ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 12.04.2024
Просмотров: 67
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
. Бұл белгі « ДҰРЫС» деген сөзден, көшірмені куәландырған тұлғаның лауазым атауын, оның өз қолын және қойылған қолдың толық мәнін, ұйымның мөрін, куәландырған датасын қамтиды.
24. Құжатты орындаушы туралыбелгі « Орынд.» деген қысқартылған сөзді, құжатты орындаушының фамилиясын, аты – жөнін, телефон нөмірін қамтиды және бұл құжаттың соңғы парағына, оның оң бетіне немесе қайырма бетіне сол жақ төменгі бұрышына жазылады.
25. Құжаттың орындалғандығы және оның іске жіберілгендігі туралы белгі «Іске» сөзін, құжат сақталатын істің нөмірін қамтиды. Құжаттың орындалғандығы және іске жіберлгендігі туралы белгіге қол қойыладыв және ол құжаттың бірінші парағына, оның оң бетіндегі сол жақ төменгі бұрышынан жазылады.
26. Құжаттың ұйымға келіп түскендігі туралы белгіге кіріс құжатының нөмірі және құжаттың бірінші парағына, оның өң бетіндегі оң жақ төменгі бұрышынан қойылады.
27. Идентификатор ( сәйкестендіргіш) файлдың атын, оператордың кодын, уақытын және құжаттың әрбір парағына сол жақ төменгі бұрышынан қойылатын басқа да іздестіру деректерін қамтитын белгі құжаттың электрондық көшірмесі болып табылады.
Құжаттың жеке құрамды бөлігі деректеме деп аталатындығын біз білеміз. Ал сол деректемелердің жиынтығы формуляр – үлгіде көрсетіледі.
Құжаттардың міндетті реквизиттеріне мыналар енеді:
11. құжаттың орындалғандығы және іске тіркелгендігі туралы бе
Бақылау сұрақтары
7. тақырып «Формуляр және машинограмма»
Бүгінгі таңдағы қол жеткен есептеу-техникасы басқарманың ақпараттарды өңдеудің автоматикасы жүйелерінің әр түрлі саласында қызмет көрсетеді (басқарманың автоматтандырылған жүйесі, автоматтандырылған ақпараттар жүйесі және т.б) бұл жүйелер қол басшыларды және арнайы мамандарды творчестволық емес жұмыстардан босатады, ең басшысы ақпараттар жимақтамасын (комплексін) өте тез, әрі қолайлы жағдайды игеруге мүмкінділік береді. Негізігі ақпараттар технологиясы, қызметтерлерді құжаттарды қолмен өңдеу жұмыстарынан босатады, оларды творчестволық іс-әрекеттерге ынталандырады.
ЕЭМ – адамға өте қолайлы, себебі ол адамды көптеген техникалық операциялардан бастап адамға қажетті, уақытында пайдалы және толық ақпараттарды бере алады.
Басқармалық ақпарат автомантандырылған жүйеге, заңды түрде коркемделген құжат түрінде түседі (ресми) және машинограмамен немесе машинада оқулатын құжат түрінде жазылады.
Машинограмма – деп есептеу техникасы құралдарымен, жазба түрде қағазға түсірілген және белгіленген ретпен ресімделген құжатты айтады. Машинкадан оқылатын құжат деп ондағы ақпаратты автоматты түрде оқуға жарайтын құжатты айтады.
Машинкадан оқылатын құжаттарды жасау кезінде қолданылатын жазбалардың негізгі түрлері: перфораторлық (перфокарталар, перфотаспалар) және магниттік (магниттік таспалар, магниттік дискілер) жазу құралдары.
Машинадан оқылатын құжаттар мен машинограммаларға міндетті реквизиттер кешені мен оларды орналастырудың реті белгіленген, міндетті реквизиттер құрамына мыналар енеді: құжатты жасаған ұйымның коды мен аты; құжатты жасаған ұйымның орналасқан жері немесе почталық мекенжайы; құжат нысанының коды; құжаттың атауы; құжаттың жасалған күні; құжаттың дұрыс жасалуы үшін жауапты адамның коды.
Арнаулы ережелердің күші қолданылатын ұйымдар осы ережелерге сәйкес машинадан оқылатын құжаттар мен машинограммалардың міндетті түрде болуға тиіс реквизиттерін көрсетуі керек.
