Файл: Сабаты таырыбы Кіріспе орыт Байбрі баласы БамсыБайра туралы жырды.docx

ВУЗ: Не указан

Категория: Не указан

Дисциплина: Не указана

Добавлен: 08.02.2024

Просмотров: 59

Скачиваний: 0

ВНИМАНИЕ! Если данный файл нарушает Ваши авторские права, то обязательно сообщите нам.


Сабақ тақырыбы

Ш.Құдайбердіұлы «Еңлік- Кебек» дастанының тілі

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары

8.А/И3- шығармадағы көркемдегіш құралдардың (теңеу,эпитет,метафора,портрет) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау

Сабақтың

мақсаттары

Шығармадағы көркем ауыстыруларды түсінеді, қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтайды.

Оқушылардың көпшілігі орындай алады:

Дастаннан өзіне ұнаған жолдарын жатқа мәнерлеп айтады. Шығармадағы көркем ауыстыруларды ажыратады.

Оқушылардың кейбіреуі орындай алады:

Шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтайды.

Тілдік

мақсат

Оқушылар орындай алады: Дастан жанрын түсінеді.

Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер:

Диалог құруға/шығарма жазуға арналған пайдалы тіркестер: Он бесінде Кебектің аты шықты,

Атты, жаяу бәріне бірдей мықты.

Талқылауға арналған сұрақтар: перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис деген не?

Құндылықтарды

Игерту

Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы. Елжандылық, толеранттық, ұлтжандылық тәрбие.

Пәнаралық байланыс

Тарих, қазақ тілі, әдебиет теориясы

Бағалау критерийі

  • Өлеңнен өзіне ұнаған жолдарын жатқа мәнерлеп жұбына оқиды.

  • Өлеңдегі троп түрлерін анықтайды.

Ойлау дағдыларының деңгейі

Қолдану, жоғары деңгей дағдылары

Алдыңғы білім

әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтарды анықтау
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   64





Сабақ барысы


Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Уақыты

Сабақтағы жоспарланған жаттығу


Ресурс

Сабақтың басы




1. Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу.

2. Психологиялық ахуал

3. Ширату. «Соңғы сөз сөйлемнің басы» Оқушылар шеңбер бойымен тұрады. Олардың бірі қозғалып жүре бастайды да, кездейсоқ бір оқушының алдына тұрып, оған бір пікірді айтады, мысалы, «Бұл әңгіме – 1780 жылы шамасында осы Шыңғыс тауында Матай мен Тобықты арасында болған іс.» Біріншінің артында тұрған оқушы шеңберді айнала жүріп, басқа баланың алдына барып тұрып, жаңа пікірді айтады, ол осының алдындағы пікірдің соңғы сөзінен басталуы тиіс.

«Миға шабуыл» тәсілі

Портрет дегеніміз...

Теңеу дегеніміз...

Эпитет дегеніміз...

Осы атаулармен топқа бөлу.

Осы сөздер арқылы топқа бөлінеді.




Сабақтың ортасы




Жұптық жұмыс

Топтағы оқушылар жұп құрайды. Үйде жаттап үзінділері бойынша жұбына жатқа оқиды. Бірін-бірі бағалайды.
Керемет жауап!
Дескриптор:

Өлеңнен өзіне ұнаған жолдарды жаттайды.

Жұбына мәнерлеп жатқа оқиды.

Актерлік шеберлігін көрсетеді.

Топтық жұмыс. «Ромбтық жіктелім» тәсілі

Топтар дастанның тіліне, көркемдік қуатына талдау жасап, көркемдік қуатын арттырып тұрған сөздерді маңыздылығына қарай топтайды.
Топтардың қорғауы
Жеке жұмыс

Тапсырма. Троп түрлерінің әрқайсысына мысал табыңыз. Өлеңде қолданылу мағынасына талдау жасаңыз.


Троп түрлері

Дастаннан дәлел

Дастандағы мағынасы

теңеу






эпитет






портрет






метафора







Дескриптор:

- дастаннан троп түрлеріне бір дәлелден табады: -дастандағы мағынасын түсіндіреді.


