Файл: 1. 1Таырып Медбике ісіні даму тарихы жне философиясы. Масаты мейіргер ісі тсінігіні анытамасы медбикелік ісіні негізгі міндеттері мен масаттары дамуы, философиясы этика, деонтология.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 03.05.2024

Просмотров: 77

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.


Қабылдау тәртібі: тәулігіне тамақты 4-5 рет бөліп қабылдау керек.

№ 3 диета.

Көрсеткіштері:созылмалы ішек аурулары, дискинезия синдромымен қозу және ремиссия кезеңі, қосымша асқазан, бауыр, өт жолдарының, ұйқы безі ауруымен қатар дамуы

Жалпы сипаттама: физиологиялық толық тамақтану, рационалды кулинариялық даярлықтан өткен, тек ішек химиялық, механикалық қоздыратын, бұрқылдататын, шірітетін тағамдарды, өт, ұйқы безі секрециясын жоғарлататын тағамдарды қабылдамау. Бауырды қоздыратын тағамдарды алып тастау

№ 4 диета.

Көрсеткіштері: созылмалы, жедел ішек аурулары, іш өтумен, диспепсиялық синдромдарымен

Жалпы сипаттама: май, белокты минималды физиологиялық көрсеткішіне дейін шектеу, рационалды кулинариялық даярлықтан өткен, тек асқазан кілегейлі қабықтарын химиялық, механикалық қоздыратын тағамдарды, асқазан секрециясын қоздыратын тағамдарды қабылдамау. Қабыну процесін жақсартатын тағамдарды қабылдау, асқазанда көп уақыт тұратын тағамдарды қабылдамау . Бауырды қоздыратын тағамдарды алып тастау

Қабылдау тәртібі: тәулігіне тамақты 5-6 рет бөліп қабылдау керек.

№ 5а диета.

Көрсеткіштері:Жедел гепатиттер, холециститтер, созылмалы гепатиттер, холециститтер, өт тас ауруы қозу кезеңі

Жалпы сипаттама: май, белокты минималды физиологиялық көрсеткішіне дейін шектеу, рационалды кулинариялық даярлықтан өткен, тек асқазан кілегейлі қабықтарын химиялық, механикалық қоздыратын тағамдарды, асқазан секрециясын қоздыратын тағамдарды қабылдамау. Қабыну процесін жақсартатын тағамдарды қабылдау, асқазанда көп уақыт тұратын тағамдарды қабылдамау . тек ішек химиялық, механикалық қоздыратын, бұрқылдататын, шірітетін тағамдарды, өт, ұйқы безі секрециясын жоғарлататын тағамдарды қабылдамау. Бауырды қоздыратын тағамдарды алып тастау

Қабылдау тәртібі: тәулігіне тамақты 5-6 рет бөліп қабылдау керек.

№ 5 диета.

Көрсеткіштері: Созылмалы гепатиттер, холециститтер, өт тас ауруы қозу кезеңі, жедел гепатиттер, холециститтер жазылу кезеңі, бауыр циррозы

Жалпы сипаттама:физиологиялық толық диета, май, белокты минималды физиологиялық көрсеткішіне дейін шектеу, рационалды кулинариялық даярлықтан өткен, асқазан, ұйқы безі секрециясын қоздыратын тағамдарды қабылдамау.

Қабылдау тәртібі: тәулігіне тамақты 5-6 рет бөліп қабылдау керек.

№ 6 диета.

Көрсеткіштері: подагра, зәрқышқылды диатез, эритремия, ет пен балықты қабылдауға болмайтын басқа аурулар


Жалпы сипаттама: құрамында пуриндерге бай тағамдарды рационнан алып тастау, сілтілі радикалдар (көк өністер, жеміс жидектер, сүт тағамдары) қосылуы керек. Жәй еритін майлы тағамдарды, қуырылған холестеринге, пуринге бай тағамдарды шектеу, диета көк өністермен бай болуы керек.

тұзды біркелкі шектеу, салмағы жоғары адамдарға көмірсутегіні шектеу қажет

Қабылдау тәртібі: тәулігіне тамақты 5 рет бөліп қабылдау керек, сұйықтықты тәулігіне 2-2,5 л дейін қабылдау

№ 7а диета.

Көрсеткіштері: жедел гломерулонефрит, созылмалы бүйрек шамасыздығы

Жалпы сипаттама: белоктарды, майларды, көмірсутегісін , тұзды шектеу диетасы, гипонатрилі диета, қанша зәр бөлінді, сонша сұйықтық қабылдануы керек.

