Файл: Физикалы География httpst meqrtarix.docx

Скачать файл
Заказать решение

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 24.04.2024

Просмотров: 62

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.

АУСТРАЛИЯ

ГЕОГРАФИЯЛЫҚ ОРНЫ

  1. Аустралияның жер көлемі: 7,6 млн шаршы шақырым



  1. Ауданы бойынша дүниежүзінде алады: 6 орынды

  2. Ауданы жөнінен ең кіші, ең құрғақ, оңтүстік және шығыс жарты шарда орналасқан материк: Аустралия

  3. «Аустралия» сөзі латын тілінен аударғанда қандай мағына береді: оңтүстік

  4. Аустралия солтүстіктен оңтүстікке қарай созылып жатыр: 3200 шақырымға

  5. Батыстан шығысқа қарай: 4100 шақырымға

  6. Аустралияны қандай мұхиттар шайып жатыр: Тынық, Үнді

  7. Материктің солтүстігінде құрлыққа сұғына кіріп жатқан шығанақ: Карпентарий

  8. Материктің оңтүстігінде құрлыққа сұғына кіріп жатқан шығанақ: Үлкен Аустралия

  9. Материктің оңтүстік шығысында орналасқан: Тасмания аралы

  10. Солтүстігінде орналасқан: Кейп түбегі

  11. Солтүстік шығысында орналасқан: Жаңа Гвинея аралы

  12. Материкті XVIII ғасырда зерттеп, Жаңа Зеландия мен Аустралияның шығыс жағалауын ашып, Тынық мұхитының көптеген мәліметтер берген ағылшын саяхатшысы: Джеймс Кук

ШЕТКІ НҮКТЕЛЕРІ

  1. Солтүстікте: Йорк мүйісі 10 о.е, 143 ш.б.

  2. Оңтүстікте: Вильсон мүйісі 39 о.е, 146 ш.б.

  3. Батыс: Стип-Пойнт мүйісі 26 о.е, 113 ш.б.

  4. Шығыс: Байрон мүйісі 28 о.е, 153 ш.б.

ЖЕР БЕДЕРІ, ГЕОЛОГИЯЛЫҚ ҚҰРЫЛЫСЫ

  1. Аустралия жер бедерінің негізін алып жатқан платформа: Гондвана

  2. Орталық бөлігін шөгінді жыныстармен жабылған қандай жазық алып жатыр: Орталық жазық

  3. Қатты бұзылуға ұшыраған Үлкен Суайрық жотасы алып жатыр: шығыс жағалауын

  4. Үлкен Суайрық жотасының ең биік нүктесі: Косцюшка (2228 м)

  5. Материктің теңіз деңгейінен ең төмен нүктесі: Эйр көлі (-12 м)

  6. Жер шарындағы ең аласа материк: Аустралия

  7. Аустралияның теңіз деңгейінен орташа биіктігі: 215 м

  8. Аустралия жағалауында орналасқан әлемдегі ең ірі маржандық құрылым: Үлкен Тосқауыл Рифі

КЛИМАТЫ. ӨЗЕНДЕРІ МЕН КӨЛДЕРІ

  1. Аустралия материгінің климаты: құрғақ, ыстық

  2. Материкке мұхит ықпалын азайтады: шығысындағы таулар

  3. Материк қандай климат шегінде орналасқан: солтүстік субтропиктік

  4. Материктің басым бөлігі жатыр: тропиктік климат белдеуінде

  5. Тропиктік климаттық белдеудің неше типі қалыптасқан: 2 типі

  6. Материктің шығыс бөлігінде оңтүстік-шығыс пассаттардың әсерінен қалыптасады: ылғалды тропиктік климат

  7. Тынық мұхиттан көп мөлшерде ылғал әкеліп, үлкен Суайрық жоталарының беткейлеріне жауын-шашын ретінде түседі (1000-1500мм): оңтүстік-шығыс пассаттар

  8. Материктің орталық және батыс бөлігіндегі тропиктік белдеуде байқалады: құрғақ тропиктік климат

  9. Жылдық жауын-шашын мөлшері: 250-300 мм

  10. Жаз айларындағы температура: +30°С

  11. Қыс айларында температура: 15°С

  12. 3 түрлі климат типі қалыптасады: субтропиктік климаттық белдеуде

  13. Субтропиктік ылғалды климат байқалады: материктің шығысында

  14. Қаңтар айының орташа температурасы: +22°С

  15. Шілде айының температурасы: +6°С

  16. Үлкен Аустралия шығанағы маңында таралып, жауын-шашынның аздығымен сипатталады: субтропиктік континентті климат