Топтық жұмыс

« Пирамидалық талқылау» әдісі

М әтіннің ішінен көркемдегіш құралдардың (теңеу,эпитет,метафора,портрет) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау. Тіктөртбұрыштың сыртқы бөлігіне топтың әр мүшесі өз жауабын жазады, ал ішкі төртбұрышқа төрт пікірге ортақ түйінді ой жазылады.
Топтардың қорғауы. Өзара бағалау. «Екі жұлдыз бір тілек» тәсілі. Екі жақсы жағын, бір ұсынысын білдіреді.

8-сынып «Қазақ әдебиеті» оқулығы


Сабақтың соңы

2 минут

Рефлексия

«Плюс» – оң әсер еткен фактілерді, алған білімдері жайлы жазады.

«Минус» – «қолымнан келмей жатыр» немесе «түсініксіз болып тұр» деген ойларын жазады. «Қызықты» бөлігіне өзіне қызық болған тұстарды жазады.


«+»

«-»

Қызықты
















Сабақ тақырыбы

Ш.Құдайбердіұлы «Еңлік- Кебек» дастанының идеясы

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары

8.Б/С1 - шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес басқа шығармалармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау.

Сабақтың

мақсаттары

Оқушылардың барлығы орындай алады:

Шығарманың тақырыбы мен идеясын түсінеді.

Оқушылардың көпшілігі орындай алады:

Шығарманы басқа шығармалармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалайды.

Оқушылардың кейбіреуі орындай алады:

Әдеби шығарманың идеясын өз көзқарасы негізінде жеткізеді, көркемдік құндылығын бағалайды.

Тілдік

мақсат

Оқушылар орындай алады: Берілген тақырып бойынша берілген тіркестермен әр оқушы өз ойын жеткізе алады.

Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер:

Диалог құруға/шығарма жазуға арналған пайдалы тіркестер:

  1. Менің ойымша, шығармадағы басты идея...

  2. Мен оны былай түсіндіремін...

  3. Оны мына фактілермен, мысалдармен дәлелдей аламын...

  4. Мен мынадай қорытындыға келдім...

Талқылауға арналған сұрақтар:

  1. Осы шығарма сендерге ұнады ма? Несімен?

  2. Ұнамаған тұстар болды ма? Ол не? Оған кім кінәлы?

Құндылықтарды

Игерту

Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы. Елжандылық, толеранттық, ұлтжандылық тәрбие.

Пәнаралық байланыс

Тарих, қазақ тілі, дене шынықтыру.

Бағалау критерийі

  • Шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы дұрыс анықтайды.

  • Әдеби шығарманың идеясын өз көзқарасы негізінде жеткізеді.

Ойлау дағдыларының деңгейі

Қолдану. Жоғары деңгей дағдылары.

Алдыңғы білім

шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау.


Сабақ барысы


Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Уақыты

Сабақтағы жоспарланған жаттығу


Ресурс

Сабақтың басы




1. Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу.

2. Психологиялық ахуал

Оқушыларды шеңбер бойымен тұрғызу. «Өрмекші торы» тәсілі арқылы оқушылар жіпті бір-біріне лақтыру арқылы өткен сабақ бойынша сұрақтар қояды, жауап береді.

Оқушыларды топқа бөлу. 1-4 –ке дейін санау арқылы 4 топқа бөлу.

– Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы не деп ойлайсыңдар?

Сабақ мақсаттарымен таныстыру.




Сабақтың ортасы



Венн диаграммасы арқылы Қыз Жібек пен Еңлік, Кебек пен Төлеген образдарын салыстырыңдар.

ВЕНН ДИАГРАММАСЫ




ҚБ: Шапалақ

Топтық жұмыс.