Құжаттарды басу кезінде табулятордың сегіз стандартты жағдайы пайдаланылады.
0 – парақтан сол жақ жиегіндегі ашық орынның шегінен басталады – «мәтіннің тақырыбы», «мәтін» (абзацсыз), «қосымшасы бар екені туралы белгі», «орындаушының тегі және оның телефон номірі», «құжаттың орындалған және оның жолданғаны туралы белгі» реквизиттерін, «қолы» және «келісу белгісі» реквизиттеріндегі қызмет атауын «дұрыс» деп куәландарылған қолды; сондай–ақ «тындалды», «сөз сөйледі», «ұйғарылды», «қаулы етті», «бұйрамын», «ұсынамын» деген сөздерді басу үшін;
1-5 баспа белгіден кейін текстідегі абзацтың басталуы үшін;
2-16 баспа белгіден кейін кестелер мен трафарет текстерін сызу үшін;
3-24 баспа белгіден кейін кестелер мен трафарет текстерін сызу үшін;
4-32 баспа белгіден кейін «құжатты алушы» реквизитті үшін;
5-40 баспа белгіден кейін «бекіту белгісі» және «құжатты оқуға шек қою белгісі» реквизиттері үшін;
6 -48 баспа белгіден кейін кестелер мен трафарет текстерін сызу үшін, сондай-ақ окпо және окуд кодтарын жазу үшін.
7-56 баспа белгіден кейін кестелер мен трафарет текстерін сызу үшін,
сондай-ақ окпо және окуд кодтарын жазу үшін.
Бақылау сұрақтары
8. тақырып «Құжаттың мәтіні»
Мәтін – құжаттың ең маңызды деректемесі. Ол негізгі екі бөлікке бөлінеді. Біріншісінде – құжатты толтыруға негіз болған жай көрсетіледі. Екіншісінде – қорытындылар, ұсыныстар, нұсқаулар мен өтініш тілектер жазылады. Тіпті, мәтін бір ғана тіркестен тұрғанда, оның бірінші бөлігінде құжатты жасаудың себебі немесе негіздемесі айтылып, екіншісінде, - шешім, нұсқау, өтініш хабарланады.
Мәтін азат жолдарға бөлінеді, қажет болғанда айдарларға бөлініп, тақырыпшалар қойылады. Бұл әсіресе баяндама, есеп беру, шолуларда қажет.
Басқа тізбелер МС белгіленген үлгілерге сәйкес қолданылады.
Мәтінге қойылатын талаптардың бірі – оның қысқа жазылуы. Хаттардың және басқа құжаттардың мәтіні бір беттен аспауы қажет. Келісім – шарттардың көлемі шектелмейді.
Мәтінді жазу 3 түрге бөлінеді:
Құжаттың тексі көмегі А4 бланкілерге материалдың жолдары аралығында машинкада басқан кезде бір жарым интервал, ал компьютерде бір интервал арқылы басылады, ал көлемі А5 бланкілерде басылғанда жолдардың аралығында бір интервал арқылы басылады.
Баспанаханада басып шығаруға әзірленілген құжаттардың тексеру жолдарының арасында екі интервал ашық орын қалтырылып басылады.
Бірнеше жолдан тұратын реквизиттер (текстен басқасы) жолдар аралығында бір интервал ашық орын қалтырылып басылады. «Құжатты алушы», «бекіту белгісі», қосымшасының бар екені туралы белгі», «келісу белгісі» реквизиттерінің құрамтас бөлімдері бір бірінен жолдар аралығындағы 1,5-2 интервал қашықтықпен бөлініп тұрады.
Мысалы:
КЕЛІСІЛДІ:
Қазметстандарт бастығының
орынбасары
қолы (аты-жөні, тегі)
08.10.02
Құжаттау реквизиттері бір-бірінен жолдар аралығындағы 2-3 интервал аралықпен бөлініп тұрады.
Құжат түрінің атауы бас әріптермен басылады.
«Қолы» реквизитіндегі қойылған қол ажыратылуы лауазым атауының соңғы жолы деңгейінде аты-жөні мен тегінің арасында ашық орын қалтырылмай басылады.
Бірнеше жолдарды алатын реквизиттердің әр жолының ең ұзынында 28 белгі болуы керек.
Егер текстің тақырыбындағы белгілер саны 150-ден (5 жолдан) асып кетсе, оны парақтың оң жақ шетіне дейін ұзартуға болады. Тақырыптың сонында нүкте белгісі қойылмайды.
