Файл: Физикалы География httpst meqrtarix.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 24.04.2024

Просмотров: 65

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.


СЭС және КАНАЛДАР

  1. Ертіс өзенінің бойында салынған СЭС-тар:Бұқтырма, Үлбі, Өскемен

  2. Орталық Қазақстанды сумен қамтамасыз ету мақсатында салынған канал:Ертіс-Қарағанды

  3. Қазақстандағы ең лайлы өзен:Сырдария

  4. Сырдария өзені басталады:Орталық Тянь-Шань тауларынан

  5. Сырдария өзенінің Қазақстан жеріндегі ұзындығы:1400км

  6. Сырдария өзенінің бойында орналасқан СЭС: Шардара

  1. Іле өзенінің бойында орналасқан:Қапшағай СЭС-і


ӨЗЕНДЕРДЕРДІҢ ҚОРЕКТЕНУІ

  1. Қазақстанның жазық жерлеріндегі өзендер қоректенуіне қарай 2 типке бөлінеді:1Қар-жаңбыр суымен қоректенетін өзендер, 2Қар суымен қоректенетін өзендер

  2. Қар-жаңбыр суымен қоректенетін қай зоналардың өзендері:Орманды дала мен дала

  3. Қар-жаңбыр суымен қоректенетін өзендер:Есіл,Тобыл

  1. Қар суымен қоректенетін қай зонаның өзендері:Шөл және шөлейт

  2. Қар суымен қоректенетін өзендер:Нұра, Жайық, Сағыз,Жем, Сарысу, Торғай


КӨЛДЕР

  1. Қазақстан аумағындағы ірі көлдер:Каспий, Балқаш, Зайсан

  2. Қазақстан аумағы бойынша көлдердің саны жөнінен көзге түсетін аймақ:Солтүстік Қазақстан

  3. Еліміздегі ағынды көл:Зайсан көлі одан Ертіс өзені ағып шығады

  4. Қазаұстандағы ең ірі бөгендер:Бұқтырма және Қапшағай бөгендері

  5. Еуропа мен Азия аралығындағы дүние жүзіндегі ең ірі көл:Каспий теңізі

  6. Каспий теңізі бөлінген: Неоген дәуірінің аяғында Қара теңізден бөлінген

  7. Каспий теңізінің ауданы:390мың км²

  8. Каспий теңізі жағалауында 5 мемлекет орналасқан:Қазақстан, Ресей, Әзірбайжан, Түрікменстан, Иран

  9. Каспий теңізінің деңгейі көтерілуде:1978жылдан бастап

  10. Каспий теңізі дүние жүзі бойынша ауланатын бекіре тұқымдас балықтардың:80%-ын бередi

  11. Жағалауындағы портты қалалар:Атырау, Ералы, Ақтау

  12. Тұран тақтасының үстінде орналасқан тұйық көл:Арал теңізі

  13. Арал теңізінің ауданы:66мың шаршы шақырым

  14. Ең терең жері жетеді:67метрге дейін

  15. Теңізге құйатын басты өзендер қай жылдан бастап жетпей қалды:Сырдария 1974жылдан және Әмудария 1982жылдан

  16. Еліміздегі ауданы жөнінен ұшінші көл:Балқаш көлі

  17. Балқаш көлі еліміздің: оңтүстік-шығысында орналасқан

  18. Ең терең жері:-26м

  19. Балқаш көлі 2-ге бөлінеді:шығысы-тұзды, батысы-тұщы болып

  20. Балқаш көліне құйатын өзендер:Іле, Қаратал, Ақсу,Лепсі, Аягөз, Қаратал

  21. Балқаш көлінде терісі бағалы:Ондатр шаруышылығы дамыған


ЖЕР АСТЫ СУЛАРЫ

  1. Бірінші су өткізбейтін қабаттың үстіндегі жер асты суы:Грунт(Еспе)

  2. Грунт тереңдікте таралған:3-30м

  3. Қазақстан жерінде екі су өткізбейтін қабаттың арасында кездесет кең таралған:Артезиан алаптары

  4. Еліміздегі артезиан сулары тереңдікке дейін таралған:50-270м

  5. Мойынқұмда табылған:300-500м тереңдікте ,,Жер асты теңізі‘’

  6. Қызылқұмда қанша м тереңдікте артезиан алабы таралған:80-300м

  7. Минералды сулар:Алмарасан, Рахман қайнары т.б.