2. «Қабырғадағы рөл» әдісі бойынша

Оқыту қадамдары:

1-қадам. Топтарға тақырыптар ұсынылады:

1-топ: «Дастандағы салт-дәстүр»

2-топ: «Дастанның трагедиямен аяқталуы»

3-топ: «Кеңгірбайдың шешімі»

2-қадам. Әр топ өз үзіндісінің тақырыбы мен идеясын анықтайды.

3-қадам. Әр топ өз тақырыптарының ішінен Еңлік пен Кебекке жасалған әділетсіздіктерді теріп алады

4-қадам. Әр топ флипчартқа адамның сұлбасын салады. Адамның екі аяғына тақырыбы мен идеясын анықтап жазады. Адамның екі қолына Кебекке жасалған әділетсіздіктерді, ішіне, яғни жүрек тұсына Еңлік Кебек әрекеттерін, екі көзіне «Кім кінәлы?», басына «Қалай жеңді?» сұрағына жауап жазады. Адам сұлбасының сыртына кейіпкерге қойғысы келген сұрақтарды қояды.

5-қадам: Қабырғаға іліп қойып, топтар қорғайды.
Дескриптор:

- Үзіндінің тақырыбы мен идеясын анықтайды.

- Идеясын өз көзқарасы негізінде жеткізеді.

- Еңлік пен Кебекке жасалған әділетсіздіктерді теріп жазып, себептерін анықтайды.

- Кейіпкерге қызықты сұрақтар қояды.

Қалыптастырушы бағалау: «Галереяны шарлау» тәсілі

Топтара өзара бағалауды стикерге жазу арқылы жүзеге асырады.
Жеке жұмыс

3-тапсырма

Шығарма мазмұны бойынша берілген кестені толтырыңдар.


Шығармадан қандай әлеуметтік-қоғамдық мәселелер байқадым?

Оны қай үзінділермен дәлелдей аламын?







4-тапсырма

Шығарманың идеясын анықтаңдар. Анықтаған идеяларыңды «ПОПС» формуласы бойынша жазбаша түсіндіріңдер.

1. «Менің ойымша, шығармадағы басты идея...

2. Мен оны былай түсіндіремін...

3. Оны мына фактілермен, мысалдармен дәлелдей аламын...

4. Мен мынадай қорытындыға келдім...

Дескриптор:

  • шығармадан әлеуметтік-қоғамдық мәселелерді анықтайды, оны үзінділермен дәлелдейді.

  • бірінші сөйлемде шығарманың идеясын анықтайды.

  • екінші сөйлемде идеяны таңдау себебін түсіндіреді.

  • үшінші сөйлемде идеяны нақтылауға қатысты дәлел келтіреді.

  • төртінші сөйлемде идеяға қатысты өзіндік тұжырым жасайды.





8-сынып «Қазақ әдебиеті» оқулығы

ның хрестома

тиясы


Сабақтың соңы



Хабарлама /SMS/ тәсілі. Оқушылар сабаққа қатысты ойлары мен ұсыныстарын стикерге жазып тақтаға іледі.







Сабақ тақырыбы

Ш. Құдайбердіұлы «Еңлік -Кебек» дастанының өміршеңдігі

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары

8.Б/С2 - шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру.

Сабақтың

мақсаттары

Оқушылардың барлығы орындай алады:

Материалдық жәнк рухани құндылықтарды өзара салыстырып баға береді.

Оқушылардың көпшілігі орындай алады:

Рухани құндылықтардың заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға береді.

Оқушылардың кейбіреуі орындай алады:

Материалдық және рухани құндылықтардың заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға береді, өз көзқарастарын дәлелдейді.

Тілдік

мақсат

Оқушылар орындай алады: салыстырып баға береді.

Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер: махаббат, абырой, салт-дәстүр

Диалог құруға/шығарма жазуға арналған пайдалы тіркестер:

Талқылауға арналған сұрақтар:

  • Кейіпкерлер заманға сай ма?

  • Дәлелде?

  • Жаңашылдығы неде деп ойлайсың?

Құндылықтарды

Игерту

Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы. Елжандылық, толеранттық, ұлтжандылық тәрбие.