Бақылау сұрақтары
1. Мәтін – құжаттың ең маңызды деректемесі.
2. Құжаттың логикалық шындыққа сай құрылуы.
3. Сауалнама. Кесте. Мәтіннің элементтері.
4. Мәтіннің мақсаты, Орфография ережелері. Мекеме атауларының дұрыс жазылу ережелері. Мерзім, сандар мен белгілердің дұрыс рәсімде
9. тақырып «Ұйымдық - өкілеттік құжаттар»
Ұйым қызметі басқару құжаттамасымен қамтамасыз етіледі. Басқару құжаттамасының құрамы ұйымның өкілеттік құзырына, мәселелерді шешудің тәртібіне жеке , дара, өкімдік қызмет арқылы немесе алқа арқылы шешу қағидаларына, басқа ұйымдармен байланыс көлеміне және олардың сипатына қарай анықталады.
Ұйымда әкімшілік және ұйымдастырушылық мәселелерін, басқару, өзара іс әрекет жасау және қызметті реттеу мәселелерін шешу мақсатында жасалады.
Құжаттар тиісті жерлеріне жедел жетуге, іске байланысты қажеттілігі жоқ, құжаттардың қайтіп оралуын шектейтін аралық инстациялар болмауға тиіс. Құжаттарың өтуі тәртібінде және өңделу процесінде мейлінше бірізділік болуына күш салу қажет. Осы мақсатпен құжаттардың негізгі санаттары мен түрлерінің өтуі мен өңделуінің үлгі сұлбаларын жасау ұсынылады.
Ұйымда әкімшілік және ұйымдастырушылық мәселелерін, басқару, өзара іс әрекет жасау және қызметті реттеу мәселелерін шешу мақсатында жасалады.Ұйымдастырушылық- құқықтық – жарғылар, ережелер, регламенттер, нұсқаулар, штат кестелері және басқалар Өкімдік- қаулылар, бұйрықтар, өкімдер, шешімдер және басқалар
Анықтамалы – ақпараттық – актілер, шарттар, баяндау және түсініктемелік хаттар, қорытындылар, пікірлер, тізбелер, хаттар , мәліметтер, келісімдер, тізімдер, анықтамалар
жоспарлы – есепті- жылдық, тоқсандық, айлық, басқа да жеке жоспалар мен есептер
қызметкерлердің еңбек қызметін және оларды зейнетақымен қамтамасыз етуге аударылған ақша туралы мәліметтерді растайтын құжаттар
ҰӨҚ жүйесі. Жүйе ерекшеліктері, оның құрылымы. Ұйымдық құжаттар: ережелер, жарғы, нұсқаулық және басқалар. Өкілеттік құжатар: бұйрықтар, өкім, шешім. Анықтама – ақпараттық құжаттар: қызметтік хаттар, анықтама, түсінік хат, жеделхат.
Ұйымдастырушы құжаттар - Ұйым жарғысы, оның құрамы, штаттық кестесі, қағида, қызметтік нұсқаулар, ұйымның құрылтайшы құжаттары болып табылады.
Мекеме мемлекеттік тіркеуге алынған сәттен бастап заңды тұлға болып саналады. Тіркеуге алынған мағлұматтар заңды тұлғаларды тіркейтін Мемлекеттік реестрге алынады. Мекеме жарғысы белгіленген тәртіп бойынша бекітіледі. Жарғыда мекеменің іс-әрекеті, негізгі бағыты, басқа бірлестіктер, жеке, заңды тұлғалармен қарым-қатынасы, құқықтары мен міндеттері жазылады. Жарғы мекеменің ұйымдық-құқықтығын, оның атын, мекен-жайын, басқару органын, бақылаушыларын, мекеменің қайта құрылуын, ісін тоқтатуын реттейді, растайды.
Құрылтайшылардың келісім-шарттары мекеменің көздеген мақсатын, принциптерін, басқаруорганының құрамы мен мүмкішдіктерін, келісім-шарт уақытын белгілейді.