ҚАЗАҚСТАН МҰЗДЫҚТАРЫ

  1. Атмосфералық жауын-шашыннан пайда болған мұз жиынтығы:Мұздық

  2. Қазақстандағы мұздықтар саны:2724

  3. Олардың жалпы көлемі:100км

  4. Ең көп мұздық шоғырланған аудан:Жетісу Алатауы

  5. Қазақстандағы ең ірі мұздық:Корженевский мұздығы(Іле Алатауы)


ҚАЗАҚСТАННЫҢ ТОПЫРАҒЫ

  1. Топырақтану ғылымының негізін салған орыс ғалымы:В.В.Докучаев(Xiғ.80жылдары)

  2. Топырақты құрайтын факторлар:Су,ауа,жылу,өсімдік,тау жаныстары

  3. Топырақ механикалық құрамына қарай бөлінеді:Құрылымды және құрылымсыз

  4. Құрылымды топырақ:түйіршіктері кесек

  5. Құрылымсыз топырақ:Түйіршіктері ұсақ топырақты

  6. Құрылымы ең жақсы топырақ:Құнарлы топырақ

  7. Топырақ түрлерінің ішіндегі ең құнарлысы:Дала зонасының қара топырағы

  8. Қазақстанда таралған топырақ түрлері:қара топырақ,қоңып-сұр,қоңып топырақ,ашық қара қоңып топырақ

  9. Топырақтың құнарлы қабатының жойылуы:Топырақ эрозиясы

  10. Топырақтың эрозиясының 2 түрі кездеседі:1-Жел эрозиясы. 2-Су эрозиясы

  11. Топырақтың құнарлы қабатын жақсартуға бағытталған жұмыстар:Топырақ мелиорациясы

  12. Агротехникалық шаралар:Қар тоқтату, ағаш отырғызу, ауыспалы егіс т.б.


ҚАЗАҚСТАННЫҢ ТАБИҒАТ ЗОНАЛАРЫ

  1. Табиғат жағдайлары климатымен, топырақ жамылғысы және өсімдік, жануарлар дүниесімен ерекшеленетін ендік бағытта созылып жатқан территориялар:Табиғат зонасы

  2. Қазақстанда 4 табиғат зонасы бар: Орманды дала, Дала, Шөлейт, Шөл


ОРМАНДЫ ДАЛА ЗОНАСЫ

  1. Орманды дала зонасы алып жатқан аумағы:0,4%

  2. Орманды дала зонасы алып жатыр:Солтүстік бөлігіндегі Батыс Сібір жазығын

  3. Орташа жылдық жауын-шашын мөлшері:300-350мм

  4. Қаңтар айының орташа температурасы:-17° -19°С

  5. Шілде айының орташа температурасы:+18°+20°С

  6. Өзендері:Есіл, Тобыл

  7. Топырағы:қара топырақ,ондағы қарашіріктің мөлшері:9%

  8. Орманды дала зонасының солтүстігіндегі қара топырақты қабатының қалыңдығы:75см

  9. Өсімдіктері:Қайың, Көктерек

  10. Жануарлары:Саршұнақ, бұлан, сібір еліктері

  11. Қорықтары:Наурызым қорығы(Қостанай облысы)


ДАЛА ЗОНАСЫ

  1. Алып жатқан аумағы:29%

  2. Жылдық жауын-шашынның мөлшері:220-310мм

  3. Қаңтар айының орташа температурасы:-16° -18°С

  4. Шілде айының орташа температурасы: солтүстігінде +18 °С,оңтүстігінде +23°С

  5. Өзендері:Ертіс,Есіл,Тобыл,Нұра,Торғай,Жайық

  6. Климаты:Континетті

  7. Топырағы:Қара және қызыл топырақ,ондағы қарашірік мөлшері: 6%

  8. Өсімдіктері:Бидайық, Арпабас, Боз, Бетеге, Дәрілік өсімдіктерден шайшөп,жанаргүл,итмұрын,валериан кездеседі

