Адам тұмау ауруына шалдыққан кезде вирустарды жеңу үшін ағзаға қандай жасушалар жәрдемдеседі?



ФОРМАЛЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕР

Кестені қарастырыңыз. Сұрақтарға жауап беріңіз



Сұрақ: Формалық элементтер

1) Көп қан кету кезінде қандай қан жасушалары қанды тоқтата алады?.

2) Тұмау вирусты көмектесетін адам ағзасындағы жасушалар?

Сұрақ түрі: жабық сұрақ

Құзыреттілігі: Талдау, жобалау және ғылыми түрде зерттеу

Мазмұны: ғылыми-жаратылыстану білім

Қолдану аясы: ауру мен денсаулық

Контекст: тұлғалық

Жауабы:

1. тромбоцит

2. лимфоцит.

---

23. ЖҰҚТЫРЫЛҒАН ҚОРҒАНЫШ ТАПШЫЛЫҒЫНЫҢ БЕЛГІСІ
Ж ҚТБ — жұқтырылған қорғаныш тапшылығының белгісі. Бұл ауру адамның қорғаныш тапшылығы қоздырғышы (АҚТҚ) вирусы арқылы пайда болады. Адамның қорғаныш тапшылығы қоздырғышы иммун жүйесін әлсіретеді, соның нәтижесінде организм әртүрлі ауруларға қарсы тұру мүмкіндігін жоғалтады. ЖҚТБ терминімен АҚТҚ соңғы кезеңін белгілеген; ол адамның иммун жүйесінің зақымдалуымен сипатталады, соның салдарынан ілеспе өкпе, ішек-асқазан жолдары ағзалары, бас миы аурулары дамиды.

63-сұрақ: ЖҰҚТЫРЫЛҒАН ҚОРҒАНЫШ ТАПШЫЛЫҒЫНЫҢ БЕЛГІСІ Ауру өліммен аяқталады. Осы ауру қандай жолдармен беріледі? Төменде көрсетілген мысалдардың дұрыс нұсқаларын тап.

• 
  жыныстық қатынас;
  
• 
  су
  
• 
  парентеральді (вирустың қанға түсуі);
  
• 
  ауа
  
• 
  вертикальді (АҚТҚ бар ананың жүктілігі, тууы, емізуі кезінде).
  

24.ҚАННЫҢ ҰЮЫНА ҚАМТАМАСЫЗ ЕТЕТІН ҚАН ЖАСУШАСЫ



А Б С.

63-сұрақ: ҚАННЫҢ ҰЮЫН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТЕТІН ҚАН ЖАСУШАСЫ

1).....................-қанның ұюын қамтамасыз ететін қанжасушасы. Құстан бастап төменгі сатыдағы омыртқалы жануарлар қанында болады. Сүтқоректі жануарлар қанында орнында пішіні әртүрлі (дөңгелек, сопақ, ұршық тәрізді т.б.) ұсақ денешіктер — қан табақшалары болады

2)............... -адам мен жануарлар қанындағы қызыл түйіршіктер. Омыртқасыз жануарлардың (тікентерілердің) қанында да болады

3).................... -ақ (түссіз), ядролы қан торшалары. Сүйек майында құрылады. Қан мен ұлпаларда әр түрлі қызметтер атқарады, тәнді және тәнсіз иммунді реакцияларға, қабынуларға қатынасады. Көп ядролы лейкоциттер нейтрофилді, эозинофилді және базофилді гранулоциттер жатады.

25. ҚАН ТАМЫРЛАРЫ
1) Адам ағзасындағы қан тамырларының жалпы ұзындығы қанша?

2) Адамның Қалыпты пульсінің байыпты жай-күйі –минутына60-80 рет, әйелдердің жүрегі ерлерге қарағанда минутына 6-8 рет жиі. Ауыр физикалық жүктеме кезінде пульс минутына 200-ге дейін және одан да көп рет жеделдеуі мүмкін.

63-сұрақ: ҚАН ТАМЫРЛАРЫ

---

Салыстыру үшін пілдің: пульс жиілігі– 20 рет минутына, бақаларда– 30, қоян – 200, ал тышқанда қанша рет соғылады?
Оқу сауаттылығы