Кулинариялық даярлау: механикалық өндірілуі өзгеріссіз, көк өністер, жеміс жидектер қажет мөлшерде қабылдау, көбіне шикі түрінде

Қабылдау тәртібі:, тәулігіне тамақты 5 рет бөліп қабылдау керек

№ 7 диета.

Көрсеткіштері: жедел нефрит жазылу кезеңі, созылмалы нефрит зәрде өзгерістері аз түрі, гипертониялық ауруы, жүктілік нефропатиясы

Жалпы сипаттама: тұзсыз диета, белоктарды, майларды, көмірсутегісін , тұзды шектеу диетасы, гипонатрилі диета, қанша зәр бөлінді, сонша сұйықтық қабылдануы керек. Қалған көрсеткіштері №7а,7б диетаға ұқсайды.

Тәулік белок қабылдауы 80-140 г, сүт

№ 8 диета.

Көрсеткіштері: семіздік, бірақ асқорыту, бауыр, жүрек тамыр жүйесінің аурулары жоқ, арнайы тамақтану режимі қажет етіледі.

Жалпы сипаттама: калориясы жоғары тағамдарды шектеу, көмірсутегісі мен майларды шектеу арқылы. Көк өністер, жеміс жидектер шексіз қабылдау, тұзды шектеу, тамаққа тәбетін жоғарлататын тағамдарды шектеу қажет

Қабылдау тәртібі: аштықты басатын тамақты аз порциямен, жиі қабылдау қажет

№ 9 диета.

Көрсеткіштері:ацидозы жоқ қант диабеті ішкі мүшелер ауруларымен бірге

Жалпы сипаттама: физиологиялық көрсеткіштерінен жоғары мөлшерде белогі бар диета, көмірсутегісі мен майларды біркелкі шектеу арқылы. Көк өністер, жеміс жидектер шексіз қабылдау, тұзды, холестерині көп тағамдарды шектеу

Қабылдау тәртібі: тәулігіне тамақты 6 рет бөліп бөліп қабылдау керек, инсулинді қабылдағаннан кейін және 2-2,5 сағаттан кейін науқас көмірсутегісі бар тамақ қабылдауы керек

№ 10 диета.

Көрсеткіштері:Жүрек аурулары –ревматизм, жүрек ақаулары, гипертониялық ауруы, жүрек ишемиялық аурлары, жүйке аурулары, созылмалы нефрит, пиелонефрит, тек зәрде өзгерістері бар түрлері


Жалпы сипаттама: белокты минималды физиологиялық көрсеткішіне дейін шектеу,

Май, көмірсутегіні біркелкі шектеу, тұзды 5 гр дейін шектеу, қара нан, сұйықтықты шектеу, тек бумен, қайнатылған болуы керек. Көк өністер, жеміс жидектер шексіз қабылдау

Қабылдау тәртібі: тәулігіне тамақты 6 рет бөліп, аз порциямен қабылдау, кешкі ас жатарға дейін 3 cағат бұрын қабылдау керек.

№ 11 диета.

Көрсеткіштері:Өкпе туберкулезі, басқа ішкі аурулары жоқ

Жалпы сипаттама: калориясы жоғары тамақтану, белоктар мен витаминдерге өте бай, май мен көмірсутегіні біркелкі жоғаралту, сүт тағамдарын, кальций мөлшері жоғары тағамдарды қабылдау, тұзбен, суды қажетті мөлшерде қабылдау.

Кулинариялық даярлау: кәдімгі тәсілмен даярлау

Қабылдау тәртібі: тәулігіне тамақты 4-5 рет қабылдау,

№ 13 диета.

Көрсеткіштері:Жұқпалы аурулар, өткір қызу кезеңінде

Жалпы сипаттама: белокты минималды физиологиялық көрсеткішіне дейін шектеу,

Май мен көмірсутегіні біркелкі шектеу, сұйықтықты көп енгізу, витаминдендірілген сұйықтықтар күйінде, тамақ майда түрінде беріледі. Химиялық қоздырғыштарды шектеу

Қабылдау тәртібі: тәулігіне тамақты 6 рет бөліп, аздап қабылдау керек.

№ 14 диета.

Көрсеткіштері: сілтілі реакциялы зәр, фосфатурия және зәр тұнбасында фосфорлы кальций тұздары бар

Жалпы сипаттама: диетаға зәр реакциясын қышқыл жағына өзгертетін тамақтар енгізу, кальцийге бай тағамдарды рационнан алып тастау. Тәулігіне 1 -1,5литр сұйықтық қабылдау

Кулинариялық даярлау: кәдімгі

Қабылдау тәртібі: тәулігіне тамақты 4-5 рет қабылдау керек.