  9. Жануарлары:Суыр,дуадақ,сүтқоректі, қасқыр,түлкі,қарсақ

  10. Сарышұнақ тұқымдасына жататын суырдың салмағы:10-кг дейін жетеді

  11. Дала зонасының ірі құсы:Дуадақ,салмағы 16кг дейін

  12. Қорықтары:Қорғалжын қорығы(Ақмола облысы)


ШӨЛЕЙТ ЗОНАСЫ

  1. Алып жатқан аумағы:14%

  2. Жылдық жауын-шашын мөлшері:180-300мм

  3. Қаңтар айының орташа температурасы:-15° -17°С

  4. Шілде айының орташа температурасы:+22° +24°С

  5. Өзендері:Ойыл,Жем,Торғай,Сарысу,Аягөз

  6. Климаты:Құрғақ, континетті

  7. Топырағы:Ашық қара қоңыр (Ашық қызғылт),Қарашірік мөлшері 2-3%

  8. Өсімдіктері:Бетеге,жусан,түймедақ,боз

  9. Жануарлары:Қосаяқ,сарышұнақ,құм қояны,қасқыр,түлкі


ШӨЛ ЗОНАСЫ

  1. Алып жатқан аумағы:44%

  2. Жылдық жауын-шашын мөлшері:100мм

  3. Қыста аяз жетеді: 40°С-қа дейін

  4. Шілде айының орташа температурасы:+28° +30°С

  5. Өзендері:Сырдария,Шу,Талас,Іле,Қаратал

  6. Климаты:Континетті

  7. Топырағы:Қоңыр,сұр қоңыр,ондағы қарашірік мөлшері 1-2%

  8. Өсімдіктері:Дермене,сексеуіл,жантақ,қарағаш

  9. Дермене:,,Қазақстанның қызыл кітабына‘’енгізілген дәрілік жусанның бір түрі

  10. Шөлдерде ағаш тектес өсімдектерден кең таралған:Сексеуіл,Жыңғыл

  11. Жануарлар:Ақбөкен,қарақұйрық,кеміргіштерден:саршұнақ құм тышқаны кездеседі

  12. Шөл зонасында улы өрмекші тәріздестерден:Қарақұрт,бүйі,өрмекші таралған

  13. Қорықтары:Үстірт,Барсакелмес

  14. Қазақстанның шөлді зонасында кездеседі:Құмды шөлдер мен сазды шөлдер

  15. Ірі құмды шөлдерге:Арал маңы Қарақұмы, Мойынқұм,Қызылқұм,Арал теңізінің солтүстігіндегі Үлкен және Кіші борсық құмдары жатады

  16. Ірі сазды шөлдерге:Бетпақдала мен Үстірт жатады, бірақ Қазақстанда сазды шөлдер өте аз таралған


Қазақстанның қорықтары

  1. Бүкіл табиғат кешені табиғи күйінде сақталатын аумақтар, табиғатты қорғау формаларының бірі: қорық

  2. Қазақстан жерінде ұйымдастырылған қорық саны: 10

  3. Қазақстанда ең алғаш ұйымдастырылған қорық: Ақсу-Жабағылы қорығы (1926 ж.)

  4. Қаратау қорығы ашылды: 2004 жылы


Ақсу-Жабағылы қорығы

  1. Ақсу-Жабағылы қорығының құрылған жылы: 1926 жылы (1927ж. (Шың 2008ж) . Еліміздегі ең алғаш ұйымдастырылған қорық

  2. Оңтүстік Қазақстан облысы, Талас және Өгем жоталарының аралығында, батыс Тянь-Шаньда орналасқан қорық: Ақсу-Жабағылы қорығы

  3. Өсімдіктері мен жануарлары: ағаш тәрізді арша, арқар, сібір тау текесі, ақ тырнақты аю, бұғы, елік, ілбіс, ала мысық, борсық

  4. Ақсу-Жабағылы қорығының полентологиялық филиалы бар: Қаратау жотасында



Наурызым қорығы

  1. Наурызым қорығының құрылған жылы: 1934 жыл

  2. Қостанай облысы, Наурызым ауданы, орманды дала зонасында орналасқан қорық: Наурызым қорығы

  3. Өсімдіктері мен жануарлары: малиус боката алмасы, қайың, қабан, елік, кеміргіш, суыр, ақ қоян. Сор топырақта қарағай өседі.



