Файл: Пиза деген не 19. 03. 2022 жыл педкеес.docx

PISA оқу сауаттылығының «біріктіру және түсіндіру» құзыреттілігі.

«Қазақ тілі» оқу бағдарламасының аясында «біріктіру және түсіндіру» құзыреттілігін дамыту

1. 
   тапсырма
   

Оқушылардың мәтінге интерпретация жасау дағдыларын дамыту үшін ұсынылатын тапсырмаларды көрсетіңіз.

Дұрыс жауап саны: 0

автордың мақсаты туралы қорытынды шығару негізді ойды беретін сөйлемді мәтіннен табу

мәтіннің тақырыбына қатысты пікір білдіру мәтінге берілген суреттің қызметін түсіндіру

мәтінде берілген түрлі ақпаратты салыстыру(дұрыс)

2. 
   тапсырма
   

«Мәтіндегі қарама-қайшы ақпаратты анықтау» нәтижесіне жету үшін тиімді тапсырма түрін көрсетіңіз. Дұрыс-бұрыс(дұрысы)

3. 
   тапсырма
   

Тапсырма үлгісіндегі 3-сұрақ мазмұны ұсынылған дағдылардың қайсысына сәйкес келеді?

мәтін бөліктері арасындағы байланыстарды анықтау(дұрысы)

4. 
   тапсырма
   

Сөйлемді толықтырыңыз.

Біріктіру де, интерпретация да кең түсінік қалыптастыруды талап етеді.

5. 
   тапсырма
   

«Мәтін тезисі мен

---

автордың қорытынды шешімдерін тауып, тезис деректерін дәлелдеу» деген PISA-дан күтілетін нәтиже оқу бағдарламасындағы қай оқу мақсатына сәйкес келеді?

Дұрыс жауап саны: 3

8.2.4.1 тақырыбы ұқсас ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің тақырыбын, түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау), құрылымын салыстыра талдау

8.2.7.1 ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау

9.2.7.1 ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтар, ғылыми еңбектерден алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасауға келеді

9.2.4.1 әртүрлі стильдегі мәтіндердің тақырыбын, қызметін, құрылымын, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау;(дұрысы)

---

7-Бөлім

PISA оқу сауаттылығының «Рефлексия және бағалау» құзыреттілігі

Рефлексия және бағалау көзқарастар жүйесінің өзіндік тәжірибесіне негізделген.

Оқушылар рефлексия жәнебағалаужасаудамәтіндекөтерілгенақпаратты

байланыстыруүшінмәтіннентысбілімгесүйенеді. Сонымен қатар оқушылар

оқырман ретінде мәтінде айтылған мәселеге қатысты түсініктерін дамыту мүмкіндіктеріне ие болады. Рефлексия және бағалау оқушыдан дәлелдер келтіруді, оларды жалпы және нақты біліммен байланыстыруды, сонымен қатар абстрактілі ойлау қабілетін

пайдалануды, қарама-қарсы пікірлер айтуды талап етеді.

Сол сияқты өңдеуді қажет ететін тапсырмалар беру – бағалауды жүзеге асырудың бір жолы. Себебі оқушылар мәтіннен тыс дәлелдемелерді, тұжырымдарды, ақпараттарды пайдаланып, тапсырманы орындайды. Тапсырмада оқушыдан автор ойын бағалауды, мәтіндегі ойға ой қосуды, басқа ақпарат ұсынуды немесе фрагменттердіанықтаудыталапетугеболады. Осыған қоса, автордың стилін

анықтауды, мақсаты мен көзқарасын түсіндіруді тапсырма етіп беруге болады. Мәтін формасын ойластыру да мақсатқа

жетелейді.

Тапсырма

Қайсысы мәтінге баға беру үшін ұсынылатын тапсырмаға жатпайды?

Мәтіннен тыс дәлелдемелерді колдану (жатады) Автор ойын өз көзқарастармен толықтыру

---

(жатады) Мәтінге қатысты басқа да ақпарат ұсыну(жатады)

Мәтіннің маңызды элементтерін көрсету (жатпайды) осы дұрысы

Тапсырма

Қайсысы оқу сауаттылығының дағдылар тобына жатпайды?Акпараттытабумениріктеу

Байланыстыру мен талдау Бағалау мен байланыстыру Рефлексия мен бағалау

Тапсырма

Интеграцияжәнеинтерпретациятүсінігініңмәнінашатыннұсқаныкөрсетіңіз

Бірнеше мәтін бөліктерін өзара байланысады

Мәтін мазмұны бойынша рефлексия жасауда PISA-дан күтілетін нәтижелер:

• 
  мәтіннен алынған ақпаратты басқа дереккөздерден алған білімімен байланыстыру;
  
• 
  қоршаған орта туралы түсініктеріне сүйене отырып, мәтінде айтылған ойға баға беру.
  

Бұл нәтижелерге жету үшін тапсырма құрастыруда мынадай ұсыныстарды назарға алған жөн:

Аталған деңгейді тексеру үшін PISA тесттерінде оқушылардың білетіндерін мәтіндегі ақпаратпен байланыстыру сұралатын тапсырмалар ұсынылады. Оқушылар қоршаған орта туралы білетіндеріне сүйеніп, мәтіндегі ақпаратқа баға берулері керек. Мұндай тапсырмаларда оқыған ақпараты бойынша адамгершілік, эстетикалық нормаларды ескере отырып, өзіндік көзқарасын білдіру, айтылған ойға дәлел ретінде мәтіннен тыс

---

аргументтер келтіру ұсынылады. Мұндай сипаттағы тапсырмаларды орындау үшін

оқушылар абстрактілі ойлау қабілеттерін көрсетіп, өз көзқарастарын дәлелдей алулары керек, яғни жоғары ойлау дағдылары талап етіледі.

Мәтін мазмұны бойынша рефлексия жасаумен байланысты білік-дағдыларды дамыту үшін оқушыларға келесідей тапсырмалар ұсынуға болады:

• 
  мәтін мазмұны бойынша пікірін білдіру;
  
• 
  мәтін ақпаратын өз тәжірибесімен байланыстыру;
  
• 
  өз көзқарасын мәтіннен алынған ақпаратқа сүйеніп не болмаса тақырып бойынша бұрыннан білетіндерін қолданып дәлелдеу;
  
• 
  өз білімі мен құндылықтарын ескере отырып, мәтін мазмұнында айтылған қорытындыларға баға беру;
  
• 
  мәтін кейіпкерлерінің әркетіне баға беру;
  
• 
  мәтін кейіпкерлерінің мінез-құлқы мен оқиғалардың ретін болжау;
  
• 
  мәтінде айтылатын оқиғалардың әрі қарай дамуын болжау.
  

Мұндай тапсырмаларды табысты орындау оқушылардың төмендегідей білік- дағдыларды меңгеруіментығызбайланысты болыпкеледі:

• 
  көлемді мәтіндерді оқу;
  
• 
  жасырын ақпаратпен жұмыс жасау;
  
• 
  ақпараттың бөлігі ретімен орналаспаса да, керекті ақпаратты табу;
  
• 
  тұтас емес мәтіндермен жұмыс;
  
• 
  сыни тұрғыдан баға беру талап етілетін қарама-қайшы ақпаратпен жұмыс жасау;
  
• 
  мәтінде ұсынылған ақпаратқа сүйеніп, болжам жасау;
  
• 
  оқушының көзқарасына сай келмейтін пікірлермен жұмыс жасау.
  

---