  17. Оңтүстік батыста қалыптасып, ыстық жаз және ылғалды жаңбырлы қысымен сипатталады: субтропиктік жерортатеңіздік климат

  18. Жылдық жауын-шашын мөлшері: 500-600мм

  19. Тасмания аралы қандай климаттық белдеуде орналасқан: қоңыржай

  20. Көп мөлшерде жауын әкеледі: Батыс желдері

  21. Материктің құрғақ болуына байланысты және тауларында мұздықтардың жоқтығынан: суы мол өзендер өте аз

  22. Материктегі ең ірі өзен жүйесі: Муррей (Дарлинг саласымен)

  23. Муррей өзені қай алапқа жатады: Үнді мұхит

  24. Ішкі шөлді аудандарға тән: уақытша арналар

  25. Аустралиядағы кеуіп қалған өзен арналары аталады: криктер

  26. Материктегі ең ірі көл: Эйр көлі

  27. Көлдердің көпшілігі: ағынсыз, құрғақ кезеңдерде жаңбыр суымен толады

  28. Жер асты суларына өте бай: Аустралия

  29. Жер шарындағы ең ірі Үлкен артезиан алабы орналасқан: Аустралияда

ТАБИҒАТ ЗОНАЛАРЫ

  1. Өсімдіктер мен жануарлар дүниесі өзгешелігімен ерешелену себебі: басқа материктерден ерте бөлініп кеткендіктен

  2. Эндемик өсімдіктер үлесі: 75%

  3. Жер шарындағы жұмыртқа салушы сүтқоректілердің екі түрі – үйректұмсық пен ехидна сақталған: Аустралияда

  4. Қалталы жануарлар (кенгуру, қалталы борсық, коала, вомбат, тасмания қалталы құбыжығы) мекені: Аустралия

  5. Аустралияда кездесетін жыртқыш аң: Тасмания аралындағы қалталы пері

  6. Шаруашылыққа көп зиян тигізуде: үй қояндары

  7. Құстардан кездеседі: казуар, қарақу, жұмақ құсы

  8. Ылғалды және ауыспалы ылғалды тропиктік қалыптасқан қызыл фералитті топырақта пальма, фикус, папортник өседі: материктің солтүстік-шығысында

  9. Қызыл-қоңыр топырақтарда өсетін эвкалиптті ормандардан тұрады: сирек ормандар мен саванна зонасы

  10. Сирек ормандар мен саванна зонасында тіршілік етеді: кенгуру, эму түйеқұсы

  11. Шөл және шөлейтті зоналары алып жатыр: Аустралияның ішкі бөліктерін

  12. Шөл және шөлейтті зоналары тұрады: мәңгі жасыл тікенекті бұталар – скрэбтерден

  13. Жануарлары: динго иті, вомбат, алып кенгуру

  14. Ылғалды сүбтропиктік ормандары тұрады: эвкалиптер мен буктардан

  15. Биіктік белдеулік байқалады: Аустралия альпісінде

  16. Жер шарындағы ең құрғақ материк, аумағының көп бөлігін (2/3) шөлдер мен шөлейттер алып жатыр: Аустралияның

АУСТРАЛИЯ ОДАҒЫ

  1. Аустралия материгін алып жатқан мемлекет: Аустралия Одағы

  2. Астанасы: Канберра

  3. Халқыны саны: 22 млн адам ( 1 км2-2 адам)

  4. Халық тығыз қоныстанған аудандар: материктің шығысы мен оңтүстік-батысы

  5. Аустралияның байырғы халқы: аборигендер

  6. Аборигендер халықтың неше пайызын құрайды: 1%

  7. Аустралия халқының 97,5%-ын құрайды: ағылшын-аустралиялықтар

  8. Қала халқының үлесі: 86%

  9. Аустралияның құрамы: 6 штаттан, 2 аумақтан тұратын федерациялы мемлекет

  10. Ірі қалалары: Мельбурн, Сидней

ШАРУАШЫЛЫҒЫ

  1. Аустралия өнеркәсібінің негізгі саласы: тау-кен өнеркәсібі

  2. Тау-кен өнеркәсібінің орталығы: Брокен Хил қаласы

  3. Дүниежүзілік бокситтің 1/3-і шоғырланған: Йорк түбегінде

  4. Басты машина жасау орталығы: Сидней

  5. Өсімдік шаруашылығының басты саласы: бидай өсіру

  6. Бидай өсірудің басты аудандары: елдің оңтүстік-батыс бөлігі

  7. Аустралия дүние жүзінде меринос қойын өсіруден және жүн өндіруден алады: бірінші орынды