Алматы қорығы

  1. Алматы қорығының құрылған жылы: 1964 жыл

  2. Алматы облысы, Іле Алатауында орналасқан (сонымен қатар Іле өзені бойындағы «әнші құм» Аққұм-Қалқан жатады) бұл қорық: Алматы қорығы

  3. Өсімдіктері мен жануарлары: Тянь-Шань шыршасы, бұғы, елік, Тянь-Шань сілеусіні, барыс, борсық, түлкі, қасқыр, тиын, сасық күзен, бизон


Қорғалжын қорығы

  1. Қорғалжын қорығының құрылған жылы: 1958 жылы

  2. ЮНЕСКО-ның ерекше тізіміне сулы-батпақты-шөлді ландшафт ретінде енген қорық: Қорғалжын қорығы

  3. Ақмола облысы, дала зонасында орналасқан қорық: Қорғалжын қорығы

  4. Өсімдіктері мен жануарлары: қызғылт қоқиқаз, сұқсыр құсы, үйрек, қаз, суыр, дала алақоржыны, су, екеуқұйрық, т.б.

(Қорық аумағындағы Теңіз көлінде қызғылт қоқиқаз ұя салып, балапан шығарады. Теңіз көлі қызғылт қоқиқаз келіп тоқтайтын солтүстіктегі ең соңғы нүкте болып табылады)
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15


Марқакөл қорығы

  1. Марқакөл қорығының құрылған жылы: 1976 жылы

  2. Шығыс Қазақстан облысы, Алтай Күршім мен Азутау жотасы аралығында орналасқан қорық: Марқакөл қорығы

  3. Өсімдіктері мен жануарлары: қорықтың дәрілік өсімдіктері аролий, алтын тамыр (женьшень), аю, сілеусін, бұғы, арқар, эндемик балық-мөңке, теңге, талма бар.

  4. Марқакөл көлінен ағып шығатын өзен: Қалжыр өзені


Үстірт қорығы

  1. Үстірт қорығының құрылған жылы: 1984 жылы

  2. Үстірт қорығының ауданы: 223,3 мың га

  3. Маңғыстау облысында орналасқан қорық: Үстірт қорығы

  4. Өсімдіктері мен жануарлары: жабайы қой – муфлон, қарақұйрық, қарабауыр шіл, кекілік, ителгі


Батыс Алтай қорығы

  1. Батыс Алтай қорығының құрылған жылы: 1992 жылы

  2. Шығыс Қазақстан, Глубокое ауданында орналасқан қорық: Батыс Алтай қорығы

  3. Өсімдіктері мен жануарлары: қылқан жапырақты ормандар, марал оты, алтын тамыр, бұғы, аю, құндыз


Алакөл қорығы

  1. Алакөл қорығының құрылған жылы: 1998 жылы

  2. Алматы облысы, Алакөл ауданында орналасқан қорық: Алакөл қорығы

  3. Өсімдіктері мен жануарлары: аққу, реликт шағала, қаз, т.б.


Барсакелмес қорығы

  1. Барсакелмес қорығының құрылған жылы: 1939 жылы

  2. Арал теңізінің солтүстік-батыс бөлігінде ұйымдастырылған қорық: Барсакелмес қорығы

  3. Қорықтың мақсаты: ақбөкен мен қарақұйрықты қорғай

  4. Шөл зонасының қорығы: Барсакелмес қорығы

(Арал теңізінің тартылуына байланысты Қапшағай аңшылық қорық шаруашылығына көшірілді)
Қаратау қорығы

  1. Қаратау қорығының құрылған жылы: 2004 жылы

  2. Қаратау қорығының көлемі: 34,3 мың га

  3. Қорықтың мақсаты: Эндемикалық өсімдіктерді сақтау

  4. Жануарлары: арқар, қоңыр Тянь-Шань аюы, қар барысы, тас сусары, қарақұйрық «Қызыл кітапқа енген»

