ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 27.03.2024
Просмотров: 84
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
СОДЕРЖАНИЕ
Түйінді сөздер: математика, қашықтықтан оқыту формасы, АКТ құзыреттілігі.
Зерттеу нысаны: жалпы білім беретін мектепте математиканы оқыту процесі.
Математика сабақтарында қашықтықтан білім беру технологияларын қолдану мүмкіндігін зерттеу пәні.
Зерттеу мақсатына сәйкес зерттеудің келесі міндеттері қойылды:
2. Қашықтықтан оқыту әдістері мен құралдарын жіктеу.
3. Математиканы оқыту процесінде қашықтықтан оқытудың артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау.
4. Қашықтықтан оқыту жағдайында математиканы оқытудың ерекшеліктерін сипаттау.
Өздеріңіз білетіндей, "математика-барлық ғылымдардың патшайымы". Мектепте бұл пән барлық мектеп пәндері үшін тірек болып табылады.
Математиканы оқыту үшін озық технологияларды қолдану педагогика тарихында дәстүрлі болып табылады.
Қазіргі білім беру жүйесі қашықтықтан оқыту технологияларын педагогикалық практикаға кеңінен енгізуді талап етеді. Өкінішке орай, 2020 жылы қашықтықтан оқыту мен электронды оқытуды қолдану арқылы оқытуды енгізу қажеттілігіне қарамастан, қашықтықтан оқыту курстарының барлық жерде жарнамалануы оқытудың осы түрінің айқын және көптеген артықшылықтары туралы ғана емес, сонымен қатар оның кемшіліктері туралы да айту керек. Барлығы белгілі бір оқу материалын оқып қана қоймай, компьютерлік, функционалдық, пәндік сауаттылықты қалыптастыру Қашықтықтан оқытудың артықшылығы екендігімен келіседі.
Бірақ қашықтықтан оқыту технологиясын қолдана отырып, математиканы оқытудың жеке тәжірибесі белгілі бір кемшіліктер мен проблемаларды анықтады.
Қарапайым мектеп мұғалімі кездесетін негізгі мәселелерді қарастыру.
1) Байланыс.
Оқушыны қашықтықтан оқытуда қолданылатын мұғалімнің қарым – қатынасының нақты әдістері-синхронды және асинхронды.
Синхронды қашықтықтан оқыту кезінде бала мен мұғалімнің қарым-қатынасы нақты уақыт режимінде ,lline-байланыс деп аталады. Көптеген мұғалімдерде онлайн-қарым-қатынасты ұйымдастыру тәжірибесінің болмауы мұғалімге айтарлықтай жүктеме бар деп болжайды. Мұнда мұғалім тьютордың қызметін максималды көлемде орындайды. Көптеген студенттер өз кезегінде сауатты, лайықты қарым-қатынас жасай алмайды. Көктемгі "қашықтық" кезеңінде "лақтыру" немесе "булинг" деп аталатын себеппен сабақты бұзу жағдайлары сирек болған жоқ. Онлайн сабақтарды дұрыс ұйымдастырған жағдайда, балалар сауаттылық пен сөйлеу мәдениетінің жоғары деңгейінде этикалық, сыпайы қарым-қатынас жасау дағдыларын алады.
Асинхронды қашықтықтан оқыту, офлайн қарым-қатынас кезінде мұғалім мен оқушы арасындағы нақты уақыттағы байланыс мүмкін болмаған кезде жағдай ұқсас болады. Жоғарыда аталған сөйлеу мәдениетінің төмен деңгейі, орыс тілін білу, кішкентай лексика қазіргі мектепте әдебиет пен орыс тілін оқыту тәсілдерін қайта қарау қажеттілігін көрсетеді. Математика мұғалімі де осы мәселемен жұмыс істеуге назар аударуы керек.
2) жайлылық.
Қашықтықтан оқытудың артықшылықтарының бірі ыңғайлылық болып саналады: ыңғайлы уақыт, ыңғайлы орын, бақылаудың ыңғайлы формалары және сабақ формалары.
Бірақ бұл әрқашан ыңғайлы ма? Оқушы өз пәтерінде (бөлмесінде) айналысады. Оның сабақтары кезінде алаңдаушылық сирек емес: өз ісімен айналысатын туыстары, жұмыс істейтін теледидар, үй жануарлары. Бала осындай жағдайларда математикалық есепті шешуге назар аудара ала ма?
Уақытты таңдау мүмкіндігі, әсіресе офлайн оқыту кезінде, балалар мен олардың ата-аналарының оқуды дұрыс ұйымдастыра алмауына байланысты артықшылық емес, кемшілік болды. Көбінесе тапсырмаларды орындауды балалар ең соңғы мерзімге кейінге қалдырды, бұл уақытша күйреуге әкелді. Бала әр түрлі пәндер бойынша көптеген тапсырмаларды өте қысқа мерзімде орындауға мәжбүр болды. Бұл отбасыларда стресстік жағдайларды тудырды.