26. ТОҚАШ

Бойжеткен орталық бекетте поезд күтіп отырды. Ол уақытты өткізу үшін кітап сатып алмақ болды. Кітаппен бірге ол бір қорап тоқаш сатып алды. Содан соң ол күту залынан тыныш отырып, кітап оқуға болатын бос орын тауып алды. Тоқаш қорабы бойжеткен мен газет оқып отырған ер адамның арасындағы орындықта болатын. Ол бір тоқашты алған кезде, ер адам да біреуін алды. Ол таңқалғанымен, ешнəрсе айтпады жəне одан əрі оқи берді. Ол ішінен «Сене алар емеспін! Егер мен батылдау болғанда, міндетті түрде бірдеңе дер едім» деп ойлады. Ол əрбір тоқашты алған сайын, ер адам да тура солай істеді. Қорапта бір тоқаш қалғанға дейін солай бола берді. Бойжеткен ер адамның не істейтінін көру үшін күте тұрмақ болып шешті. Ал, ол соңғы тоқашты алып, оны екіге бөліп, оған жартысын берді. Таңқалған ол кітапты сөмкесіне лақтырып салып, орнынан тұра жүгірді. Ол сабырға келу үшін залдың екінші шетіне барып отырды.Ашуы тарқаған соң, ол кітабын алуға сөмкесін ашты. Тек сонда ғана, ол өзінің қорабы ашылмаған тоқашы сөмкесінде жатқанынкөрді.

Сұрақ түрі: Тұтас мәтін

Құзыреттілік: Мәтіннен ақпарат табу

Мазмұны: Хабарлау

Мәнмәтін: Қоғамдық

Сұрақтың форматы: қысқаша жауапты таңдау
64- сұрақ: ТОҚАШ

Әңгіменің басында бойжеткен не істеді?

A. Ол бекетте поезд күтіп отырды.

B. Ол бекеттен кетейін деп жатты.

C. Ол бекетте ер адаммен сөйлесіп жатты.

D. Ол бекетте газет сатып алып жатты.

Жауабы: А. Ол бекетте поезд күтіп отырды
65-сұрақ: ТОҚАШ

Әңгіменің ортасында бойжеткен «Сене алар емеспін!» деді. Бойжеткен не нəрсеге сене алар емес?

___________________________________________________________________________

66-сұрақ: ТОҚАШ

Әңгімеде айтылған бойжеткен мен ер адам туралы әңгіме аяқталғаннан кейін бір неше минуттан кейін қайтадан кездескенін елестетіңіз. Бойжеткен ер адамға не айтар еді?

_____________________________________________________________________________

27. EXPO

Б үкіләлемдік көрме Экспо немесе Expo халықаралық көрмесі, индустрияландыру нышаны техникалық және технологиялық адамзат жетістіктерді көрсету үшін ашық алаң болып табылады.

Тарихи анықтама

Бірінші дүниежүзілік көрмесі ханзада Альберт бастамасымен Лондон қаласында Гайд-паркте өткізілді. Көрменің басты көрікті жерлерінің бірі Хрусталь сарайы, Джозеф Пакстоның темірден және шыныдан құрған.(1851 ж.)

---

Көрмелердің сипаты қалай өзгерген

Индустрияландыру( 1851жылдан 1938 жылға дейін)

Бұл көрме осы кезенде сауда және технологиялық жетістіктерді көрсету және ашу үшін негізінен арналды . Мысалы, осы кезенде мұндай өнертабыс, телефон сияқты, ұсынылды. Атақты Эйфель мұнарасы Парижде көрменің өтуіне орай 1889 жылы салынды.

Мәдени алмасу (с 1939 по 1987)

1939 жылы Нью-Йоркте өткен Дүниежүзілік көрмеден бастап, көрмелердін нақты түпкі түр сипаты өзгеріле бастады, және олардың тақырыптары неғұрлым нақты мәдени салаларына арналып қоғамның жарқын болашағы үшін бағытталған. Технологиялық өнертабыстар алшақтады. 1939 жылы көрмесінің тақырыбы «Әлемді Құруға Ертеңнен Бастап», 1964 жылы - «Бейбітшілік Арқылы өзара Түсіністік». Көрменің мақсаты мәдениетаралық қарым-қатынасты белсенді қолдауы және инновациялық алмасуында болып табылады.

Ұлттық брендинг (1988-қазіргі уақытқа дейін)

1988 жылдан бастап жоғарыда аталып кеткен мақсаттардан басқа,әр елдер көрмені ұлттық имиджін жақсартуға пайдалана бастады, бұл тәсілді пайдалану арқасында әр ұлттың құндылықтары павильондар мен көрме ретінде көрсетілді.

Әрбір көрме – өз тақырыбы. Мысалы: «Мұхит – келешектің мұрасы», 1998 жыл, Португалия, «табиғат Даналығы», 2005 жыл, Жапония, «жақсы қала – Жақсы өмір», 2010 жыл, Қытай, «болашақ Энергиясы», 2017 жылға Қазақстан.
Сұрақ түрі: Тұтас мәтін

Құзыреттілік: Мәтіннен ақпарат табу

Мазмұны: Хабарлау

Мәнмәтін: Қоғамдық

Сұрақтың форматы: қысқаша жауапты таңдау

67-сұрақ: EXPO

Тұңғыш Әлемдік EXPO көрмесі қашан ашылды?