МҰХИТТЫҚ АРАЛДАР

ГЕОГРАФИЯЛЫҚ ОРНЫ

  1. Тының мұхиттының орталық және оңтүстік батысында орналасқан ауданы 1,3 млн шаршы шақырымды құрайтын 10000 аса аралдар мен топаралдар кіреді: мұхиттық аралдарға

ЖЕР БЕДЕРІ

  1. Аралдардың көпшілігі шығу тегі жағынан: жанартаулық аралдар

  2. Шығу тегі жағынан материктік аралдардың ең ірісі: Жаңа Зеландия

  3. Ірілігі жөнінен жер шарындағы екінші арал: Жаңа Гвинея

  4. Маржандық аралдар құрайды: атоллдарды

  5. Ашық теңіздегі маржан аралдарының бір түрі: атолл

  6. Тынық мұхитын зерттеген ғылыми-зерттеу кемелері: «Витязь» (Ресей), «Челленджер» (Ұлыбритания)

  7. Тынық мұхитының ең терең жері: Мариан шұңғымасы

  8. Мариан шұңғымасы ашылды: 1957 жылы Ресейдің орыс саяхатшылары басқарған «Витязь» ғылыми-зерттеу кемесінің зерттеулері нәтижесінде

ЗЕРТТЕЛУІ

  1. Мұхит аралдары тарихи-географиялық ерекшеліктеріне байланысты 3-ке бөлінеді: микронезия (кіші аралдар), меланезия (қара аралдар), полинезия (көп аралдар)

  2. Тынық мұхитындағы жанартаулық және полинезиялық аралдардың ең ірісі: Гавай аралдары

  3. Аралдағы ең биік сөнбеген жанартау: Мауна-Лоа, 4170 м

  4. Мұхит аралдардың негізгі халқы болып саналатын папустардың тұрмыс-тіршілігін зерттеген орыс саяхатшысы: Н.Н. Миклухо-Маклай

  5. Мұхит аралдары мен Тынық мұхит аралдарын жеңіл бальс ағашынан жасалған «Кон-Тики» қайығымен жүзіп, мұхит табиғатын зерттеуге үлес қосқан норвег саяхатшысы: Тур Хейердал

  6. Француз елінің әйгілі теңізшісі Жак-ив-Кусто аквалангты ойлап тапты: 1943 жылы

  7. Мұхиттық аралдарындағы ең дамыған ел: Жаңа Зеландия (Веллингтон)

КЛИМАТЫ. ТАБИҒАТ ЗОНАЛАРЫ

  1. Мұхиттық аралдардың Жаңа Зеландиядан басқасы орналасқан: экваторлық және тропиктік климаттық белдеулерде

  2. Мұхиттық аралдардың барлық аралдары алуан түрлі өсімдіктерден тұратын мәңгіжасыл ормандардан тұрады: кокос пальмасы, каучукты ағаштар, манго, банан, қауын ағаштары

  3. Қоңыржай белдеудің ормандары таралған: Жаңа Зеландия мен Оңтүстік аралда

  4. Мұхит аралдардың жануарлар дүниесі ерекше: саны аз сүтқоректілердің ішінде жыртқыштар аз, ал бауырмен жорғалаушылар арасында улы жыландар кездеспейді

  5. Құстардың қандай түрі өте көп: теңіз құстары

АНТАРКТИДА

ГЕОГРАФИЯЛЫҚ ОРНЫ

  1. Оңтүстік поляр аймағында Антарктика құрамына кіретін мұзды материк: Антарктида

  2. «Антарктика» грек тілінен аударғанда қандай мағына береді: Арктикаға қарама-қарсы

  3. Антарктида ауданы: 12,4 млн км2

  4. Аралдармен есептегенде: 14 млн км2

  5. Жағалауын шайып жатқан 4 теңіз: Росс, Амундсен, Уэддел, Белинсгаузен

  6. Егер Антарктида мұздары еритін болса: дүниежүзілік мұхит суы 62 метрге көтеріледі

  7. Антарктидаға тән эндемик: пингвиндер

  8. Антарктидада пингвиндердің неше түрі таралған: 17

  9. Ең көп таралған пингвин: адели (салмағы – 50 кг, бойы – 1м)

  10. Антарктида өсімдіктері: мүк, қына, балдырлар

  11. Антарктида жағалауында бүкіл ағыстар шеңбер жасап ағады және жер шарындағы ең ірі ағыс өтеді: Батыс желдер ағысы

  12. Антарктида материгі Ресейдің және басқа да елдердің тарапынан түбегейлі зерттеле бастады: 1957 жылдың Халықаралық геофизикалық жыл деп жариялануына байланысты