Ұлттық саябақтар, қорықшылар

  1. Қазақстанда қанша ұлттық саябақ жұмыс істейді: 12

  2. Баянауыл ұлттық саябағы ұйымдастырылды: 1985 жылы

  3. Баянауыл ұлттық саябағы орналасқан: Баянауыл таулары, Сарыарқанаң шөлейтті жазықтарында (Павлодар облысы)

  4. Іле Алатауы ұлттық саябағы ұйымдастырылды: 1996 жылы

  5. Іле Алатауы ұлттық саябағы орналасқан: Алматы облысында

  6. Қарқаралы саябағы ұйымдастырылды: 1998 жылы

  7. Қарқаралы саябағы орналасқан: Қарқаралы, Шайтанкөл (Қарағанды облысы)

  8. Көкшетау саябағы ұйымдастырылды: 1996 жылы

  9. Көкшетау саябағы орналасқан: Ақмола облысында

  10. Алтынемел табиғи саябағы ұйымдастырылды: 1996 жылы

  11. Алтанемел табиғи саябағы орналасқан: Алматы облысы, Панфилов, Кербұлақ аудандары

  12. Қазақстанда ең алғаш ұйымдастырылған саябақ: Павлодар облысы,Баянауыл ұлттық саябағы

  13. Алматы мемлекеттік қорықшысы орналасқан: Алматы облысында

  14. Зеренді мемлекеттік қорықшысы орналасқан: Ақмола облысы, Зеренді көлі

  15. Рахман бұлағы қорықшысы орналасқан: Шығыс Қазақстан облысы, Катон-Қарағай ауданы, Алтай

  16. Қазақстанның өсімдіктер мен жануарлар қорғауға арналған шара: «Қызыл кітап» 1978 жылы ұйымдастырылды



Табиғат ескерткіштері

  1. Қазақстанда қанша табиғат ескерткіштері бар: 26 «Қаздың қайтуы» (Павлодар облысы), «Шынтүрген шыршалы орманы», «Шарын шаған тоғайы» (Алматы облысы)

  2. Болашақта табиғат ескерткіштері қатарына қосылатын неше қайталанбас табиғат ескерткіштері бар: 60-тан астам


Қазақстан физикалық-географиялық аудандастыру

  1. Қазақстан аумағы жер бедерімен, климаты, өсімдік және жануарлар дүниесімен ерекшеленетін қанша физикалық-географиялық ауданға бөлінеді: 9

  2. Қазақстан аумағын 9 ландшафтық-морфологиялық ауданға бөлген: Л.С. Берг


Шығыс Еуропа жазығы

  1. Шығыс Еуропа жазығының Қазақстанға енетін бөлігі: оңтүстік-шығыс бөлігі

  2. Шығыс Еуропа жазығының пайдалы қазбалары: мұнай, газ

  3. Шығыс Еуропа жазығының климаты: континентті, 350 мм жауын-шашын

  4. Шығыс Еуропа жазығының өзендері, көлдері: Жайық, Ойыл, Жем, Каспий теңізі

  5. Шығыс Еуропа жазығының табиғат зоналары: дала, шөлейт, шөл

  6. Шығыс Еуропа жазығының жер бедері: Жалпы Сырт, Жем үстірті, Каспий маңы ойпаты


Тұран жазығы

  1. Тұран жазығының Қазақстанға енетін бөлігі:солтүстік бөлігі. Еліміздің оңтүстік-батысынан шығысына дейінгі аумақты алып жатыр

  2. Тұран жазығының пайдалы қазбалары: ас тұзы, сода, құрылыс материалдары, мұнай, газ

  3. Тұран жазығының климаты: континентті, 80-100 мм жауын-шашын

  4. Тұран жазығының өзендері, көлдері: Сырдария, Шу, Талас,

Жетісу өзендері: Іле, Қаратал, Ақсу, Лепсі, Тентек

  1. Тұран жазығының табиғат зоналары: дала, шөлейт, шөл

  2. Тұран жазығының жер бедері:Торғай үстірті, Арал маңы Қарақұмы, Қызылқұм, Мойынқұм, Бетпақдала


Солтүстік Қазақ жазығы

  1. Солтүстік Қазақ жазығының Қазақстанға енетін бөлігі: Қазақстанның солтүстігін алып жатыр

  2. Солтүстік Қазақ жазығының пайдалы қазбалары: темір, көмір, никель

  3. Солтүстік Қазақ жазығының климаты: континентті, жылына 350 мм жауын-шашын түседі

  4. Солтүстік Қазақ жазығының өзендері, көлдері: Ертіс, Есіл, Тобыл.

