ВУЗ: Не указан
Категория: Не указан
Дисциплина: Не указана
Добавлен: 03.02.2024
Просмотров: 145
Скачиваний: 0
ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.
Денсаулықты сақтайтын білім беру технологиялары – бұл ең алдымен валеологиялық мәдениетті немесе балалардың денсаулық мәдениетін тәрбиелеу технологиясы. Бұл технологиялардың мақсаты – баланың адам денсаулығы мен өміріне саналы көзқарасын қалыптастыру, денсаулық туралы білімдерін жинақтау және оны қорғау, сақтау және сақтау қабілетін дамыту, валеологиялық құзыреттілік, бұл мектеп жасына дейінгі балаға салауатты өмір салты мен қауіпсіз мінез-құлық мәселелерін, қарапайым медициналық, психологиялық көмек пен көмек көрсетуге байланысты міндеттерді өз бетінше және тиімді шешуге мүмкіндік береді. Яғни, «ересек өмір» табалдырығын аттаған балаларымыздың салауатты өмір салтын ұстануға мүмкіндік беретін денсаулық әлеуеті жоғары болып қана қоймай, білімнің мол болуы үшін осындай нәтижеге жету біз үшін маңызды. бұл оларға дұрыс істеуге мүмкіндік береді.
Салауатты өмір салтына үйретудің технологиялары:
-
Таңғы жаттығулар күнделікті 6-8 минут бойы жүргізіледі. музыкалық сүйемелдеумен. Әр жаттығуда музыка сүйемелденеді. Сонымен бірге балаларда ырғақты дағдылар мен дағдылар қалыптасады. -
Дене шынықтыру аптасына 2 рет 20-25 минуттан өткізіледі. мектепке дейінгі білім беру мекемесі жұмыс істейтін бағдарламаға сәйкес (дәстүрлі, сюжеттік-ойын, біріктірілген сауықтыру). Олар қозғалыс дағдылары мен дағдыларын үйретуге бағытталған. Тұрақты жаттығулар денені нығайтады және иммунитетті арттырады. Ал сыныпта музыканың болуы бала ағзасының психологиялық және физиологиялық жағдайын жақсартуға көмектеседі. -
«Денсаулық АБС» ойын сабақтарының топтамасы. Мектеп жасына дейінгі балаларға валеологиялық тәрбие беру жүйесі және балалардың салауатты өмір салты туралы түсініктерін қалыптастыру. Дәстүрлі емес әдістер мен әдістерді қолданатын әзірленген сабақтарды енгізу баланың валеологиялық білім алуға деген қызығушылығын арттырады, ойын сюжеті мен әдеттен тыс мазмұнымен баурап алады. Балаларда әр адам өзіне және денсаулығына қамқорлық жасау керек деген түсінік қалыптасады. Денсаулықты қалай сақтау керектігі туралы идея кеңейіп келеді. -
Өзін-өзі массаж.Өзін-өзі массаж жасау – бұл баланың өзі жасайтын массаж.Ол қан айналымын жақсартады, ішкі ағзалардың жұмысын қалыпқа келтіруге, дене қалпын жақсартуға көмектеседі. Бұл адамның физикалық күшіне ғана емес, оның психикасының жақсаруына да ықпал етеді. Балалар үшін өзін-өзі массаж сколиоздың, суық тиюдің, вегетативті дистонияның алдын алу болып табылады. Ол физикалық денсаулыққа психоэмоционалды қарсылықты қолдайды, мидың функционалдық белсенділігін арттырады және бүкіл денені сергітеді. Өзін-өзі массаж ойын түрінде күнделікті бес минуттық сабақ түрінде немесе сабақта динамикалық үзіліс түрінде жүзеге асырылады. Көңілді өлеңдер, массаж қозғалыстарымен ойнайтын жарқын бейнелер, олардың қарапайымдылығы, қолжетімділігі, әртүрлі жағдайларда және кез келген уақытта пайдалану мүмкіндігі баланың жағдайын объектіден педагогикалық әсер ету субъектісіне өзгертуге ықпал етеді және бұл кепілдік. оңалту, түзету және дамыту жұмыстарының табыстылығы туралы. -
Бос уақыт(дене шынықтыру демалысы, спорттық мереке, музыкалық демалыс, «Денсаулық күні»). Бос уақытты, мерекелерді өткізу кезінде барлық балалар әртүрлі жарыстарға, жарыстарға тікелей қатысуға тартылады, қимыл-қозғалыс тапсырмаларын ынтамен орындайды, ал балалар дене шынықтыру сабағына қарағанда өздерін еркін ұстайды және бұл оларға көп стресссіз қозғалуға мүмкіндік береді. Сонымен бірге, олар нық игерген қозғалыс дағдылары мен қабілеттері пайдаланылады, сондықтан балалар қозғалыстарда өзіндік көркемдік, эстетика көрсетеді. Спорттық мерекелер мен бос уақытты өткізу міндетті түрде музыкамен бірге жүреді: бұл балалардың сұлулық сезімін дамытуға жақсы әсер етеді, музыкаға қимылдау қабілетін нығайтады, музыкалық шығарманың табиғатын түсінеді, музыкаға құлақты дамытады; жады. Балабақша алаңында балалардың серуендеуде максималды дене белсенділігіне мүмкіндік беретін спорттық жабдықтар бар.