A. 151

B. 162

C. 167

D. 180

Жауабы: C. 167
68-сұрақ: EXPO

2017 жылы өткен EXPO тақырыбы

_____________________________________________________________________________
69-сұрақ: EXPO.

Дүниежүзілік көрмеде адамзат үшін жарқын болашағын болжау қай кезеңнен бастап қозғалды? сұрағының жауабы қай бөлімде қамтылған

Қандай бөлім құрамында жауап барын көрсетіңіз? «Қай уақыт тақырыптар бүкіләлемдік көрмелер болды қатысты болжау жарқын болашақ адамзат үшін?»
________________________________________________________________________
70-сұрақ: EXPO

Нагояда өткен «Экспо-2005» тақырыбын атаңыз.

А. «Болашақ энергиясы».

В. «Табиғат даналығы».

С. «Үздік қала ─ ең үздік өмір"»

D. «Су және теңгерімді дамуы"»

Жауабы: В. «Табиғат даналығы» В. «Табиғат даналығы»

71-сұрақ. EXPO

Қазақстан үшін EXPO – 2017 жобасы қандай мүмкіншіліктерге жол ашады.

---

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

29. БАЙЛЫҚ. БАҚЫТ.АҚЫЛ.
Ерте заманда Байлық, Бақыт, Ақыл үшеуі кездесіп, адамға тигізетін пайдасы жайында таласып қалады. Алдымен Байлық сөйлейді:

-Менің арқамда ғана адамның малы бар, үйі дүние-мүлікке бай, ішіп-жемі мол болады.Сондықтан маған тең келер ештеңе жоқ, -деп мақтанады.

Сонда Бақыт былай дейді:

-Мен Бақпын. Кімнің қолында болсам, соның атақ-даңқын шығарамын, қолына билік беремін. Дұшпанын жеңдіремін.

-О, достарым, мен сендердің таластарыңа қосылмаймын. Үшеуміз тең тудық. Мен Ақылмын. Сондықтан бекер таласып, менменсіп сөйлегенді жақтырмаймын. Үшеуміз де адамға қажетпіз. Бірақ екеуің маған бағыныштысыңдар. Адам менсіз өмір сүре алмайды. Келіспесеңдер, Данышпаннан сұрайық. Сөйтіп, үшеуі Данышпанға келеді. Данышпан үшеуінің таласын тыңдап алады да:

-Өмірдің өзі сабақ. Ақыл барда ғана байлық та, бақыт та, тірлік те бар. Ақылдың еңбек деген сүйеніші, тіреуі бар. Сондықтан ақылды боп еңбек ете білген адам байлыққа да, бақытқа да жетіп, мәнді де сәнді өмір сүре алады, -дейді.

Сұрақ түрі: Тұтас мәтін

Құзыреттілік: Мәтіннен ақпарат табу

Мазмұны: Хабарлау

Мәнмәтін: Қоғамдық

Сұрақтың форматы: қысқаша жауапты таңдау

77 -сұрақ: БАЙЛЫҚ. БАҚЫТ. АҚЫЛ

Дұрыс жауабын таңда

Ақылдың сүйеніші, тіреуі:

А) Бақыт В) Байлық С) Еңбек Д) Данышпан Е) Өмір

Жауабы: С) Еңбек

78 -сұрақ : БАЙЛЫҚ. БАҚЫТ. АҚЫЛ

Бірнеше дұрыс жауап таңда

Данышпанның сөздері

А) Бекер таласты жақтырмаймын

В) Адамға билік беремін

С ) Ақыл барда байлық бар

Д ) Менің арқамда адам бай

Е ) Ақылды адам бақытқа жетеді

F ) Өмірдің өзі сабақ

G ) Дұшпанды жеңдіремін

H ) Маған тең келер ештеңе жоқ

Жауабы: С ) Ақыл барда байлық бар

Е ) Ақылды адам бақытқа жетеді

F ) Өмірдің өзі сабақ

79 -сұрақ :БАЙЛЫҚ. БАҚЫТ. АҚЫЛ

Ойды аяқта:

Ақылды боп еңбек ете білген адам байлыққа да, бақытқа да жетеді. Оның себебі ....

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

80- сұрақ: БАЙЛЫҚ. БАҚЫТ. АҚЫЛ

1.	Данышпан қандай ой түйіндеді?	А. Еңбек- бәрін жеңбек
		В.Менің арқамда адамның малы бар
2.	Осы тақырыпқа сай мақалды тап	С.Үйі дүние-мүлікке бай
		Д.Өмірдің өзі сабақ
3.	Байлықтың сөзі	Е.Ақылды адам ерінбейді
		F.Еңбек ете білген адам мәнді де сәнді өмір сүреді

---

Смотрите также файлы

• азастанды нертапыштарды жасыл экономиканы дамуына осан лесі.docx

• Нумерация многозначных чисел.docx

• Сыныбы Аптасына 1 саат, барлыы 36 саат.docx

• Эвм ответы на вопросы.docx

• Арттерапевтическая программа. (тема практического задания) фио студента Каджанян Елизавета Николаевна.docx