Қашықтықтан оқыту кезінде оқушыға, оның дербестігіне көбірек жауапкершілік жүктеледі. Өзін-өзі оқыту, оқушылар да, олардың ата-аналары да дайын емес осы оқу қарқынын реттеу бірінші орынға қойылады.
Бақылаудың ыңғайлы формалары мен сабақ формалары студенттерге қойылған белгілердің әділдігін көрсетпеді, өйткені жіберілген жұмыстардың авторлығын тексеру қиын болды.
3) техникалық мүмкіндіктер. Кейбір отбасыларда компьютерлік жабдықтың, жылдам интернеттің болмауы барлық оқушылар үшін қашықтықтан оқытуды толық көлемде жүзеге асыруға мүмкіндік бермеді.
Математиканы оқыту кезінде мұғалімге дәптердегі белгілі бір оқушының есептерді шешу процесін көру, мұғалімнің өзі мысалдардың егжей-тегжейлі шешімін көрсету өте маңызды, бірақ мұғалімде де, оқушыда да қажетті жабдықтың болмауына байланысты техникалық тұрғыдан қиын (құжат-камералар, арнайы орнатылған бағдарламалар және т.б.).
4) Интернет-ресурстар.
Математиканы қашықтықтан оқыту кезінде мұғалімдер өздерінің бейне сабақтарын, дидактикалық материалдарын және т. б. ғана пайдаланбайды. желінің кеңістігінде мұғалімге өз сабағын әртараптандыруға, оны қызықты өткізуге, оқушылардың ынтасын арттыруға мүмкіндік беретін көптеген интернет-ресурстар бар. Олардың ішіндегі ең танымалдары:
https://interneturok.ru/
https://videouroki.net/
https://infourok.ru/videouroki/matematika
https://www.yaklass.ru/
https://education.yandex.ru/distant/
https://school.yandex.ru/lessons
https://classroom.google.com/
Мұғалімнің басты проблемасы-бұл материалдардың сапасы. Мұғалім осы материалдарды іздеуге немесе нақтылауға көп уақыт жұмсауға мәжбүр.
Тәжірибе көрсеткендей, жоғарыда аталған қашықтықтан оқытудың кемшіліктері мен проблемалары оның дәрменсіздігі туралы айтпайды. Қашықтықтан оқыту технологиялары бүгінде жылдам қарқынмен дамып қана қоймай, стратегиялық маңызды міндет болып табылады. Әлбетте: қашықтықтан оқытудың артында болашақ жатыр. Алайда, қазір көптеген мамандар математиканы оқытуда ең үлкен тиімділікке күндізгі және қашықтықтан оқыту формаларын интеграциялау негізінде оқыту моделін қолдану арқылы қол жеткізуге болады деген қорытындыға келді.
Біздің алдымызда тұрған кедергілерді ғана жеңуге болмайды. Математик ретінде мен бұл кемшіліктер тек шешілуі керек есептер деп айта аламын.
2.2 МАТЕМАТИКАНЫ ҚАШЫҚТЫҚТАН ОҚЫТУДЫҢ ШЕТЕЛДІК ТӘЖІРИБЕСІ
Ақпараттық технологияларды дамытудың қазіргі деңгейі ақпаратты іздеу мүмкіндіктерін едәуір кеңейтті және ақпараттық ортаны қайтымсыз өзгертті. Бұл революциялық өзгерістер жоғары мектебінде салыстырмалы түрде аз дәрежеде болды, бірақ жоғары кәсіптік білім беруді ішінара виртуалдандырудың Бүкіләлемдік тенденциялары оны айналып өте алмайды. XVIII ғасырда пайда болған және ХХ ғасырдың 50-60 - шы жылдарында кеңінен таралған (соның ішінде біздің елде сырттай оқыту ретінде) дәстүрлі күндізгі оқытуға (face - to-face learning, F2F) балама оқытушылар мен студенттердің өзара іс-қимыл жүйесі дәстүрлі түрде терминмен белгіленді
"Қашықтықтан оқыту "(90-шы жылдары орыс тілді Лита - ратурада ол негізінен" қашықтықтан оқыту", ХХІ ғасырдың басынан бастап"қашықтықтан оқыту" деп аударылды). Ұзақ уақыт бойы қашықтықтан оқыту кезінде ақпарат алмасу қағаз тасымалдағыштарда жүзеге асырылды: қолдан қолға немесе пошта арқылы. 70 - ші жылдардан бастап аудио және форма материалдары (физикалық медиада да, радио мен теледидарда да) кеңінен қолданыла бастады, бірақ бұл формалар ғасырдың басында Интернетке сіңіп кетті. Қазіргі уақытта "қашықтықтан оқыту" термині қазірдің өзінде құрметті - "E-Learning" терминімен тығыз байланысты (электронды оқыту, eLearning), дегенмен бұл термин оқытуды ұйымдастырудың әртүрлі формаларын біріктіреді, тіпті рецензияланған ғылыми басылымдарда да қай форма талқыланатыны анық емес. Әр түрлі e-learning түрлері мен формаларын континуум ретінде қарастыруға болады[2]. Дегенмен, жіктеудің кейбір айқын критерийлері бар. Мәселен, мысалы, бөлуге болады:
- синхронды және асинхронды оқыту жүйелері (бірінші рет модульдік бақылау барлық білім алушылар үшін бірыңғай уақыт шеңберіне ие, екінші курсты өтудің өсуін тек студенттің өзі анықтайды);
- оқулықтарға негізделген жүйелер және т. б. жүйелер,"E-Learning 2.0"[5], CSCL (Computer-supported collaborativ e learning)– компьютерлік бірлескен оқыту технологияларына негізделген, онда білім алушылар өздері (әдеттегідей, алдын ала ұсынушының басшылығымен) көбінесе Wiki технологиясы бойынша мазмұн қалыптастырады;
- толық онлайн жүйелер мен жүйелер, оларда күндізгі Оқытудың айтарлықтай үлесі сақталады:
"Аралас оқыту" (орыс тілді терминологияда – аралас немесе аралас оқыту), кейде "гибридті курс" (гибридті курс) термині де қолданылады; белгілі бір университетте оқу процесіне біріктірілген жүйелер және планетаның кез-келген жерінен қол жетімді ашық білім беру жүйелері: 2008 жылдан бастап мұндай жүйелер жаппай ашық деп аталады ами онлайн курсы (MassiveOpenOnlineCourse, MOOC).