Түзету технологиялары:
-
Артикуляциялық гимнастика -дыбыстың дұрыс айтылуына қажетті артикуляция мүшелерін (ерін, тіл, төменгі жақ) жаттықтыруға арналған жаттығулар; дыбыстың дұрыс айтылуын тез «орналастыруға», дыбыс айтылуындағы бұрыннан бар бұзушылықтарды жоюға көмектесу. Балалармен сөйлеу бұзылыстарының алдын алу және түзету бойынша сабақтарды логопед жүргізеді. -
Музыкалық технология. Музыканың балаларға психологиялық әсері күшті. Ол жүйке жүйесінің күйіне әсер етеді (тыныштандырады, босаңсытады немесе керісінше қоздырады, қоздырады), әртүрлі эмоционалдық күйлерді тудырады (тыныштықтан, тыныштық пен үйлесімділіктен үрейленуге, депрессияға немесе агрессияға дейін). Осы орайда өзіміз де, балаларымыз да қандай музыканы тыңдайтынымызға мән бергеніміз абзал. Музыканы қолдану барысында балалардың психикалық күйіне әуен, ырғақ, дыбыс табиғатының әсер ету ерекшеліктерін еске түсіремін. Ол шиеленісті жеңілдету, эмоционалды көңіл-күйді көтеру үшін басқа технологиялардың бөлігі ретінде көмекші құрал ретінде қолданылады. Музыка мектеп жасына дейінгі балалардың оқу іс-әрекетін сүйемелдеу үшін кеңінен қолданылады (сурет, дизайн, сыртқы әлеммен танысу және т.б. сабақтарында) Қуаныш, тыныштық, сүйіспеншілік сезімдерін оятатын, баланың эмоционалдық күйін үйлестіруге қабілетті тыныш музыка кішкентай тыңдаушы, сонымен қатар зейінді дамытады. Ұйқысы қиын балаларға тыныштық пен демалуға көмектесу үшін ұйықтар алдында музыка да қолданылады. Балалар төсекте жатқанда, тыныш, тыныш, әуезді, жұмсақ музыканы қосып, көздерін жұмып, орманда, теңізде, бақшада немесе өздерін жақсы сезінетін кез келген жерде елестетулерін сұраңыз. Балалардың назарын олардың денесінің әрбір мүшесі қалай босаңсып, тынығатынына аударыңыз. -
Ертегі терапиясы психотерапиялық және дамытушылық жұмыстарға қолданылады. Әңгімені ересек адам айтуы мүмкін немесе топтық әңгіме болуы мүмкін. Олардың шығармаларында авторлық ертегілер көбірек қолданылады, өйткені. олардың үйретері көп. Ертегілер оқылып қана қоймай, балалармен бірге талқыланады. Балалар оларды «персонификациялау», ұрып-соғуды жақсы көреді. Ол үшін қуыршақ театрын, балалар әртүрлі ертегі кейіпкерлеріне айналатын рөлдік ойындарды пайдаланады. Балалар да ертегілерді өздері құрастырады, өйткені баланың өзі ойлап тапқан, мәселенің мәнін ашатын ертегі ертегі терапиясының негізі болып табылады. Ертегі арқылы балалардың өздері білмейтін немесе үлкендермен талқылауға ұялатын осындай оқиғаларын білуге болады. Сонымен, қарастырылып отырған технологиялардың әрқайсысы сауықтыру бағытына ие, ал кешенде қолданылатын денсаулықты сақтау іс-әрекеттері сайып келгенде баланың салауатты өмір салтын ұстану әдетін қалыптастырады.