Жарғы негізінде мекеменің құрылымдық жүйесімен жұмысшылар саны анықталады. Штат кестесінде қызметтік атаулар мен еңбекақылар көрсетіледі. Мекеменің бірнеше құрылымдық бөлімдері болған жағдайда құрылымдық бөлімшелердің құқықтық жағдайын айқындайтын, жауапкершілік міндеттерін, қызметтерін белгілейтін бағыттағы Ереже жасалады. Жұмысшылардың еңбегін ұйымдастыру мекеме әкімшілігінің міндеттеріне жатады және ол ішкі тәртіп ережелеріне көрініс табады. Мекеменің өзіндік әрекетімен қызметтік бағыты негізінде бұл құжат Ішкі тәртіп ережелерінің типтік үлгісін басшылыққа ала отыра жасалады.
Ішкі тәртіп ережесінің тексін мекеме әкімшілігі кәсіподақ қызметкерлерімен бірлесе отырып жазады, және ол еңбек ұжымында өткізілетін жалпы мәжілісте талқыланады, соңынан мекеме жетекшісі бекітеді.
Кейбір мекемелерде қызметкерлер құқығы жайында ережелер болады..
Өкімдік құжаттар - Кәсіпорын, ұйым, мекемелердің ағымдағы қызметі бұйрық-жарлық құжаттары арқылы реттеліп, басқарылып отырады. Ұйым әкімшеліктері өздерінің қызметтік іс-әрекеттерінде келесі өкімдік құжаттарды шығарады: бұйрықтар, нұсқаулар, өкімдер; кооперативті ұйымдар - шешім; қоғамдық ұйымдар - қаулы, өкім. Ұйымның қызметтік іс әрекеттерін шешу негізінде нормативті немесе жекелген актіні қабылдау қажеттілігінің барысында ұйымда қаулы, шешім, бұйрықтар шығарылады. Қаулы, шешім, бұйрықтардың орындалуын ұйымдастыру үшін өкім шығарылады.
24. Құжатты орындаушы туралыбелгі « Орынд.» деген қысқартылған сөзді, құжатты орындаушының фамилиясын, аты – жөнін, телефон нөмірін қамтиды және бұл құжаттың соңғы парағына, оның оң бетіне немесе қайырма бетіне сол жақ төменгі бұрышына жазылады.
25. Құжаттың орындалғандығы және оның іске жіберілгендігі туралы белгі «Іске» сөзін, құжат сақталатын істің нөмірін қамтиды. Құжаттың орындалғандығы және іске жіберлгендігі туралы белгіге қол қойыладыв және ол құжаттың бірінші парағына, оның оң бетіндегі сол жақ төменгі бұрышынан жазылады.
26. Құжаттың ұйымға келіп түскендігі туралы белгіге кіріс құжатының нөмірі және құжаттың бірінші парағына, оның өң бетіндегі оң жақ төменгі бұрышынан қойылады.
27. Идентификатор ( сәйкестендіргіш) файлдың атын, оператордың кодын, уақытын және құжаттың әрбір парағына сол жақ төменгі бұрышынан қойылатын басқа да іздестіру деректерін қамтитын белгі құжаттың электрондық көшірмесі болып табылады.
Құжаттың жеке құрамды бөлігі деректеме деп аталатындығын біз білеміз. Ал сол деректемелердің жиынтығы формуляр – үлгіде көрсетіледі.
Құжаттардың міндетті реквизиттеріне мыналар енеді:
-
Ұйымның атауы -
ұйымның коды -
құжаттың атауы хаттардан басқа -
тақырыбы -
құжат түрінің коды -
құжатты толтыру мерзімі -
индексі -
мәтіні -
бұрыштамасы -
қойылған қолы
11. құжаттың орындалғандығы және іске тіркелгендігі туралы бе
Бақылау сұрақтары
1. Формуляр туралы түсінік. “Деректеме” ұғымы.
2.Тұрақты және ауспалы реквизиттер. Формуляр – үлгінің қалыптасуы.
3.Құжаттарды құрастыру және рәсімдеу, жеке құжаттарды құрастыру
7. тақырып «Формуляр және машинограмма»
Бүгінгі таңдағы қол жеткен есептеу-техникасы басқарманың ақпараттарды өңдеудің автоматикасы жүйелерінің әр түрлі саласында қызмет көрсетеді (басқарманың автоматтандырылған жүйесі, автоматтандырылған ақпараттар жүйесі және т.б) бұл жүйелер қол басшыларды және арнайы мамандарды творчестволық емес жұмыстардан босатады, ең басшысы ақпараттар жимақтамасын (комплексін) өте тез, әрі қолайлы жағдайды игеруге мүмкінділік береді. Негізігі ақпараттар технологиясы, қызметтерлерді құжаттарды қолмен өңдеу жұмыстарынан босатады, оларды творчестволық іс-әрекеттерге ынталандырады.