ЖОО-ларда қашықтықтан және аралас оқытуды енгізуге кредиттік жүйе ықпал етеді, онда студент пәндерді және оларды оқу тәртібін өз бетінше таңдауға құқылы. Babson зерттеу тобының мәліметі бойынша, 2011 жылдың күзгі семестрінде АҚШ-та оқитын 6,7 миллион студент кем дегенде бір пәнді қашықтықтан оқыды [3]. Қашықтықтан оқытуға қатысатын пәндердің ішінде математика өте маңызды орын алады (ақпараттық технологияларды, шет тілдері мен экономиканы, сондай - ақ корпоративтік оқыту курстарын зерттеуден кейін екінші орында). Егер қашықтықтан оқыту мен бастауыш математиканы оқытудың желіден тыс нысандары қарастырудан шығарылса, онда математиканы қашықтықтан және аралас оқытудың қалған жүйелерін топтарға бөлуге болады:
- ЖОО ішіндегі;
– ЖОО аралық-бірнеше Университеттердің ынтымақтастығы барысында құрылған;
- Қашықтықтан оқытудың жалпы ресурстары әр түрлі жеке университеттердің оқытушыларына ЖОО - ларды консорциумға ресми түрде тартпай-ақ жіберілетін жоғары оқу орындары;
- белгілі бір елге немесе елдер тобына бағытталған ұлттық және аймақтық;
- жаһандық, бүкіл әлемдегі студенттер мен еркін тыңдаушыларға бағытталған – коммерциялық және коммерциялық емес (ашық білім беру жүйелері).
Қашықтықтан оқытудың және аралас оқытудың университетішілік жүйелерін құру көбінесе олар үшін қолданылатын бағдарламалық жасақтамамен анықталады. Қазіргі уақытта LMS (learning management systems, оқытуды басқару жүйелері) және LCMS (learning content management system, оқыту мазмұнын басқару жүйелері) іске асыратын бірнеше ондаған пакеттер бар, олардың көпшілігі стандарттар жинағына сәйкес іске асырыладыscorm (SharableContentObjectR eferenceModel, үлгілі модель Қашықтықтан оқытудың барлық аспектілерін реттейтін) (оқу материалын ұйымдастыруға дейін). Ең танымал заманауи LMS арасында атап өтуге болады: blackboard (нарықтың шамамен 50%), Moodle (шамамен 20%) және Desire2Learn (шамамен 10%), eCollege (шамамен 5%). Сонымен қатар, еркін LMS: ATutor, Claroline, Dokeos, EFront, ILIAS, Sakai, Scoology, TCExam, Olat.Көп жағдайда ЖОО ішіндегі жүйелердің мазмұны да, тест тапсырмалары да ЖОО-ның жергілікті желісі шегінде немесе университет сайты арқылы пароль арқылы қол жетімді. Барлық тапсырмалар LMS (Moodle) арқылы жүзеге асырылатын университет сайтының мысалы болып табылады universitycollegelondon сайты.
Тек тест тапсырмаларына бағытталған LMS бар. Олардың ішінде Рочестер университеті әзірлеген және openproblemlibrary (OPL) тапсырмалар жинағына негізделген және 2013 жылдың басында математикадан 25 мыңнан астам тапсырманы қамтитын webwork жобасы үлкен қызығушылық тудырады. WeBWorK жүйесі бірнеше жүздеген әмбебап теталарда қолданылады (негізінен АҚШ-та, бірақ көптеген басқа елдерде). Бұл жобаның басқа тілдерді, атап айтқанда орыс тілдерін ұстайтын тармақтары бар.