Жұмыста денсаулықты сақтайтын педагогикалық технологияларды қолдану оқу-тәрбие процесінің тиімділігін арттырады, педагогтар арасында оқушылардың денсаулығын сақтауға және нығайтуға бағытталған құндылық бағдарларды қалыптастырады, баланың салауатты өмір салтына деген ынтасы күшті болады.
«Денсаулық сақтау технологияларының» түсінігі.
Қазіргі кезеңде денсаулық сақтау технологиясы білім беру ортасының барлық факторларының өзара байланысы мен өзара әрекеттесуін қамтитын шаралар жүйесі ретінде анықталады. Денсаулық сақтау технологияларының мазмұнын анықтайтын түрлі пікірлер, түрлі ұғымдар бар. Бірақ «денсаулық сақтау технологиялары» үйлесімін алғаш рет естігенде және кішкентай тәрбиеленушілерді еске түсіргенде, басыңда өзінің жеке анықтамаң қалыптасады екен.
Денсаулық сақтау технологияларын енгізумен түзету-дамыту жұмыстарының міндеттері.
· ақыл-ой және физикалық жұмыс қабілетін арттыру;
· жүйке жүйесін қорғау, психикалық және жүйке кернеуін алу;
· ми қабығының сөйлеу аймақтарын ынталандыру;
· ауызша праксисті қалыптастыру;
· жалпы, ұсақ моториканы және көру-кеңістіктік гнозисін жетілдіру;
· тыныс алу жүйесінің резервтерін арттыру;
· көз көрудің бұзылуының алдын алу;
· қолайлы эмоциялық фон жасау.
1. қол жетімділік (балалардың жасына сәйкес денсаулық сақтау технологияларын пайдалану);
2. жүйелілік (сауықтыру іс-шараларын үнемі іске асыру);
3. оңтайлылық (ақылға қонымды теңдестірілген психофизикалық жүктеме);
4. бірізділілік (жүктемені біртіндеп күрделендіру және арттыру);
5. барлық талдағыштарға кешенді әсер ету;
6. бірлескен – педагогикалық ықпал (мұғалім – логопед, тәрбиеші, психолог, медицина қызметкерлері, ата-аналар).
Ал енді мектепке дейінгі білім беру ұйымында денсаулық сақтау технологияларын жіктеуге қатысты айтқым келеді. Заманауи денсаулық сақтау технологияларын шартты түрде келесі түрлерге бөлуге болады:
Денсаулықты сақтау және ынталандыру технологиялары:
ойын стретчингі, көзге арналған гимнастика, ұсақ моториканы және көру-кеңістіктік гнозисті дамыту, кинезеологиялық жаттығулар, тыныс алу гимнастикасы және тыныс алу-дауыс жаттығулары, артикуляциялық гимнастика, су-джок терапиясы.
Салауатты өмір салтын оқыту технологиясы:
ойын-сауық және ойын терапиясы
, коммуникативтік ойындар, өзін-өзі массаж, биологиялық кері байланыс (БКБ, аурикулотерапия)
Түзету технологиялары:
арттерапия, ертегі терапия, түс терапиясы, психогимнастика, фонетикалық және логопедиялық ритмика, сумен ойындар, аромотерапия, музыкотерапия, құм терапиясы, биоэнергопластика.
Денсаулық сақтау технологияларын пайдалана отырып түзету-дамыту жұмыстарын ұйымдастыру:
-МДҰ педагогтары мен ата-аналарды сауықтыру іс-шаралары кешенімен таныстыру;
-практикалық материалды жинақтау;
-жылдық жоспарлауды құру;
-денсаулық сақтау технологияларын қолдану арқылы балалармен оқу қызметін ұйымдастыру;
-ата-аналармен жұмыс (кеңестер, практикумдар, әңгімелер);
-МДҰ дамытушылық ортасына өзгерістер мен толықтырулар енгізу;
-мектепке дейінгі білім беру ұйымдарының қорытынды педкеңесінде атқарылған жұмыс талдауымен сөз сөйлеу;
– Мектепке дейінгі білім беру ұйымының психолого -медико педагогикалық консилиумында балалардың жетістіктер талдауымен сөз сөйлеу.
Оқу қызметін жүргізу үдерісінде денсаулық сақтау технологияларының әдістері мен тәсілдері.