Көлдері: Құсмұрын, Шағалалы, Теңіз

  1. Солтүстік Қазақ жазығының табиғат зоналары: орманды дала, дала

  2. Солтүстік Қазақ жазығының жер бедері: Есілдің жазық орманды даласы, Ертіс-Құлынды жазығы, Есіл-Ертіс даласы, Есіл-Ертіс даласындағы көлдердің ірісі – Шағалалытеңіз



Сарыарқа

  1. Сарыарқаның Қазақстанға енетін бөлігі:Қазақстанның орталық бөлігін алып жатыр

  2. Сарыарқаның пайдалы қазбалары: көмір, мыс, темір, марганец

  3. Сарыарқаның климаты: континентті, жылына 200-300 мм жауын-шашын түседі

  4. Сарыарқаның өзендері, көлдері: Есіл, Нұра, Сарысу

  5. Сарыарқаның табиғат зоналары: дала, шөлейт, шөл

  6. Сарыарқаның жер бедері: Қазақтың ұсақ шоқысы, Теңіз-Қорғалжын қазаншұңқыры


Орал

  1. Оралдың Қазақстанға енетін бөлігі: Орал тауының Қазақстанға оңтүстік бөлігі – Мұғалжар енеді.

  2. Оралдың пайдалы қазбалары: хром, никель, көмір, кобальт, мыс

  3. Оралдың климаты: континентті, жылына 300 мм жауын-шашын түседі

  4. Оралдың өзендері, көлдері: Жем, Ырғыз, Ор, Тобыл

  5. Оралдың табиғат зоналары: дала, шөлейт, шөл

  6. Оралдың жер бедері:Мұғалжар тауы, Біршоғыр ойысы

  7. Мұғалжар тауы орналасқан: дала зонасында


Алтай

  1. Алтайдың Қазақстанға енетін бөлігі: Қазақстанға оңтүстік-батысы кіреді

  2. Алтайдың ең биік нүктесі: Мұзтау (4506 м)

  3. Алтайдың пайдалы қазбалары: қорғасын, мырыш, қалайы, вольфрам, күміс, сынап

  4. Алтайдың климаты: қоңыржай континентті

  5. Алтайдың өзендері, көлдері: Ертіс, Бұқтырма, Кендірлік, Күршім, Үлбі, Марқакөл, Зайсан көлдері

  6. Алтайдың табиғат зоналары: биіктік белдеулер

  7. Алтайдың жер бедері: Кенді Алтай, Қалба жотасы, Оңтүстік Алтай


Жетісу (Жоңғар) Алатауы

  1. Жетісу Алатауының Қазақстанға енетін бөлігі: Алакөл қазаншұңқыры мен Іле Өзенінің аралығында орналасқан

  2. Жетісу Алатауының ең биік нүстесі: Бесбақан шыңы (4622 м)

  3. Жетісу Алатауының пайдалы қазбалары:полиметалл

  4. Жетісу Алатауының климаты:континентті

  5. Жетісу Алатауының өзендері, көлдері: Лепсі, Қаратал

  6. Жетісу Алатауының табиғат зоналары: биіктік белдеулер


Сауыр-Тарбағатай

  1. Сауыр-Тарбағатайдың Қазақстанға енетін бөлігі: солтүстік-батыс

  2. Сауыр тауының ең биік нүстесі: Мұзтау (3861 м)

  3. Тарбағатай тауының ең биік нүстесі: Тастау (2292 м)

  4. Сауыр-Тарбағатайдың пайдалы қазбалары: көмір (Кендірлік)