ЕЭМ – адамға өте қолайлы, себебі ол адамды көптеген техникалық операциялардан бастап адамға қажетті, уақытында пайдалы және толық ақпараттарды бере алады.
Басқармалық ақпарат автомантандырылған жүйеге, заңды түрде коркемделген құжат түрінде түседі (ресми) және машинограмамен немесе машинада оқулатын құжат түрінде жазылады.
Машинограмма – деп есептеу техникасы құралдарымен, жазба түрде қағазға түсірілген және белгіленген ретпен ресімделген құжатты айтады. Машинкадан оқылатын құжат деп ондағы ақпаратты автоматты түрде оқуға жарайтын құжатты айтады.
Машинкадан оқылатын құжаттарды жасау кезінде қолданылатын жазбалардың негізгі түрлері: перфораторлық (перфокарталар, перфотаспалар) және магниттік (магниттік таспалар, магниттік дискілер) жазу құралдары.
Машинадан оқылатын құжаттар мен машинограммаларға міндетті реквизиттер кешені мен оларды орналастырудың реті белгіленген, міндетті реквизиттер құрамына мыналар енеді: құжатты жасаған ұйымның коды мен аты; құжатты жасаған ұйымның орналасқан жері немесе почталық мекенжайы; құжат нысанының коды; құжаттың атауы; құжаттың жасалған күні; құжаттың дұрыс жасалуы үшін жауапты адамның коды.
Арнаулы ережелердің күші қолданылатын ұйымдар осы ережелерге сәйкес машинадан оқылатын құжаттар мен машинограммалардың міндетті түрде болуға тиіс реквизиттерін көрсетуі керек.
Құжаттарды басу кезінде табулятордың сегіз стандартты жағдайы пайдаланылады.
0 – парақтан сол жақ жиегіндегі ашық орынның шегінен басталады – «мәтіннің тақырыбы», «мәтін» (абзацсыз), «қосымшасы бар екені туралы белгі», «орындаушының тегі және оның телефон номірі», «құжаттың орындалған және оның жолданғаны туралы белгі» реквизиттерін, «қолы» және «келісу белгісі» реквизиттеріндегі қызмет атауын «дұрыс» деп куәландарылған қолды; сондай–ақ «тындалды», «сөз сөйледі», «ұйғарылды», «қаулы етті», «бұйрамын», «ұсынамын» деген сөздерді басу үшін;
1-5 баспа белгіден кейін текстідегі абзацтың басталуы үшін;
2-16 баспа белгіден кейін кестелер мен трафарет текстерін сызу үшін;
3-24 баспа белгіден кейін кестелер мен трафарет текстерін сызу үшін;
4-32 баспа белгіден кейін «құжатты алушы» реквизитті үшін;
5-40 баспа белгіден кейін «бекіту белгісі» және «құжатты оқуға шек қою белгісі» реквизиттері үшін;
6 -48 баспа белгіден кейін кестелер мен трафарет текстерін сызу үшін, сондай-ақ окпо және окуд кодтарын жазу үшін.
7-56 баспа белгіден кейін кестелер мен трафарет текстерін сызу үшін,
сондай-ақ окпо және окуд кодтарын жазу үшін.
Бақылау сұрақтары
-
Формуляр – үлгі туралы түсінік. -
Формуляр – үлгіде деректемелердің орналасуы. -
Оларды рәсімдеу ерекшеліктері. -
Құжаттағы белгілер
8. тақырып «Құжаттың мәтіні»
Мәтін – құжаттың ең маңызды деректемесі. Ол негізгі екі бөлікке бөлінеді. Біріншісінде – құжатты толтыруға негіз болған жай көрсетіледі. Екіншісінде – қорытындылар, ұсыныстар, нұсқаулар мен өтініш тілектер жазылады. Тіпті, мәтін бір ғана тіркестен тұрғанда, оның бірінші бөлігінде құжатты жасаудың себебі немесе негіздемесі айтылып, екіншісінде, - шешім, нұсқау, өтініш хабарланады.
