Файл: Пиза деген не 19. 03. 2022 жыл педкеес.docx

Оқумақсаттарынажетуүшінкелесідейбелсендіоқуәдістерінұсынамыз:

• 
  Ромб диаграммасында бағалау;
  
• 
  Пікірлерді табу;
  
• 
  Исикава стратегиясы;
  
• 
  Екі жұлдыз, бір тілек;
  
• 
  Айналмалы дебат.
  

Алмәтінформасыбойыншарефлексияжасаужәнебағалаубойынша күтілетіннәтижелер:

• 
  сөйлеу стилі тұрғысынан мәтіннің сапасына баға беру (ауызекі, көркем әдебиет, ғылыми, публицистикалық, ресми);
  
• 
  жанр тұрғысынан мәтін сапасына баға беру (диалог, монолог, эссе, мақала, блог, хабарлама);
  
• 
  әдеби жанр тұрғысынан мәтін сапасына баға беру (мысал, әңгіме, ертегі және т.б.);
  
• 
  мәтін типі тұрғысынан мәтін сапасына баға беру (баяндау, сипаттау, пайымдау).
  

Бұл деңгейге арналған тапсырмаларды құрастыру үшін келесідей ұсыныстарды назарға алған жөн:

Мәтін формасы бойынша рефлексия жасау және оған баға беру бір-бірімен өзара тығыз байланысты. Бұл деңгейдің тапсырмалары оқушылардың мәтін мазмұнын бағалауын ғана талап етпейді, олар оның формасын, стилін, автордың жазу шеберлігін де

бағалайды. Оқушылар жанрлық, стильдік ерекшеліктер; мәтіндегі стильдік фигуралар мен көркемдегіш-айшықтау құралдары туралы білімдерін көрсетулері керек әрі детальдардың мәтіндегі рөлін түсінулері қажет. Оқушылар мәтінде айтылған оқиға бойынша автордың позициясын түсініп, сипатталған оқиғаға берген авторлық бағаны анықтай алулары керек. Бұлардың барлығы жоғары деңгейдегі сын тұрғысынан ойлау дағдыларын талап етеді.

Ұсынылатын тапсырмалар сипатына тоқталайық:

---

• 
  мәтіннің жанрын, стилін анықтау;
  
• 
  сөйлеу тілін анықтау (баяндау, сипаттау, пайымдау);
  
• 
  көркем тіл құралдарын тауып, олардың қызметін анықтау;
  
• 
  өнім тұрғысынан осы мәтінге баға беру (нысаналы аудитория, мәтін мақсаты, назар аудару тәсілдері).
  

Бұл дағдылар былай қарағанда қарапайым болып көрінгенімен, мәтінді түсінудің бұл деңгейі өте күрделі. Мұнда детальдармен жұмыс жасау керек, автор қолданған көркемдік тәсілдер мен олардың мақсатын талдау қажет.

Оқу мақсаттарына жетуде тиімді болатын әдістер:

• 
  Нысана
  
• 
  Пікірлерді табу
  
• 
  Исикава стратегиясы
  
• 
  Барлық факторды қарастыр
  
• 
  Не артық?
  

Мұндай түрдегі тапсырмалар жаңартылған білім беру бағдарламасында оқу

мақсаттарында тілдік дағдылар (тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым) арқылы жүйелі құрастырылған, спиральдік жүйе арқылы берілген. Қазіргі кезеңде оқушының өз бетімен білімге ие болуы барысында оның белсенді іс-әрекетін ұйымдастыру оқу үдерісіне

қойылатын негізгі талаптардың бірі болып табылады. Бұл тәсілдеме пәндік білімді, әлеуметтік және коммуникативтік дағдыларды ғана емес, сонымен бірге өзінің жеке мүдделері мен болашағын сезінуге, сындарлы шешімдер қабылдауына мүмкіндік беретін тұлғалық қасиеттерді де меңгеруге ықпал етеді.

Пән мазмұнын меңгеру және оқу мақсаттарына қол жеткізу үдерісінде оқушылар қажет ақпаратты іздеу, өңдеу, алу, құру және көрсету, ақпараттар және идеялармен алмасу

---

сияқты кең ауқымды дағдыларды меңгереді, сөйтіп рефлексия және бағалау дағдыларын дамыту үшін алғышарттар/жағдайлар жасайды. Оқыту мақсаттарының жүйелі

құрастырылуы білімді функционалдық және шығармашылық қолдану, сын тұрғысынан ойлау, жеке дара жұмыс істей алу, мәселелерді шешу және шешімдер қабылдау сияқты кең ауқымды дағдыларды дамытуға негіз болады.

