде сипаттай алады.


Тілдік мақсат

Негізгі терминдер мен сөз тіркестері:

Сабақта диалог/ жазылымға қажетті тіркестер.

Бұрыннан бар білімдері





Жоспар

Жоспарланған уақыт

Жоспарланған уақыт

Ресурстар

Басы

0-5 мин

6-10 мин

Миға шабуыл

Топқа бөлу(3минут)

Оқушылар 1-ден 4-ке дейін санап, төрт топқа бөлінеді

Сыныптың психологиялық ахуалын көтеру( 2минут)

Оқушылар топта отырып бірден үшке дейін санайды. Үшінші оқушы топқа бір тілек айтады.

Үй тапсырмасын тексеру

СаО, SО2, Fе2О3 , Nа2О, Сl2О7 .

  1. Қандай қосылыстардың формулаларын көріп тұрсыздар?

  2. Қандай қосылыстарды оксидтер деп атайды?

  3. Келесі қосылыстар қай классқа жатады КОН, Аl(ОН)3, Ва(ОН)2, Сu(ОН)2?

  4. Қандай қосылыстарды негіздер деп атайды?

  5. Негіздердегі гидроксил топтарының саны неге тәуелді? (Металлдың тотығу дәрежесіне тәуелді.)



Ортасы

11-20мин

21-35мин

Қышқылдар  - сутек атомы мен қышқыл қалдығынан тұратын күрделі зат. Қышқылдың аталуы 2 түрлі, біреуі дәстүрлі қалыптасқан атауы, 2-сі халықаралық жүйелеу номенклатурасы бойынша, мысалы, НСІ – тұз қышқылы не хлорсутек қышқылы.

Қышқылдардың химиялық қасиеттері.

Қышқылдар Н.Н. Бекетов жасаған кернеу қатарында сутекке дейін тұрған металдармен әрекеттесіп, нәтижесінде тұз және сутегі газы түзіледі.

Zn + H2SO4 = ZnSO4 + H2↑

Қышқылдар мен негіздер бейтараптану реакциясына түсіп, тұз және су түзеді

KOH + HCI = KCI + H2O

Қышқылдар негіздік оксидтермен реакцияласып, нәтижесінде тұз бен су түзіледі

CaO + H2CO3 = CaCO3 + H2O

Қышқылдар тұздармен алмасу реакциясына түседі.

H2SO4 + BaCI2 = BaSO4↓ + 2HCI

Тұрақсыз қышқылдың тұздары, мысалы карбонаттар қышқылмен әрекеттесіп, жаңа тұз, су және газ түзеді.

2HCI + K2CO3 = 2KCI + H2O + CO2

Мәтінмен танысуға уақыт беріледі, оқушылар алдымен «жұп» болып, сосын «топпен» талдайды. Оқыған мәтіндерін толық талдаған соң тобына оралып, бір-бірімен ақпарат алмасады. Өзара ақпарат алмасудан кейін дәптерге кесте толтырады. Негізгі түсінікке өзі оқып білген, ал қосымша түсінікке қасындағы жолдастарынан алған ақпаратын жүйелеп жазып шығады.




Соңы

36-45 мин

Оқушылар қосымша түсінікте жазғандарын айтады, бірін-бірі толықтырады. Сабақ мазмұнын толық ашу үшін топтарға ия/жоқ деп жауап беретін тапсырмалар беріледі.

Қышқылдар ауру тудыратын және ірің тудыратын микробтарды жояды, иммунитеттің нығаюына әсер етеді

Ия/жоқ

Құмырысқа шаққан жері теріні тітіркендіріп, мазалайды

Ия/жоқ

Күшті қышқылдарды қолмен ұстауға, дәмін татуға болады

Ия/жоқ

Қышқыл гастрит асқазан жарасының пайда болуына әкеледі

Ия/жоқ

V.  Толғаныс.

Семантикалық карта толтырылады.

Қышқылдың формуласы

Аталуы

Қышқыл қалдығы

Тұзының формуласы

Аталуы

НСІ



















=SO4










Азот қышқылы



















MgCO3
















фосфаттар

H2S



















  1. Генетикалық байланыс – бейорганикалық қосылыстардың кластары арасындағы байланыс, ол бір кластағы заттарды екінші кластағы заттардан алуға, сондай-ақ олардың химиялық қасиеттеріне негізделген.



Бұл диаграммадан кластар арасында белгілі бір байланыс бар екенін көруге болады. Генетикалық қатардың негізгі элементтері металл немесе бейметал болып табылады.

Оксид алу үшін металдың немесе бейметалдың оттегімен әрекеттесуін жүргізу қажет.

Сумен әрекеттескенде негіздік оксидтен негіз, ал қышқыл оксидінен қышқылды алуға болады.

Тұз бейорганикалық қосылыстардың барлық кластары арасындағы әртүрлі реакцияларда түзіледі. Мысалы, металл + бейметал, негіздік оксид + қышқыл оксиді, негіз + қышқыл және т.б.
  1. 1   2   3   4


Аузы берік жабылған ыдыста 8 л хлор мен 12 л сутек әрекеттесіп, хлорсутек түзіледі. Қай газ және қанша көлемде артық қалады?