  5. Сауыр-Тарбағатайдың климаты: қаңтар – 20 С, шілде + 22 С. Жылына 380-500 мм жауын-шашын түседі

  6. Сауыр-Тарбағатайдың өзендері, көлдері: Аягөз, Үржар өзендері, Зайсан көлі

  7. Сауыр-Тарбағатайдың табиғат зоналары: Таулы-далалы, рманды-шалғынды



Тянь-Шань

  1. Тянь-Шаньның Қазақстанға енетін бөлігі: Солтүстік және батыс бөлігі

  2. Тянь-Шаньның пайдалы қазбалары: қорғасын, мырыш, фосфорит, гипс, цемент

  3. Тянь-Шаньның климаты: шілде +20 С +25 С, қаңтар -5 С, жауын-шашын мөлшері 600-800 мм

  4. Тянь-Шаньның өзендері, көлдері: Үлкен Алматы, Кіші Алматы, Есік, Түрген

  5. Тянь-Шаньның табиғат зоналары: 7 биіктік белдеу

  6. Тянь-Шаньның жер бедері: Іле Алатауы, Кетпен жотасы, Шу-Іле таулары, Қаратау жотасы

  7. Тянь-Шань тауының солтүстігіндегі ең биік жотасы: Іле-Алатауы


Тянь-Шань тауының ірі жоталары

  1. Іле-Алатауының етегінде орналасқан: Алматы

  2. Іле-Алатауының ең биік нүктесі: Талғар шыңы (6973 м)

  3. Тянь-Шань тауының қатты өзгеріске ұшыраған солтүстік-батыс жотасы: Қаратау

  4. Қаратау тауының ең биік нүктесі: Бессаз тауы (2176 м)

  5. Қаратаудың пайдалы қазбалары: фосфор, полиметалл

  6. Күнгей және Іле Алатауының батысын алып жатыр: Қырғыз Алатауы



ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК ГЕОГРАФИЯСЫ

  1. Қазақстанның жер көлемі: 2 млн, 724 мынң шаршы шақырым (2,7 млн км2 )

  2. Қазақстан әлемде жер көлемі бойынша: 9-орын алады

  3. Еліміздің аумағы жер бетінің жалпы ауданының: 2%-ын құрайды

  4. Еліміздің аумағы Азияның: 6,1%-ын құрайды

  5. Қазақстанның жер шекарасының жалпы ұзындығы: 15000 км

  6. Қазақстанның құрлықтық шекарасы:13000 км

  7. Қазақстан солтүстік, солтүстік-батысы мен батысында шекараласады: Ресеймен (шекарасының ұзындығы 7591 км)

  8. Еліміздің Өзбекстанмен шекарасы: 2354 км

  9. Еліміздің Қырғызстанмен шекарасы: 1241 км

  10. Еліміздің Түрікменстанмен шекарасы: 426 км

  11. Елімізбен шығыста және оңтүстік-шығыста шекараласатын мемлекет: Қытай Халық Республикасы (1782 км)

  12. Қазақстанның экономикалық-географиялық жағдайының артықшылықтары: жер аумағының жазықты болып келуі, қазба байлықтарының молдығы, транзиттік жол торабының еліміз арқылы өтуі, Экономикалық дамыған (Ресей, Қытай) елдерімен шекараласуы

  13. Қазақстанның жер ресурстарының жалпы көлемі: 270,1 млн га

  14. Ауыл шаруашылығына жарамды жер көлемі: 82%

  15. Жайылым шабындыққа жарамды жер: 190 млн га

  16. Жыртылған жер көлемі: 36 млн. га

  17. Республикамыздың әрбір тұрғынына: 2 га жыртылған жер, 15 га ауыл шаруашылығы жерінен келеді

  18. Еліміздегі орман ресурстарының жалпы көлемі: 13 млн. га

  19. Казақстанның ішкі су ресурстары: 115,3 млрд. м3

  20. Қазақстанның орманының жартсынан астамын қандай ағаш құрайды: сексеуіл

  21. Алтай, Тянь-Шань, Жоңғар Алатауында таралған: қылқан жапырақта ормандар