  13. Антарктида аталады: «Ғылым мен бейбітшілік» материгі деп

ЖЕР БЕДЕРІ, ГЕОЛОГИЯЛЫҚ ҚҮРЫЛЫСЫ

  1. Ежелгі Гондвана материгінің бір бөлігі болып табылады: Антарктида

  2. Дүниежүзіндегі теңіз деңгейінен ең биік материк: Антарктида

  3. Материктің орташа биіктігі мұз жамылғысымен есептегенде: 2040 м

  4. Трансарктикалық тау материкті бөледі: батыс және шығыс бөлікке

  5. Шығыс бөлігінің негізін құрайды: Антарктика платформасы

  6. Батыс Анктаркида жер бедері: таулы

  7. Эребус сөнбеген жанартауы орналасқан: Росс теңізіндегі аралдардың бірінде

  8. Антарктиданың ең биік нүктесі: Винсон тауы 5140 м

  9. Антарктиданың ең төмен нүктесі: Бентли ойысы (-2555 м)

ЗЕРТТЕЛУІ

  1. Ең соңғы ашылған материк: Антарктида

  2. Антарктида материгінің ашылған уақыты: 1820 жылдың 28 қаңтары

  3. Антарктида материгін ашқан саяхатшылар: орыс экспедициясының мүшелері Ф.Ф. Белинсгаузен мен М.П.Лазарев

  4. Антарктиданың орталық бөлігіндегі оңтүстік полюске бірінші болып жетті: Руаль Амундсен басқарған норвег экспедициясы 1911 жылы 11 желтоқсанда

  5. Антарктида материгін жүйелі зерттеулер басталды: 1957-1958 жылғы Халықаралық геофизикалық жыл шеңберінде

КЛИМАТЫ

  1. Мұз жамылғысы мен географиялық орнының әсеріне байланысты орнайды: өте қатал климат

  2. Материктің үстінде қалыптасады: суық және құрғақ ауа массалары

  3. Қыс айларында: -80°С

  4. Жазда: -20°С

  5. Жер шарындағы ең суық температура тіркелген: «Восток» станциясында -89,2°С

  6. Жауын-шашын түседі: қар түрінде

  7. Антарктиданың орталық бөлігіндегі жылдық жауын-шашын мөлшері: 50мм-700 мм

  8. Жауын-шашын мөлшері заңдылық бойынша азаяды: жағалаудан орталық бөлігіне қарай

  9. Үнемі мұздар жылжып, қайраңдық мұздардың жинақталуын туғызады: материктің орталық бөлігінен жағалық бөлігіне қарай

  10. Жағалық мұздықтар еріп, мұзтаулар бөлінеді: жаз айларында

  11. Үнемі қатты күqде, яғни қар мен мұз түрінде болады: ішкі сулары

  12. Мұздың көлемі: 24 млн км3

  13. Материктегі мұздың орташа қалындығы: 1720 м

  14. Ең қалың жері: 4300 м болатын Шмидт жазығы

  15. Антарктида мұздарында дүние жүзіндегі тұщы судың неше пайызы шоғырланған: 80%

ҚАЗАҚСТАННЫҢ ФИЗИКАЛЫҚ ГЕОГРАФИЯСЫ

  1. Қазақстан орналасқан: Еуразия материгінде

  2. Жер көлемі: 2 млн 724 мың км2

  3. Жер көлемі жөнінен әлемде: 9 орын

  4. Жер көлемі жөнінен Еуразия материгінде: 4 орын (Ресей, Қытай, Үндістан)

  5. Еуразия материгінің кіндігі: Қазақстан облысы, Абай ауданы, Жидебай ауылында

  6. Қазақстан солтүстіктен оңтүстікке қарай: 1650 км-ге

  7. Батыстан шығысқа қарай: 3000 км-ге

  8. Шекарасының жалпы ұзындығы: 15000 км-ден астам

  9. Шекарамыздың құрлық арқылы өтетіні: 13000 км-і

  10. Су арқылы өтеді: 2000 км-і

  11. Қазақстанмен ең ұзын шекараласатын ел: Ресей (7591км)

  12. Қазақстан неше сағаттық белдеуде орналасқан: 3 (3,4,5)

  13. Қазір Қазақстан аумағында пайдаланылады: 2 сағаттық белдеуді

  14. Қазақстан Республикасына «Жазғы уақыт» енгізілді және жойылды: 1981жылы енгізіліп, 2005 жылы жойылды

  15. Қазақстанның шеткі нүктелерінің координаталары: солтүстік - 55°26´ с.е.