Cl2+H2=2HCl
По реакции объемы газов тут равны (1:1). Значит останется 12-8=4 л водорода, т.к. он был в избытке



Кейс 10

  1. «Негіздер» тақырыбын түсіндірудің қысқаша сабақ жоспарын құрастырыңыз

Сабақ  тақырыбы

Негіздер

Осы сабақтақолжеткізілетіноқумақсаттары (оқубағдарламасынасілтеме)

8.3.4.9 - негіздердің жіктелуі мен қасиеттерін білу және түсіну;                                       -олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру

Сабақтың барысы

Сабақта жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Жаңа сабақ

Жаңа сабақты түсіну үшін мына видеоны көреміз.

1.      Негіздердің табиғатта таралуы туралы видeоны көріңіздер https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/8-synyp/negizder?mid=eab1545--9ee4--11e9-a361-1f1ed251dofe

2.      Негіздердің алынуы туралы видеоны көріңіздер

https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/8-synyp/ negizder?mid=eab1545--9ee4--11e9-a361-11ed251dofe

 



 

bilimland.kz

Оқулық

 

Тапсырмалар

Тапсырмалар:  /Барлық тапсырмаларды жұмыс дәптерлеріңізге орындаңыздар/

1 тапсырма «Химиялық диктант»

1. Құрамына бір немесе бірнеше ......................... қатар, ....................атомы кіретін күрделі заттар ...................

деп аталады.

2 тапсырма

KOН,  Al(OH)3, Ni(OH)2, NaOH, Pd(OH)2, Си(OH)2,  Ba(OH)2,  Zn(OH)2, Cr(OH)3, Be(OH)2.

Мына берілген қосылыстарды гидроксил тобының санына байланысты үшке жікте:

бір негізді---------------------------------,

екі негізді-----------------------------------------------------,

үш негізді --------------------------------------


Оқулық, дәптер








  1. Көлемі 8,96 л хлорсутекті (қ.ж.) алу үшін қажетті реагенттердің көлемдері қандай?

H2+Cl2=2HCl

n(HCl)=V/Vm=8,96/22,4=0,4 mol`

1 mol`-2 mol`

x mol`-`,4 mol`

x=0,2 mol`

n(H2)=0,2 mol`

V(H2)=n*Vm=4,48 litrov

V(Cl2)=8,96-4,48=4,48 litrov

Кейс 11

  1. Периодтық жүйеге байланысты негізгі ұғымдар атом құрылысы тұрғысынан қалай қалыптастырылады, мысалдар келтіре отырып түсіндіріңіз?

Периодтық заң және атом құрылысы туралы оқу материалын қарастырудың үш тәсілі қалыптасты.

Бірінші тәсіл- химия ғылымының даму қисынына негізделеді. Ғылымда алдымен периодтық заң ашылып, периодтық жүйе жасалды, соңынан периодтық жүйедегі заңдылықтарды түсиндіретін атом құрылысы мәліменттер анықталды . Д.И.Менделеев периодтық заңды тәжірибелік білімге сүйеніп қорытты, ішкі мәнісін түсиндіре алмады. Бірақ оның болашақта дамитынына, жаңа көзқараспен толысатынына кәміл сенді.Сондықтан Д.И.Менделеевтің данышпандығын, жалпы заңды ашудағы ғылыми ерлігін көрсету үшин алдымен периодтық жүйе және периодтық заң толық өтілді. Содан соң атом құрылысы қарастырылып, периодтық жүйе электрондық теория тұрғысынан қайтадан оқытылды.

Екінші тәсіл – біріншіге керісінше жүзеге асырылды. Алдымен атом құрылысы туралы оқу материалы өтіледі. Соның тұрғысынан периодтық заңдылықтар қорытылып шығарылды.

Үшінши тәсіл бойынша периодтық заң мен атом құрылысы бір мезгілде өтіледі. Жаңа бағдарлама бойынша оқыту осы тәсілге негізделген. Периодтық заң және атом құрылысы туралы негізгі мәліменттер 8-класта қарастырылады да 11-кластағы жалпы химия курсында кеңейтіледі.

  1. Химиялық элементтердің периодтық жүйесінің құрылымын заманауи кесте бойынша түсіндіріңіз

Химиялық элементтердің периодтық жүйесінің заманауи нұсқасында 18 топ және 7 период бар: элементтердің горизонталь қатары период деп, ал вертикаль қатары топ деп аталады. 18 тоа барлық А және В топшаларын қамтиды. Негізгі топшалар 1-2 және 13-18 топ аралығында, ал қосымша топшалар 3-12 топ аралығында орналасқан. Сілтілік металдар элементтердің периодтық жүйесіндегі IA тобында орналасқан. Сілтілік жер металдар Менделеевтің кестесінде IIA тобында орналасқан. Ауыспалы элементтер Менделеевтің кестесінде IB тобынан бастап, VIIIB тобына дейін орналасқан. Галогендер периодтық кестенің VIIA тобында орналасқан. Асыл газдар периодтық кестенің VIII тобында орналасқан.