№ 15 диета.

Көрсеткіштері:Арнайы диета қажет етпейтін барлық ауруларда, асқорыту жүйесі қалыпты жағдайда Жалпы сипаттама: белоктар, майлар, көмірсутегілер мөлшері дені сау адамға қажетті мөлшерде, тек физикалық күш түсіретін жағдайда болмауы керек Витаминдерге бай, әртүрлі тағамдар, тез қорытылмайтын, майлы, кулинариялық тағамдарда шектеу. Май мен көмірсутегіні біркелкі шектеу, сұйықтықты көп енгізу, витаминдендірілген сұйықтықтар күйінде, тамақ майда түрінде беріледі. Химиялық қоздырғыштарды шектеуКулинариялық даярлау: кәдімгіҚабылдау тәртібі: тәулігіне тамақты 4-5 рет қабылдау керек.Тамақты тарату тәртібі Тамақты орталық жүйелі даярлау тиімді болып табылады, ол кезде аурухананың бір бөлмелерінде тамақ даярланып, жылу ұстайтын белгіленген ыдыстармен әрбір бөлімшелерге таратылады. Бөлімшелердің буфеттерінде тамақ суып кеткен кезде жылыту үшін арнайы плиткілер бар. Өйткені тарату кезінде бірінші тағам пен сусындар 75*С температурасынан төмен болмауы, екінші тағам 65*С төмен болмауы, ал салқын тағамдар мен сусындар- 7-14*С аралығында болуы керек. Тамақты таратумен буфет қызметкері мен палаталық мейірбике парционниктердің көрсеткіштері бойынша айналысады. Кейде науқастарды ауыз арқылы тамақтандыру жағдайы болмайды (ауыз қуысының , жұтқыншақтың, асқазанның кейбір аурулары, есі жоқ науқастар) ,сол кезде жасанды тамақтандыруға жүгінеміз.Жасанды тамақтандыру асқазанға ауыз арқылы немесе мұрын арқылы зонд енгізумен, немесе гастростома көмегімен өткізіледі. Тамақтану ерітінділері клизма арқылы, сонымен бірге парентеральді жолмен енгізіледі. Емдеу бөлімшелерінің асхана, буфеттеріндегі санитарлық-эпидемиологиялық тәртіп1. Аурухананың тамақ бөлімшелерінде қолданыстағы санитарлық ережесінде қаралған тағамның құрамы, дайындауы және сақтау талабы қатаң бақылануы керек.2. Тамақ бөлімшелерінің көрінетін жерінде Санитарлық ереже ілулі тұру керек. Бұл ереже аурухана басшылығы мен аурухананың тамақ бөлімшесінде жұмыс жасайтын әр қызметкерге мәлімет ретінде жеткізіледі.3. Тамақ блоктарының, буфет және тарату жұмыскерлерінің медициналық бақылау мен тексеруі медициналық байқаудың қолданыстағы міндетті нұсқауына сай жүргізіледі.4. Тамақ блоктарының қызметшілері санитарлық минимум сынағынан өткеннен кейін ғана жұмысқа жіберіледі.5. Тамақ блоктары бөлмелерінде аурухана бөлімшелерінің асхана ыдыстарын жууға қатаң тиым салынады. Асхана ыдыстарын жуу бөлімшенің буфеттерінде өткізіледі.6. Аурухана бөлімшелерінің буфет пен тамақ блоктарының жабдықтары аурухана жабдықтарының қолданыстағы табеліне сәйкес болу керек.7. Тамақ тағамдары мен нанды орталықтандырылған түрде жеткізу мүмкіндігі болмағанда, оны тасу үшін арнайы (жабық) көлік бөлінеді, яғни кем дегенде жылына 1 рет санэпидемиялық орындарында құжаттау жүргізіледі. Бұл көлікпен жамылғы, жабдық, науқастарды, т.б тасуға тыйым салынады.8. Жартылай дайын тамақтар тасу.9. Аурухананың буфеттік бөлімшелеріне дайын тамақтарды көлікпен әкелу кезінде термос, қол арба, мармитті қол арба немесе тығыз жабылғы ыдыс қолданылады. Оларды жуу және сақтау тамақ блогы жанынан арнайы бөлінген бөлмеде жүзеге асырылады.10. Аурухана жанындағы буфетті бөлмелер:


- буфетті ыстық сумен қамтамасыз ететін жүйені барлығына қарамастан

ыстық және суық су үздіксіз қызмет көрсету үшін электр қайнатқышпен

жабдықталу керек;

- қосылған қос секциялық жуатын ванна, ыдыстарды кептіру мен шаюға

арналған тор;