Оңтүстікте - 40°56´ с.е.

Батыста - 45°27´ ш.б.

Шығыста - 87°18´ ш.б.

  1. 1 км2: 5,6 адам

  2. Қазақстан Каспий теңізі арқылы шыға алады: Иран, Әзірбайжанға

  3. БҰҰ-ға мүше болып қабылданды: 1992 жылы

  4. Қазақстан Ғылым Академиясы құрылды: 1946 жылы

ҚАЗАҚСТАН ЖЕРІНІҢ ЗЕРТТЕЛУІ

  1. Орталық Азияның картасын жасағандар: Чжан Цянь, Сюань-Цзан

  2. «Дөңгелек картаны» зерттеушілер: К.Миллер, А.Герман

  3. Қадырғали Жалаиридың кітабы: «Жылнамалар жинағы»

  4. Левшиннің еңбегі: «Қырғыз-Қазақ немесе Қырғыз-Қайсақ ордалары мен далаларының сипаттамасы»

  5. Н.А. Северцовтың еңбегі: «Түркістан өлкесіне саяхат»

  6. И.В. Мушкетовтың еңбегі: «Түркістан»

  7. И.В. Мушкетов Түркістанның алғашқы геологиялық картасын жасады: 1881 жылы

  8. 1887 жылғы Верныйда болған жер сілкінісінің зардаптарын зерттеді: И.В. Мушкетов

  9. Л.С.Бергтың еңбегі: «Арал теңізі»

  10. Ш. Уәлихановтың еңбектері: «Тау қырғыздары», «Жоңғар очерктері»

  11. Ш. Уәлиханов қанша жасында Орыс география қоғамының толық мүшесі болып қабылданды: 22 жасында

  12. Қазақтан шыққан тұңғыш геолог-ғалым, Лениндік және Мемлекеттік сыйлықтардың иегері: Қ. И. Сәтбаев

  13. Балқаш көлі мен Тянь-Шань таулы өлкесіндегі шөлді аймақтардың өсімдік жамылғысын зерттеген: А.Н.Краснов

ҚАЗАҚ ЖЕРІНІҢ ЗЕРТТЕЛУІ

№
Зерттелген уақыты
Зерттеген

саяхатшылар
Зерттелген аймақтар



Б.з.б Vғ.
Геродот

Каспий теңізінің шығысы, Жайық, Жем өзендері



Б.з.б. 63-24 ж
Страбон

Каспий теңізі, Сырдария, Әмудария



Б.з. 90-160ж

Б.з.б. ІІ ғ
Птоломей

Каспий теңізі, Арал теңізі, Сырдария



Б.з.б. ІІ-І ғ.

Чжан Цянь, Сюань-Цзан

Жетісу, Ақсу, Шу, Талас өзендері



VІІ- VІІІ ғ.

Араб саяхатшылары
Сырдария, Шу, Жайық, Жем өзендері, Отырар, Тараз, Испиджаб қалалары



ХІ ғ.
Махмұд Қашғари
«Диуани лұғат-ат-түрік», «Дөңгелек карта»



ХІІІ ғ.

(1245 ж.)

(1253 ж.)
Итальяндық Плано Карпини, француз Вильгельм Рубрук
Жайық, Тянь-Шань, Тарбағатай, Сырдария, Алакөл, Балқаш, Еділ, Мұғалжар, Арал, Шу, Жетісу



ХVІ аяғы-ХVІІ ғ басы
Қадырғали Жалаири
Талас, Сайрам



ХVІІ ғ.

С. Ремезов
«Сібірдің сызба кітабына» Қазақстан аумағын кіргізді



1832 жылы
Левшин
Қазақстан жеріне тұңғыш рет физикалық-географиялық сипаттама берді



1856-1857 жылдары
П.П. Семенов Тянь-Шаньский

Орталық және Солтүстік Тянь-Шань, Хан-Тәңірі массивін зерттеді



1857-1858 жылдары
Н.А. Северцов
Арал теңізі, Сырдария, Тянь-Шань, Қызылқұм, Қаратау, Үстірт, Мұғалжар



1875-1876 жылдары
И.В. Мушкетов

Тянь-Шаньның солтүстігі, Жоңғар Алатауы, Ыстықкөл



1900-1903 жылдары
Л.С.Берг

Арал теңізін зерттеді



ХІХ ғ.
Ш. Уәлиханов
Жоңғар Алатауы, Тянь-Шань, Ыстықкөл



1926-1929 жылдары
Қ. И. Сәтбаев
Жезқазған, Сарыарқа, Кенді Алтай

Смотрите также файлы