Менің түзету жұмысымда оқу қызметінің әр түрлі кезеңдерінде қолданатын денсаулық сақтау технологияларының әдістері мен тәсілдерін қарастырайық. Оқу қызметінің бірінші кезеңі – ұйымдастырушылық. Оның мақсаты – сабақ тақырыбына кіріспе жасау, оқуға деген жағымды көңіл-күй қалыптастыру, танымға деген қызығушылықты ояту, сондай-ақ психофизикалық функцияларды түзету. Ұйымдастыру кезінде релаксациялық, мимикалық және имитациялық жаттығуларды қосамын.
Оқу қызметінің келесі кезеңдерінің бірі артикуляциялық гимнастика түрінде жүргізілетін артикуляциялық аппарат мүшелерінің негізгі қозғалысын дамыту бойынша жұмыс болуы мүмкін. Оны эмоционалды түрде ойын түрінде өткізу керек, мысалы: «Көңілді тіл туралы ертегі», «Маса туралы ертегі».
· Артикуляциялық гимнастиканы дәстүрлі түрде ғана емес, дәстүрлі емес түрде өткізуге болады:
· «Саусақтар мен Тілге арналған жаттығулар»
· Дидактикалық қуыршақтарды пайдалану;
· Қимылдармен бейімделген ертегілер;
· Артикуляциялық моториканы жетілдіру үшін дәстүрлі емес жаттығула
Барлық артикуляциялық жаттығуларға қол буынының қозғалысын қосамын. Биоэнергопластиканы қолдану балалардағы ақаулы дыбыстарды түзетуді тездетеді, өйткені жұмыс істейтін алақан тілінен ми қыртысына баратын импульстерді бірнеше рет күшейтеді.
Оқу қызметінің негізгі кезеңінде мен мынаны қолданамын:
· тыныс алу гимнастикасының жаттығулары және тыныс алу-дауыс жаттығулары.
· ұсақ моториканы және көру-кеңістіктік гнозисті дамытуға арналған жаттығулар – сабақ тақырыбына сәйкес саусақты ойындар;
· тақырып бойынша графикалық диктанттарды жоспарлау;
· лексикалық тақырыптарға сәйкес шаблондарды жиектеу және штрихтау;
· тренажерлармен ойындар;
· «Көңілді моншақтар» жаттығуы;
· нүктелік массаж және өздігінен массаж (су-джок-терапия, аурикулотерапия).
Көру жүйесінің функционалдық анатомиялық жетілмегендігі және оқу мен жазу үдерісінде баланың көзі сезінетін елеулі көру жүктемелері көзге арналған гимнастиканы қолдану қажеттілігін негіздейді.
Оқу қызметіне енгізілген ойындар, ойын жаттығулары білім беру міндетіне нақты мән береді, баланың ойлау күштерін жұмылдырады. Ойын технологиялары тек балалардың мотивациясы, дамуы мәселесін ғана шешпей, сонымен қатар денсаулықты сақтау, әлеуметтендіру мәселелерін шешуге көмектеседі.
Балалар үшін тамаша түрткі және сөйлеу жағдайларын жасау құралы – саусақ театры болып табылады. Өз жұмысында құм терапиясы мен тұқым терапиясын кеңінен қолданамын. Сенсорлық эталондарды дамыта отырып, құм терапиясы барысында мен сөйлеу міндеттерін шешемін: фонематикалық есту қабілетін дамытамын, қойылған дыбыстарды автоматтандырамын, байланыстырып сөйлеу тілі мен грамматикалық категорияларды, сондай-ақ ұсақ моторикиканы қалыптастырамын. Шаршау, жұмысқа қабілеттіліктің төмендеуі кезінде, оқу қызметіне сергіту сәттерін, логопедиялық ритмика жаттығуларын қосамын.
Мен жаттығулардың кинезиологиялық кешенін қолданамын. Мұндай жаттығулар бұрын оқуға қатыспаған ми бөліктерін іске қосуға мүмкіндік береді. Оқу қызметінің қорытынды кезеңінде шешімдер шығарылады. Есте сақтайтын бір міндетті шарт – баланы бағалау, баға қоймау! Қорытынды кезеңінде жақсы баға қойылып, ертең одан да жақсы болатынына сенімділік болуы керек.
Осылайша, оқу қызметінде денсаулық сақтау технологияларын пайдалану сөйлеу дамуында проблемалары бар балалардың денсаулығын сақтауға және нығайтуға ғана емес, сонымен қатар балалар ағзасының бейімделу және компенсаторлық мүмкіндіктерін жақсартуға да ықпал етеді деген қорытынды жасауға болады.