- тамақтарды жылытуға арналған электроплитка және мармитті қондырғы;

- асхана ыдыстары мен құралдарын сақтайтын және тағамдарды (нан, тұз,

қант) сақтайтын шкафтар;

- тамақтарды таратуға арналған гигиеналық жабуы бар үстел;

- бір науқасқа арналған ыдыстар жиынтығы: бір шұңғыл, ұсақ және тәтті тағам тәрелкелері, шанышқы, асханалық және шай қасық, кружка; - ыдыстарды қайнататын және езетін бак;- дезинфекциялык және жуатын құралдар;- "Буфет үшін" белгісі бар жинайтын мүліктер (шелек, шүберек, щетка, т.б) қамтамасыздандырылу керек.11. Дайын тамақты дайындап болғаннан кейін, оны бөлімшелерге жеткізіп таратуды қосқанда 2 сағат бөлінеді. Тамақ тарату кезінде және көлікпен әкелгенде ластанбауы керек.12. Ерекше технологиялық талаптарға емдеу тағамдарын дайындауда диеталық тағам патогенді микроорганизмдерді дамытуға қолайлы болып есептеледі.13. Науқастарға таратқаннан калған тамақты буфетке қалдыруға қатаң тиым салынады. Сонымен қатар тамақ қалдығын жаңа тағамдармен араластыруға болмайды.14. Науқастарға тамақты кезекші мейірбике немесе буфетші таратады.15. Тамақты "тамақты тарату үшін" деген халатпен тарату керек.16. Палаталарды немесе басқа да бөлмелерді жинайтын техникалық қызметкер тамақ таратуға жіберілмейді. Бөлмедегі ауыр науқастардан басқа науқастар арнайы бөлінген асхана бөлмелерінде тамақтанады. Науқастардың жеке тағам өнімдері (үйден келген тағам) шкафта (құрғақ тағам) тумбада және арнайы мұздатқыш шкафта (тез бұзылатын тағам) сақталады.17. Науқастарға берілген тағам өлшемі мен ассортименті дәрігердің рұқсатымен қабылданады.18. Әркез тамақты таратқаннан кейін буфет пен асханалар дезинфекциялық ерітінді пайдалана отырып, мұқият тазаланады.19. Ыдыстардың майсыз болуы қарастырылады. Ыдыстардын, кірлеуін қарастыра отырып, мына ретпен жуылады: шайқасық пен кружка, тәрелкелер, содан соң асханалық құралдар. Буфет бөлмелерінің көрінетін жерінде ыдыстарды зарарсыздырудың және жуудың нұсқауы ілулі тұру қажет. Асхана ыдыстарын жуу;

- қалдықтарға арналған ыдысқа тамақ калдықтарын щетка немесе күрекшемен салады;

- 45 минут деохлор 0,015 % ерітіндісімен зарарсыздандырылады;


- жуу құралдары қосылған 40°С қыздырылған сумен жуу;

- 1 -секциялы ваннаға қарағанда 2 есе аз жуу құралдары қосылған 40°С

қыздырылған сумен жуу;

- ағып тұрған ыстық суда (40°С) ыдыстарды шаю;

- кептіру.

Асхана жабдықтарын ыстық суға буландырады.

20. Ыдыс пен үстелдерді жууға арналған шүберектерді тазалап болғаннан кейін, 0,1 % деохлор ерітіндісіне 60 минутқа малып қояды, сосын кептіреді және арнайы белгіленген орында сақтайды.

21. Тазалағыш мүліктерді еден жуып болғаннан кейін, сол тазалауға қолданылатын шелекке 0,1 % деохлор ерітіндісін құйып қояды, одан әрі ағып тұрған суға шайып, кептіреді, мүліктің қажеттілігіне орай, қолданылуына бақылау жасалынып отырады.

22. Тамақ бөлмесі мен буфеттегі қызметшілер жеке бас гигиенасын ережеге сай сақтауға міндетті. Тамақ бөлімшесінің қызметкері дәретханаға барар алдында халатын шешу керек. Дәретханадан кейін қолын 2 минуттай О,1 % "Дезоксона- 1%" ерітіндісінде өңдейді.

23. Аурухана бөлімшелеріндегі тамақ бөлімдері мен буфеттегі жабдықтарға және тамақтың ұйымдастырылуына аурухананың бас дәрігері жауап береді.

24. Тамақты дайындау және тарату кезіндегі санитарлық талапты бақылауға бөлімшенің буфетшілері мен аспаздар жауап береді. Диеталық дәрігер тамақ бөлімшесінің қызметкерлерінің санитарлық талабына бақылау жасайды