Мәтін азат жолдарға бөлінеді, қажет болғанда айдарларға бөлініп, тақырыпшалар қойылады. Бұл әсіресе баяндама, есеп беру, шолуларда қажет.
Басқа тізбелер МС белгіленген үлгілерге сәйкес қолданылады.
Мәтінге қойылатын талаптардың бірі – оның қысқа жазылуы. Хаттардың және басқа құжаттардың мәтіні бір беттен аспауы қажет. Келісім – шарттардың көлемі шектелмейді.
Мәтінді жазу 3 түрге бөлінеді:
-
Анкета түрінде -
Кесте түрінде -
Байланыстырушы немесе комбинациялық
-
Анкета түрінде сандық немесе сөздік ақпаратты жазған кезде, көбінесе жеке құрам құжаттардақолданылады -
Кесте түріндегі мәтіндер жоспарлы, есептік, қаржылық -
Байланыстырушы мәтін еркін немесе ақпаратқа өзгеріс енгізу үшін тұрақты ақпарат пен пробелі бар трафарет негізінде жасалады.
Құжаттың тексі көмегі А4 бланкілерге материалдың жолдары аралығында машинкада басқан кезде бір жарым интервал, ал компьютерде бір интервал арқылы басылады, ал көлемі А5 бланкілерде басылғанда жолдардың аралығында бір интервал арқылы басылады.
Баспанаханада басып шығаруға әзірленілген құжаттардың тексеру жолдарының арасында екі интервал ашық орын қалтырылып басылады.
Бірнеше жолдан тұратын реквизиттер (текстен басқасы) жолдар аралығында бір интервал ашық орын қалтырылып басылады. «Құжатты алушы», «бекіту белгісі», қосымшасының бар екені туралы белгі», «келісу белгісі» реквизиттерінің құрамтас бөлімдері бір бірінен жолдар аралығындағы 1,5-2 интервал қашықтықпен бөлініп тұрады.
Мысалы:
КЕЛІСІЛДІ:
Қазметстандарт бастығының
орынбасары
қолы (аты-жөні, тегі)
08.10.02
Құжаттау реквизиттері бір-бірінен жолдар аралығындағы 2-3 интервал аралықпен бөлініп тұрады.
Құжат түрінің атауы бас әріптермен басылады.
«Қолы» реквизитіндегі қойылған қол ажыратылуы лауазым атауының соңғы жолы деңгейінде аты-жөні мен тегінің арасында ашық орын қалтырылмай басылады.
Бірнеше жолдарды алатын реквизиттердің әр жолының ең ұзынында 28 белгі болуы керек.
Егер текстің тақырыбындағы белгілер саны 150-ден (5 жолдан) асып кетсе, оны парақтың оң жақ шетіне дейін ұзартуға болады. Тақырыптың сонында нүкте белгісі қойылмайды.
Бақылау сұрақтары
1. Мәтін – құжаттың ең маңызды деректемесі.
2. Құжаттың логикалық шындыққа сай құрылуы.
3. Сауалнама. Кесте. Мәтіннің элементтері.
4. Мәтіннің мақсаты, Орфография ережелері. Мекеме атауларының дұрыс жазылу ережелері. Мерзім, сандар мен белгілердің дұрыс рәсімде
9. тақырып «Ұйымдық - өкілеттік құжаттар»
Ұйым қызметі басқару құжаттамасымен қамтамасыз етіледі. Басқару құжаттамасының құрамы ұйымның өкілеттік құзырына, мәселелерді шешудің тәртібіне жеке , дара, өкімдік қызмет арқылы немесе алқа арқылы шешу қағидаларына, басқа ұйымдармен байланыс көлеміне және олардың сипатына қарай анықталады.
Ұйымда әкімшілік және ұйымдастырушылық мәселелерін, басқару, өзара іс әрекет жасау және қызметті реттеу мәселелерін шешу мақсатында жасалады.
Құжаттар тиісті жерлеріне жедел жетуге, іске байланысты қажеттілігі жоқ, құжаттардың қайтіп оралуын шектейтін аралық инстациялар болмауға тиіс. Құжаттарың өтуі тәртібінде және өңделу процесінде мейлінше бірізділік болуына күш салу қажет. Осы мақсатпен құжаттардың негізгі санаттары мен түрлерінің өтуі мен өңделуінің үлгі сұлбаларын жасау ұсынылады.