Пәнаралық байланыс

Тарих, қазақ тілі

Бағалау критерийі

  • Рухани құндылықтардың заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға береді.

  • Өз көзқарастарын, ойын дәлелдейді.

Ойлау дағдыларының деңгейі

Қолдану, жоғары деңгей дағдылары

Алдыңғы білім

«Еңлік-Кебек» дастанының мазмұны, тақырыбы мен идеясын біледі.


Сабақ барысы


Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Уақыты

Сабақтағы жоспарланған жаттығу

Ресурс

Сабақтың басы




1.Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу.

2.Психологиялық ахуал

3. Ширату. «Дирижер» тәсілі. Оқушылар шеңбер бойымен тұрады. Ортаға бір оқушы шығып дене жаттығуларын жасайды. Қалғандары сол жаттығуды қайталайды.











Топқа бөлу. Сыныпты фигуралар арқылы 6 топқа бөлу. Топ мүшелері келесі рөлдерді бөліп алады: тілші, хатшы, уақыт белгілеуші, бағалаушы




Сабақтың ортасы



Назарын шоғырландыру. «333» әдісі

«Махаббат – Абырой – Салт-дәстүр». Осы үш сөзді байланыстырып, өз ойларыңызды білдіріңіздер. Осы үш ұғымның байланысы қандай?

Махаббат күші қандай? Оқушылар стикерге жазып, жеміс ағашына іледі.

Жеке жұмыс

Тапсырма. FILA кестесін толтыру

FILA кестесі


Кейіпкер

Сұрақ

Әрекет

Идея












1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   64


Дескриптор:

- кейіпкерге сұрақ қояды;

- сұраққа сай әрекет ұсынады;

- әрекеттен туған идеямен бөліседі.

Жетекші сұрақтар қою:

  • Кейіпкерлер заманға сай ма?

  • Дәлелде?

  • Жаңашылдығы не деп ойлайсың?

Топтық жұмыс. «Ойлаудың алты қалпағы» тәсілі

Тапсырма. Кейіпкер өз заманының адамы ма? Берілген сұрақ пен рөлге байланысты дәлелдеңдер.


Топ

Рөлі

Тапсырмасы

1-топ





Ақ түс таза қағаз беті сияқты алалықсыз және объективті фактілер, шынайы ақпараттар. Кейіпкердің шынайы әрекеттері қандай? Ол не үшін құнды болды? Баға беріңдер.

2-топ



Қызыл түс ашуды, шиеленісті білдіреді. Қызыл қалпақта адамды эмоциялар, сезу, сезімдер билейді. Осыған байланысты менде қандай сезімдер туындады?

3-топ



Сары түс – күн көзінің түсі. Сары қалпақтағы адам оптимизмге толы, ол артықшылықтарды іздестіреді. Не себепті осы істі істеді? Автор ойының артықшылықтары қандай? Бұл кім үшін пайдалы?

4-топ



Қара түс – қараңғылық, қорқыныш, қауіп-қатер. Қандай жағымсыз жақтарын көрдіңіз? Жағымсыз сюжеттер не үшін керек? Қандай олқылықтар бар? Кемшіліктері неде? Бұл идея не үшін қажет және жүзеге асады ма? 

5-топ



Жаңа идеялар туындап, шығармашылық бастауын алады. Осы жағдайда сіз не істер едіңіз? Баламалы идеялар бар ма? Сіз автор болсаңыз қандай сюжет қосар едіңіз?

6-топ



Көк қалпақ – аспан түсі. Ол қорыту, түйінді ой айтумен байланысты. Неге қол жеткіздік? Болашақта нені ескеруіміз керек?


Дескриптор:

Кейіпкердің заманауи жаңашылдығын берілген рөлге сай дәлелдейді.
ҚБ: Шапалақ

8-сынып «Қазақ әдебиеті» оқулығы


Сабақтың соңы



«Шығу билеті»

– Сендер бүгін не үйрендіңдер?

– Тағы не білгілерің келеді?