Ойымызды негіздеп, оқулықтардан мысалдар келтірейік (9-сынып, қазақ тілі) Тапсырма. Мәтіндегі ойға көзқарасыңызды білдіріп, ойыңызды дәлелдеңіз. (9- тапсырма, 9-бет)

Мәтіндегі ой		Мәтіндегі ойды дәлелдеу
Шын мәнінде, елдікті сезінген адамға нағыз қуаныш.	себебі	Көк байрақ Арқа жерінде желбіреді.

Қазақтың асыл ерлері құрбан болды.	...
Біз осы мемлекетті көздің қарашығындай сақтауымыз керек.	...
Қазақстан халқының бірлігі, бәрінен бұрын, қазақтардың бірлігіне байланысты.	...

Тапсырма. ХХІ ғасырда Қазақстанның дамуына негіз болатын қандай құндылықтарды (Жолдауда айтылмаған) атар едіңіз? Ойыңызды дәлелдеп айтыңыз. (1-тапсырма, 19- бет)

Тапсырма. Төмендегі пікірлермен келісетін/келіспейтініңізді дәлелдеп, ойыңызды ПОПС формуласы бойынша жазыңыз. (2-тапсырма, 19-бет).

Ана тілін біліп тұрып, бөтенше жақсы сөйлесең, бұл – сүйініш. Ана тілін білмей тұрып,

---

бөтенше жақсы сөйлесең, бұл – күйініш. Өз тілін білмей тұрып, жат тілге еліктей беру – зор қате.

1. 
   тапсырма
   

Құзыреттіліктер мен оларды қалыптастыру үшін ұсынылатын тапсырма түрлерін

сәйкестендіріңіз.

Мәтін мазмұны бойынша рефлексия жасау + мәтін ақпаратын тәжірибесімен байланыстыру + мәтіндегі оқиғалардың әрі қарай дамуын болжау + мәтін мазмұны бойынша пікірін білдіру + мәтін мазмұны бойынша пікірін білдіру

Мәтін формасы бойынша рефлексия жасау және бағалау + сөйлеу стилі тұрғысынан мәтіннің сапасына баға беру+әдеби жанр тұрғысынан мәтін сапасына баға береді

2. 
   тапсырма
   

Рефлексия және бағалау құзыреттілігіне ұсынылатын тапсырмалардың ерекшелігі неде? Сөйлемді толықтырыңыз.

Оқушылардың өз көзқарастары мен тәжірибелеріне сүйеніп жауап беруді талап етеді.

---

Мәтіннің түрі

Дұрыс жауап саны: 3

ақпаратты білгенімен байланыстыру мәтіннің баяндалу сипатын анықтау жанрлық ерекшеліктерді ажырату

мәтіннің жазылу стиліне баға беру

4. 
   тапсырма
   

Рефлексия және бағалау деңгейіндегі тапсырмаларды орындауда оқылыммен қатар қандай тілдік дағдылар белсенді қолданылады? Дұрыс жауап саны: 2 Тыңдалым .Жазылым

4. 
   тапсырма
   

Ұсынылған қай сөз немесе сөз тіркесі контекстің мазмұнына сай келмейді?

Мәтінге рефлексия жасау және бағалау деңгейіндегі тапсырмалар оқушылардан мәтін мазмұнын бағалауды ғана талап етпейді, олар сондай- ақ мәтіннің автордың мақсатын бағалайды.

1

8-Бөлім

PISA оқу сауаттылығын бағалау

1. 
   тапсырма .«Граффити» мәтініне ұсынылған 1-сұрақтың бағалау критерийін стандарттау үшін қандай тәсіл қолданылған? дихотомиялық
   

2. 
   тапсырма
   

Политомиялық бағалау тәсілі қандай тапсырма типтерін бағалау үшін қолданылады?Ашық типті тапсырма

3. 
   тапсырма
   

Тексеру нәтижесінің объективтілігіне ықпал ететін халықаралық зерттеудің аса маңызды кезеңін көрсетіңіз.
Тапсырма мазмұнын талқылау Бағалау критерийін құрастыр

4. 
   тапсырма
   

Қай нұсқа «Ақпаратты табу және іріктеу» құзыреттілігіне берілетін тапсырмалардың жауаптарын стандарттауда қолданылмайды?

---