Ұйымда әкімшілік және ұйымдастырушылық мәселелерін, басқару, өзара іс әрекет жасау және қызметті реттеу мәселелерін шешу мақсатында жасалады.Ұйымдастырушылық- құқықтық – жарғылар, ережелер, регламенттер, нұсқаулар, штат кестелері және басқалар Өкімдік- қаулылар, бұйрықтар, өкімдер, шешімдер және басқалар
Анықтамалы – ақпараттық – актілер, шарттар, баяндау және түсініктемелік хаттар, қорытындылар, пікірлер, тізбелер, хаттар , мәліметтер, келісімдер, тізімдер, анықтамалар
жоспарлы – есепті- жылдық, тоқсандық, айлық, басқа да жеке жоспалар мен есептер
қызметкерлердің еңбек қызметін және оларды зейнетақымен қамтамасыз етуге аударылған ақша туралы мәліметтерді растайтын құжаттар
ҰӨҚ жүйесі. Жүйе ерекшеліктері, оның құрылымы. Ұйымдық құжаттар: ережелер, жарғы, нұсқаулық және басқалар. Өкілеттік құжатар: бұйрықтар, өкім, шешім. Анықтама – ақпараттық құжаттар: қызметтік хаттар, анықтама, түсінік хат, жеделхат.
Ұйымдастырушы құжаттар - Ұйым жарғысы, оның құрамы, штаттық кестесі, қағида, қызметтік нұсқаулар, ұйымның құрылтайшы құжаттары болып табылады.
Мекеме мемлекеттік тіркеуге алынған сәттен бастап заңды тұлға болып саналады. Тіркеуге алынған мағлұматтар заңды тұлғаларды тіркейтін Мемлекеттік реестрге алынады. Мекеме жарғысы белгіленген тәртіп бойынша бекітіледі. Жарғыда мекеменің іс-әрекеті, негізгі бағыты, басқа бірлестіктер, жеке, заңды тұлғалармен қарым-қатынасы, құқықтары мен міндеттері жазылады. Жарғы мекеменің ұйымдық-құқықтығын, оның атын, мекен-жайын, басқару органын, бақылаушыларын, мекеменің қайта құрылуын, ісін тоқтатуын реттейді, растайды.
Құрылтайшылардың келісім-шарттары мекеменің көздеген мақсатын, принциптерін, басқаруорганының құрамы мен мүмкішдіктерін, келісім-шарт уақытын белгілейді.
Жарғы негізінде мекеменің құрылымдық жүйесімен жұмысшылар саны анықталады. Штат кестесінде қызметтік атаулар мен еңбекақылар көрсетіледі. Мекеменің бірнеше құрылымдық бөлімдері болған жағдайда құрылымдық бөлімшелердің құқықтық жағдайын айқындайтын, жауапкершілік міндеттерін, қызметтерін белгілейтін бағыттағы Ереже жасалады. Жұмысшылардың еңбегін ұйымдастыру мекеме әкімшілігінің міндеттеріне жатады және ол ішкі тәртіп ережелеріне көрініс табады. Мекеменің өзіндік әрекетімен қызметтік бағыты негізінде бұл құжат Ішкі тәртіп ережелерінің типтік үлгісін басшылыққа ала отыра жасалады.
Ішкі тәртіп ережесінің тексін мекеме әкімшілігі кәсіподақ қызметкерлерімен бірлесе отырып жазады, және ол еңбек ұжымында өткізілетін жалпы мәжілісте талқыланады, соңынан мекеме жетекшісі бекітеді.
Кейбір мекемелерде қызметкерлер құқығы жайында ережелер болады..
Өкімдік құжаттар - Кәсіпорын, ұйым, мекемелердің ағымдағы қызметі бұйрық-жарлық құжаттары арқылы реттеліп, басқарылып отырады. Ұйым әкімшеліктері өздерінің қызметтік іс-әрекеттерінде келесі өкімдік құжаттарды шығарады: бұйрықтар, нұсқаулар, өкімдер; кооперативті ұйымдар - шешім; қоғамдық ұйымдар - қаулы, өкім. Ұйымның қызметтік іс әрекеттерін шешу негізінде нормативті немесе жекелген актіні қабылдау қажеттілігінің барысында ұйымда қаулы, шешім, бұйрықтар шығарылады. Қаулы, шешім, бұйрықтардың орындалуын ұйымдастыру үшін өкім шығарылады.
